باشگاه خبرنگاران جوان - تولید ناخالص داخلی کشور در نُه ماهه سال ۱۴۰۳ بر حسب اقلام هزینه نهایی معادل ۳.۷ درصد و بر حسب عوامل تولید با احتساب نفت و بدون احتساب نفت (به قیمت‌های ثابت سال ۱۴۰۰) نسبت به دوره مشابه سال قبل به ترتیب با افزایش ۳.۱ و ۲.۹ درصدی همراه بوده است.

تحقق رشد اقتصادی مثبت در فصول اول تا سوم سال جاری و در امتداد رشد اقتصادی مثبت کلیه فصول سال ۱۴۰۲ و روند صعودی رشد اقتصادی گروه‌های غیر نفتی در فصول متوالی سال ۱۴۰۳ حکایت از تداوم رشد قابل قبول فعالیت‌های اقتصادی در کشور دارد.

همچنین تشکیل سرمایه ثابت ناخالص در سه ماهه سوم سال ۱۴۰۳ رشد ۴.۴ درصدی نسبت به دوره مشابه سال قبل و رشد ۳.۴ درصدی در نُه ماهه سال ۱۴۰۳ داشته است. بر اساس محاسبات مقدماتی اداره حساب‌های اقتصادی بانک مرکزی، تولید ناخالص داخلی به قیمت پایه (به قیمت‌های ثابت سال ۱۴۰۰) در سه ماهه سوم سال ۱۴۰۳ به رقم ۱۹۶۹۷.۲ هزار میلیارد ریال رسید که نسبت به سه ماهه سوم سال ۱۴۰۲، رشد ۳.۶ درصدی را نشان می‌دهد. همچنین رشد اقتصادی بدون نفت طی دوره مذکور معادل ۳.۹ درصد بوده است.

اهم تحولات رشد اقتصادی

بررسی وضعیت سرمایه‌گذاری در بخش‌های مختلف اقتصادی (به قیمت‌های ثابت سال ۱۴۰۰) مبین آن است که در سه ماهه سوم سال ۱۴۰۳ "تشکیل سرمایه ثابت ناخالص" از رشد ۴.۴ درصدی نسبت به دوره مشابه سال قبل برخوردار بوده است؛ درحالیکه در دوره مزبور، رشد تشکیل سرمایه ثابت ناخالص در دو زیربخش اصلی "ماشین‌آلات" و "ساختمان" به ترتیب معادل ۶.۳ و ۱.۶ درصد بوده است.

در مجموع عملکرد تولید ناخالص داخلی کشور به قیمت پایه در نُه ماهه سال ۱۴۰۳ "با احتساب نفت" و "بدون احتساب نفت" (به قیمت‌های ثابت سال ۱۴۰۰) به ترتیب به ۶۰۰۳۶.۷ و ۵۵۲۶۲.۲ هزار میلیارد ریال رسید که نسبت به دوره مشابه سال قبل به ترتیب با افزایش ۳.۱ و ۲.۹ درصدی همراه بوده است. تحقق رشد اقتصادی مثبت در فصول اول تا سوم سال جاری و در امتداد رشد اقتصادی مثبت کلیه فصول سال ۱۴۰۲ حکایت از تداوم رشد قابل قبول فعالیت‌های اقتصادی در کشور دارد.

تحقق رشد مثبت ارزش افزوده در تمامی گروه‌های اصلی در سه ماهه سوم سال ۱۴۰۳

بررسی عملکرد رشد اقتصادی برحسب گروه فعالیت‌های اقتصادی (به قیمت‌های ثابت سال ۱۴۰۰) نشان می‌دهد، رشد تولید ناخالص داخلی در سه ماهه سوم سال ۱۴۰۳ حاصل تحقق رشد مثبت ارزش افزوده در تمامی گروه‌های اصلی بوده است. لازم به توضیح است در دوره مزبور، رشد محقق شده گروه‌های "کشاورزی، جنگلداری و ماهیگیری"، "نفت و گاز"، "صنایع و معادن" و "خدمات" نسبت به دوره مشابه سال قبل به ترتیب معادل ۴.۱، ۰.۱، ۳.۴ و ۴.۳ درصد می‌باشد. در ۳ ماهه سوم سال ۱۴۰۳، بخش غیرنفتی پیشران رشد اقتصادی این مقطع زمانی بوده است.

