
باشگاه خبرنگاران جوان؛ عاطفه گنجعلی -غارهای بان مسیتی که به عنوان یکی از جاذبههای گردشگری منحصربهفرد در پنج کیلومتری روستای تیس در دامنه کوه شهبازبند قرار گرفتهاند نه تنها زیباییهای طبیعی فوقالعادهای دارند، بلکه داستانها و افسانههای زیادی در مورد آن وجود دارد که هیچکدام از محققان داخلی و خارجی نتوانستند آنها را رمز گشایی کنند.
در دامنه کوه شهبازبند سه غار قرار دارد که یکی از آنها طبیعی و دو غار دیگر مصنوعی و دست کند هستند.
غار طبیعی محیطی نیم دایره دارد که دهانه و درون غار تراشیده شده است و درون آن یک آرامگاه کوچک بدون دست نوشته و لوح وجود دارد.
از قدمت این غارها اطلاعی در دست نیست و حتی بومیان محلی نیز نمیتوانند تاریخ دقیقی از آنها عنوان کنند.
وجه تسمیه بان مسیتی
غفور شهلی بر یکی از بومیان منطقه در خصوص این غارها میگوید: بان مسیتی نامی قدیمی است در زبان بلوچی به زن محترم میگویند بانوک و وجه تسمیه بان مسیتی یعنی زنی که مقدس شمرده شده است.
وی تصریح میکند: با این حال اطلاعات دقیقی از نحوه نامگذاری و علت نامگذاری این غارها وجود ندارد.
شهلی ادامه میدهد: در گذشتههای دور فردی به قصد کشف انتهای غار با ابزار اولیه آن زمان یعنی فانوس وارد غار میشود و صد متر از غار را میپیماید سپس به دو راهی میرسد که غار را به دو قسمت تقسیم میکند از آنجاییکه دهانه آن دو غار از خاک پر شده بود و همچنین فانوس وی خاموش شده بود مسیر رفته را بر میگردد.
وی تصریح میکند: یکی از دلایلی که این غار مورد رصد قرار میگیرد ادعای پیشینیان مبنی بر وجود شاه راهی که با اسب نیز قابل پیمودن بوده میباشد این مسیر به منطقه خبیث کرمان میرسید.
گنجهای پنهان در غار
محمد کریم شهر بهش یکی دیگر از بومیان منطقه از گنجهای افسانهای این غار میگوید: پیشینیان از وجود چاهی در این غار یاد کردهاند که در آن گنجی از طلا نهفته است.
وی بیان میکند: دو نفر از بومیان منطقه برای پیدا کردن طلا به داخل غار میروند و موفق میشوند گنج را پیداکنند، اما موفق به خروج آن از غار نمیشوند چرا که این گنج توسط مارهایی محافظت میشد و لذا آنها برای حفظ جانشان گنج را رها و از غار میگریرند.
غار دوم
غار دوم که مصنوعی و دست ساز است سمت راست غار اول و در فاصله هفت قدمی آن قرار دارد. آثار تراش و کنده کاری را به راحتی میتوان در این غار مشاهده کرد. ارتفاع دهانه این غار هشتاد سانتیمتر است و سقف کوتاهی دارد. انتهای این غار مسدود شده و احتمال میرود این غار با غار سوم مرتبط بوده یا آن که به چاههای زیرزمینی که محل دفن مردگان بوده راه داشته است.
غار سوم
غار سوم در فاصله ۵۰ متری غار اصلی و در سمت چپ آن قرار دارد. این غار نیز به صورت مصنوعی و دست ساز ساخته شده و طول دهانه ورودی آن ۲۰ متر است.
رضا دشتی پژوهشگر و محقق آثار تاریخی در این خصوص اظهار داشت:غارهای تاریخی به عنوان یکی از جاذبههای طبیعی و فرهنگی، نقش بسیار مهمی در سرزمینها دارند.
