باشگاه خبرنگاران جوان؛ عاشوری - گیلان استان منابع طبیعی است، حدود ۷۰ درصد از جغرافیای این استان از منابع طبیعی تشکیل می‌شود. در این استان سرسبز با میانگین بارندگی سالانه حدود هزار میلیمتر، خاک حاصلخیز و داشتن ۵۶۵ هزار هکتار جنگل و ۲۲۴ هزار هکتار مرتع، حفظ و نگهداری این مزیت‌های خدادادی بیش از سایر مناطق کشور اهمیت دارد.

طرح مردمی کاشت یک میلیارد درخت در اواخر سال ۱۴۰۱ با پیشنهاد سازمان منابع طبیعی و آبخیزداری و با هدف توسعه منابع طبیعی و جنگلی ارائه و اجرای رسمی آن از آذر ۱۴۰۲ آغاز شد. بر این اساس برنامه‌ریزی شد که ۳۲ میلیون نهال از سال ۱۴۰۲ تا ۱۴۰۵ در گیلان کاشته شود که این برنامه شامل سهم کاشت سالانه ۸ میلیون نهال در استان است.

سید مازیار رضوی، مدیرکل منابع طبیعی و آبخیزداری گیلان با بیان اینکه سهمیه سالانه استان در اجرای این طرح ملی و سراسری کاشت ۸ میلیون اصله نهال است، گفت: تعهد کاشت این تعداد نهال در گیلان طی سال گذشته و امسال به طور کامل محقق شده است.

او افزود: این نهال‌ها در ۹ نهالستان شاخص دولتی شامل نهالستان‌های پیسه سون، دشت دامن، پیلمبرا، لاکان، آستاراچای، شاندرمن، صفرابسته و نهالستان‌های کیاشهر و جوکندان و ۳۶ نهالستان بخش خصوصی در گیلان تولید می‌شوند.

مدیرکل منابع طبیعی گیلان با بیان اینکه ۳۰ گونه جنگلی بومی، فضای سبزی و زراعت چوب در این نهالستان‌ها تولید شده است، افزود: ۹۰ درصد نهال‌های تولید شده در نهالستان‌های بخش خصوصی از نوع صنوبر است.  

رضوی همچنین مازو، ون، افراپلت، افراشیردار، توسکا، گیلاس، گلابی جنگلی، اوجا، عنبرسائل، خرمندی، دارتالاب، داغداغان، ژینکو، زیتون، شمشاد، انار، شب خسب و گونه‌های سوزنی برگ، کاج سیاه، سرو نقره و کاج زربین را از دیگر نهال‌های تولید شده در نهالستان‌های این استان برشمرد.

او تصریح کرد: در «هفته منابع طبیعی و درختکاری» امسال هم که ۱۵ تا ۲۲ اسفند ماه است، ۵ هزار و ۱۰۰ اصله نهال در ۱۷ شهرستان این استان در راستای ترویج طرح مردمی کاشت یک میلیارد درخت در کشور کاشته می‌شود.

شرایط اقلیمی مناسب گیلان برای کاشت و داشت درختان 

هادی حق‌شناس، استاندار گیلان نیز همزمان با هفته درختکاری با بیان اینکه باید به فکر طبیعت باشیم، گفت: سازمان‌های نظام مهندسی، همیاری‌ها و شهرداری‌ها، مجامع امور صنفی و شهرداری‌های استان باید به این موضوع توجه کنند که کاشت ۲ نهال جلوی درب هر واحد مسکونی، شرط ارائه پایان کار ساختمانی است.

او به مزیت‌های گیلان در بخش‌های مختلف اشاره کرد و افزود: بارش باران استان در سال آبی امسال نسبت به سال گذشته ۲۴ درصد افزایش یافته است، ضمن اینکه گیلان تنها استانی است که فرونشست زمین ندارد. از این رو باید از این مزیت‌های خدادادی در راستای حفظ منابع طبیعی به درستی استفاده شود.

استاندار گیلان همچنین در جلسه هماهنگی کاشت نهال در زمین‌های بلااستفاده ادارات که در سالن جلسات اداره کل بحران برگزار شد، تصریح کرد: حفظ محیط زیست و درختکاری باید به یک فرهنگ عمومی تبدیل شود.