بررسی تولید ناخالص داخلی برحسب اقلام هزینه نهایی (به قیمت‌های ثابت سال ۱۴۰۰) در سه ماهه سوم سال ۱۴۰۳ نشان می‌دهد، "هزینه‌های مصرف نهایی بخش خصوصی"، "هزینه‌های مصرف نهایی بخش دولتی" و "تشکیل سرمایه ثابت ناخالص" به ترتیب از نرخ‌های رشد ۲/۶، ۹/۷ و ۴/۴ درصدی نسبت به دوره مشابه سال قبل برخوردار بوده‌اند. در این دوره رشد تشکیل سرمایه ثابت ناخالص به تفکیک "ماشین آلات" و "ساختمان" به ترتیب معادل ۶.۳ و ۱.۶ درصد بوده است.

مولفه‌های رشد اقتصادی در نُه ماهه سال ۱۴۰۳؛ سهم ۱.۳ درصدی خدمات در رشد اقتصادی

بررسی عملکرد رشد اقتصادی بر حسب گروه فعالیت‌های اقتصادی در نُه ماهه سال ۱۴۰۳ نشان می‌دهد، رشد ارزش افزوده گروه‌های "کشاورزی، جنگلداری و ماهیگیری"، "نفت و گاز"، "صنایع و معادن" و "خدمات" نسبت به دوره مشابه سال قبل به ترتیب معادل ۳.۷، ۶.۰، ۲.۴ و ۳.۰ درصد بود که به ترتیب از سهمی معادل ۰.۵، ۰.۵، ۰.۸، و ۱.۳ واحد درصد در رشد اقتصادی نُه ماهه سال ۱۴۰۳ برخوردار بوده‌اند.

در دوره مزبور ارزش افزوده بخش "صنعت" (به قیمت‌های ثابت سال ۱۴۰۰) از افزایش ۲.۱ درصدی نسبت به نُه ماهه سال ۱۴۰۲ برخوردار بود؛ به طور مشخص در این بخش رشد شاخص تولید کارگاه‌های بزرگ صنعتی ۱۰۰ نفر کارکن و بیشتربا اختصاص سهم حدود ۷۰ درصد از ارزش افزوده بخش صنعت‏‏‏‏- نسبت به نُه ماهه سال ۱۴۰۲ معادل ۱.۸ درصد بود. بررسی عملکرد رشد شاخص مزبور به تفکیک رشته فعالیت‌های صنعتی (بر حسب کد‌های ISIC دو رقمی نشان می‌دهد که در نُه ماهه سال ۱۴۰۳ از مجموع ۲۴ گروه اصلی، ۱۸ گروه (با ضریب اهمیت ۵۴.۷ در‏صد از شاخص کل) از رشد مثبت تولید برخوردار بوده‌اند؛ از جمله صنایعی که بیشترین سهم را در رشد محقق شده این دوره داشته‌اند می‌توان به "صنایع تولید مواد و محصولات شیمیایی"، "صنایع تولید مواد غذایی" و "صنایع تولید ماشین آلات و تجهیزات" اشاره کرد.

بررسی تولید ناخالص داخلی برحسب اقلام هزینه نهایی در نُه ماهه سال ۱۴۰۳ نشان می‌دهد، "هزینه‌های مصرف نهایی بخش خصوصی"، "تشکیل سرمایه ثابت ناخالص" و "هزینه‌های مصرف نهایی بخش دولتی" (به قیمت‌های ثابت سال ۱۴۰۰) به ترتیب از نرخ رشد ۳.۳، ۳.۴ و ۳.۱ درصدی نسبت به دوره مشابه سال قبل برخوردار بوده‌اند.

رشد محقق شده "تشکیل سرمایه ثابت ناخالص" در دوره مزبورعمدتاً متاثر از رشد تشکیل سرمایه ثابت ناخالص در دو زیربخش "ماشین‌آلات" و "ساختمان" به ترتیب معادل ۴.۱ و ۲.۷ درصد بوده است. لازم به ذکر است که رشد تشکیل سرمایه ثابت ناخالص (به قیمت‌های ثابت سال ۱۴۰۰) در بخش "ماشین آلات" در فصول اول تا سوم سال جاری به ترتیب معادل ۰.۲، ۴.۳ و ۶.۳ درصد نسبت به دوره مشابه سال قبل تحقق یافته است.

منبع: بانک مرکزی