وی با اشاره به نقش فرهنگی غارها تصریح کرد: غارهای تاریخی به عنوان مکانهایی برای سکونت انسانهای اولیه، اطلاعات زیادی درباره تاریخ و فرهنگ مردمان این دیار ارائه می دهند.
وی بیان کرد: کنده کاری های انجام شده، ابزارهای سنگی و آثار باستانی که در این غارها یافت میشود ، به ما کمک میکنند تا زندگی و باورهای انسانهای گذشته را بهتر درک کنیم.
نقش اقتصادی
وی عنوان کرد: غارها میتوانند به عنوان منابع طبیعی و اقتصادی نیز مورد استفاده قرار گیرند. برخی از غارها به دلیل وجود معادن و مواد معدنی، میتوانند به توسعه اقتصادی منطقه کمک کنند. همچنین، جذب گردشگران به این غارها میتواند به درآمدزایی محلی و ایجاد شغلهای جدید منجر شود.
نقش اجتماعی
این پژوهشگر محلی گفت:غارها میتوانند به عنوان مکانهایی برای تجمع و فعالیتهای اجتماعی مورد استفاده قرار گیرند.و گردشگران را از نقاط مختلف جهان جذب کنند. این جذب گردشگر نه تنها به افزایش درآمد محلی کمک میکند، بلکه به معرفی فرهنگ و تاریخ منطقه نیز میانجامد.
وی عنوان کرد: با توسعه زیرساختهای گردشگری در اطراف این غارها، میتوان تجربهای منحصر به فرد برای بازدیدکنندگان فراهم کرد.
وی ادامه داد: همچنین اکوسیستمهای خاص، میتوانند به حفظ تنوع زیستی و محیط زیست کمک کنند. با ایجاد برنامههای حفاظتی و آموزشی در مورد اهمیت این غارها، میتوان از تخریب آنها جلوگیری کرد و به حفظ طبیعت کمک کرد.
نیاز به تحقیق و مستندسازی
وی بیان کرد: نیاز است که درباره غارهای مان مسیتی تاریخچه، ویژگیها و جاذبههای آن تحقیق صورت گیرد مستندات علمی و تاریخی میتواند به اعتبار غار کمک کند.
این پژوهشگر اظهار کرد: تولید تصاویر و ویدیوهای باکیفیت از غار و محیط اطراف آن به معرفی این غارها کمک می کند همچنین ایجاد مسیرهای دسترسی مناسب و ایمن به غار، با تابلوهای راهنما و نشانههای مشخص ضروری است.
وی ادامه داد: ایجاد امکاناتی مانند پارکینگ، سرویس بهداشتی و مناطق استراحت برای بازدیدکنندگان از جمله نیازهای گردشگران در این منطقه است.
تبلیغات و بازاریابی
وی ادامه داد: با ایجاد صفحات و حسابهای کاربری در شبکههای اجتماعی، تصاویر و اطلاعات مربوط به غار را میتوان به اشتراک گذاشت همچنین نوشتن مقالات و بلاگهای مرتبط با غار و ارسال آنها به وبسایتهای گردشگری و مجلات محلی ضروری است.
غارهای بان مسیتی به عنوان یک منبع مهم برای پژوهشهای باستانشناسی و فرهنگی، فرصتی منحصر به فرد برای درک بهتر تاریخ بشر فراهم میکنند. این غارها میتوانند شواهدی از زندگی روزمره، هنر، و اعتقادات مذهبی انسانهای اولیه را در خود جای دهند.
ناشناخته بودن برخی از این غارها، به پژوهشگران این امکان را میدهد که به کشفهای جدید و شگفتانگیز دست یابند. در نهایت، حفظ و مطالعه این غارها میتواند به ما کمک کند تا به درک بهتری از تحولات تاریخی و فرهنگی در طول زمان برسیم و اهمیت حفاظت از این میراث ارزشمند را درک کنیم.