حق شناس ضمن انتقاد از سیاست‌های نادرست در سال‌های گذشته گفت: متأسفانه در مقطعی به جای درختکاری، چمن‌کاری در اولویت قرار گرفت که هم هزینه‌های بالایی داشت و هم تأثیر آن بر محیط زیست به مراتب کمتر از درختکاری بود.

او همچنین در بخش دیگری از سخنان خود با اشاره به وضعیت ورودی‌های شهر‌های استان افزود: ورودی‌های رشت و سایر شهر‌ها باید درختکاری شوند. این کار در برخی از شهر‌های شمالی مانند فومن و گرگان انجام شده و موفق بوده است. منابع طبیعی باید درخت‌های مناسب و چندساله را برای این امر تأمین کند.

استاندار با بیان اینکه در گیلان، شرایط اقلیمی به گونه‌ای است که نگهداری درختان نسبت به بسیاری از مناطق دیگر کشور آسان‌تر است، تصریح کرد: در این استان بارندگی کافی برای رشد درختان وجود دارد، بنابراین هیچ توجیهی برای انجام ندادن این کار وجود ندارد.

اهمیت کاشت گونه‌های بومی و سازگار با اقلیم گیلان

بنا بر اعلام سازمان حفاظت محیط زیست، گونه‌های غیربومی آسیب زیادی به محیط زیست و عرصه‌های طبیعی وارد می‌کنند به همین دلیل شناسایی درختان و گونه‌های گیاهی بومی هر منطقه می‌تواند کمک زیادی در جهت حفظ محیط زیست پایدار به عمل آورد؛ بنابراین کاشت درختان بومی و حفظ تنوع گونه‌های سازگار با اقلیم منطقه باید مدنظر مردم و مسئولان قرار گیرد.

در همین راستا و همزمان با هفته درختکاری امسال ده‌ها نهال «نارنج» به عنوان گونه بومی و سازگار با اقلیم گیلان در سطح شهر لاهیجان غرس شد.

علی امیری، رئیس اداره حفاظت محیط زیست لاهیجان با اشاره به عملیات کاشت نهال با محوریت گونه‌های بومی در سطح این شهر گفت: نهال‌های نارنج به عنوان گونه بومی و مثمر استان گیلان، نه تنها با اقلیم منطقه سازگار است، بلکه با تولید محصول، به اقتصاد خانوار‌ها و توسعه فضای سبز پایدار کمک می‌کند.  

او بر لزوم نظارت مستمر بر نهال‌های کاشته شده تأکید کرد و افزود: کاشت درخت تنها آغاز راه است و تبدیل این اقدام به فرهنگ عمومی، مستلزم مشارکت همگانی در آبیاری، مراقبت و جلوگیری از تخریب نهال‌ها است.  

ابوذر قریب زاده، سرپرست اداره حفاظت محیط زیست شهرستان فومن نیز از کاشت بیش از هزار اصله درخت افرا در حاشیه جاده روستای سرابستان این شهرستان، همزمان با روز درختکاری و با حضور مسئولان محلی خبر داد.  

او با اشاره به نقش درختان در بهبود کیفیت هوا و حفظ تعادل اکوسیستم افزود: کاشت درختان بومی مانند افرا علاوه بر مزایای زیست محیطی، با ایجاد مناظر طبیعی چشم نواز، تأثیر مثبتی بر روحیه جامعه دارد.  

درخت‌داری مهمتر از درختکاری

در یاداشت شینا انصاری، معاون رئیس جمهور و رئیس سازمان حفاظت محیط زیست هم که به مناسبت هفته درختکاری منتشر شد، با تأکید بر اینکه «نگهداشت درختان بیش از کاشت آنها حائز اهمیت است» آمده: «در درختکاری‌های مناسبتی و مستمری که از سوی نهاد‌های دولتی یا پویش‌های مردمی انجام می‌شود، مراقبت و بقای درختان کاشته شده بسیار بیشتر از غرس نهال اهمیت دارد».