باشگاه خبرنگاران جوان؛ آزاده محبی - ایران با تولید بیش از ۲ میلیون و ۸۰۰ هزارتن مرغ، ششمین تا هفتمین تولیدکننده در دنیا محسوب می شود، هرچند ظرفیت اسمی واحدهای مرغداری بیش از این رقم است، اما بدلیل نبود بازار فروش و زیرساخت های لازم، تولیدکنندگان با حداکثر ظرفیت خود کار نمی کنند.

با توجه به پتانسیل بالای تولید مرغ، ایران در زمره صادرکنندگان این محصول پروتئینی است که در صورت اجتناب از تصمیمات خلق الساعه صادرات مبنی بر ممنوعیت های گاه و بیگاه می توان حضور خود در بازارهای منطقه را پررنگ کرد که براین اساس میزان ارزآوری را افزایش داد تا از این طریق بخشی از ارز واردات نهاده مورد نیاز جبران شود.

ناگفته نماند که در سنوات اخیر برای ذخایر استراتژیک دولت ها اقدام به واردات می‌کردند که خوشبختانه بنابر سیاست وزارت جهاد مبنی بر افزایش حجم جوجه ریزی ها از نیمه دوم سال قبل نه تنها نیازی به واردات نداریم، بلکه صادرات مرغ بعداز گذشت سال ها به بازارهای هدف آغاز شد که بنابر آخرین آمار میزان صادرات مرغ تا پایان سال به ۲۵ هزارتن می رسد، درحالیکه با حمایت مرغداران و عدم قوانین خلق الساعه صادرات، توان صادرات بیش از یک میلیون تن مرغ به بازارهای هدف وجود دارد.

بررسی های میدانی نشان می دهد که مرغ ارزانترین کالا در سبدخانوار است که طی ماه های اخیر کمتر از نرخ مصوب در بازار عرضه می شود که استمرار این روند برای مرغداران امکان پذیر نیست چراکه زیان ماهانه آنها به ۲.۲ همت رسیده است که علت اصلی آن مازاد تولید در برابر تقاضاست که براین اساس صادرات مستمر به منظور پایداری تولید باید در دستور‌کار قرار بگیرد.

آمارها حاکی از آن است که در دی ماه ۱۶۰ میلیون قطعه، بهمن ماه ۱۵۷ میلیون قطعه و اسفند بیش از ۱۵۰ میلیون قطعه جوجه ریزی صورت گرفته که بدلیل حجم بالای تولید نگرانی بابت بازار مرغ ایام‌پایانی سال نداریم، این درحالی است که در برخی سال ها قیمت مرغ در ایام‌نوروز و ماه رمضان التهاب چشمگیری در بازار داشت که خوشبختانه با سیاست افزایش جوجه ریزی ها طی ۱.۵ سال اخیر دیگر شاهد تلاطم بازار و صف های طولانی خرید مرغ تنظیم بازار نیستیم.

جوجه ریزی ماهانه ۱۳۰ میلیون قطعه جوابگوی نیاز کشور است

پرویز فروغی دبیرکانون پرورش دهندگان مرغ گوشتی گفت:  با توجه به میزان جوجه ریزی بالای ۱۶۰ میلیون قطعه و حجم بالای تولید، مرغ کمتر از قیمت تمام شده با نرخ ۵۳ تا ۵۴ هزارتومان از مرغداران خریداری می شود که براین اساس تولیدکننده در فروش هرکیلو مرغ ۱۵ هزارتومان زیان می کند.

به گفته وی، با وجود حجم بالای تولید در ایام ماه رمضان نوسان خاصی در بازار رخ نمی دهد به طوریکه کماکان مرغ کمتر از نرخ مصوب عرضه می شود.

فروغی با بیان اینکه امکان جذب این حجم از مازاد تولید مرغ وجود ندارد، افزود: با وجود پیگیری های مکرر قرار است مقادیری مرغ به بازارهای هدف صادر شود، اما میزان آن در حدی نیست که جوابگوی مازاد باشد، همچنین شرکت پشتیبانی امور دام میزان جذب محدود است چراکه خرید مازاد ماه های قبل در حال عرضه به بازار است که همین امر بر کاهش قیمت و ضرر و زیان مرغدار دامن می زند.

این مقام مسئول قیمت تمام شده هرکیلو مرغ ۷۰ هزارتومان اعلام کرد و گفت: با توجه به فراوانی مرغ نوسان خاصی در بازار شب عید و ماه رمضان نخواهیم داشت. در حال حاضر به رغم مازاد تولید، عرضه مرغ های منجمد بدلیل نزدیک بودن تاریخ انقضا در حال انجام است که براین اساس خرید پشتیبانی تاثیری در تعادل بازار ندارد.

وی نیاز حداکثر جوجه ریزی ماهانه کشور را ۱۳۰ میلیون قطعه اعلام‌کرد و افزود: با جوجه ریزی ماهانه ۱۳۰میلیون قطعه حتی امکان ذخیره سازی ۱۰ میلیون قطعه به عنوان ذخایر استراتژیک وجود دارد، تا زمانیکه قیمت به بالاتر از نرخ مصوب  رسید، اقدام به توزیع ذخایر در بازار می کنند. گفتنی است با احتساب جوجه ریزی ۱۶۰ میلیون قطعه ای طی ماه های اخیر و نیاز کشور می توان میزان تولید را محاسبه کرد، اما امکان استمرار این روند برای مرغدار وجود ندارد.

اخیرا محمدابراهیم حسن نژاد در ارتباط با بازار مرغ ایام پایانی سال گفته بود: با نزدیک شدن به ماه رمضان، برنامه‌ریزی‌های لازم برای تأمین نیاز بازار برای تولید گوشت قرمز و سفید انجام شده است و نیاز کشور از طریق تولیدات داخل تامین می‌شود و حتی طی یک ماه گذشته برای تکمیل ذخایر شرکت پشتیبانی از محل تولید داخل شرکت، اقدام به خرید از مرغداران کرد و تاکنون بیش از ۱۵ هزار تن گوشت مرغ خریداری و ذخیره شده است.

تولید مرغ به ۲ میلیون و ۸۶۷ هزارتن می رسد

در ادامه محمدعلی کمالی سروستانی مشاور اتحادیه مرغداران گوشتی  با بیان اینکه نگرانی بابت تامین و عرضه مرغ نداریم، گفت: در حال حاضر میزان عرضه از تقاضا پیشی گرفته است که باید تمهیداتی برای مازاد تولید بیندیشیم چراکه امکان ادامه روند کاهشی قیمت برای مرغدار وجود ندارد.

وی با بیان اینکه وضعیت بازار مرغ تعریفی ندارد، افزود: با احتساب مصرف داخل، نیاز ماهانه کشور ۲۴۰ تا ۲۵۰ هزارتن است، درحالیکه با حجم جوجه ریزی ماه های اخیر، تولید مرغ به ۲۸۰ تا ۲۹۰ هزارتن رسیده که درنهایت مازاد تولید منجر به زیان مرغداران شده است.

کمالی با تاکید بر صادرات مستمر مرغ به بازارهای هدف بیان کرد: علی رغم پیگیری های مکرر، صادرات مرغ حدود ۳ ماه متوقف بود و اکنون مجوز صادرات محدود را دارند، درحالیکه بازار صادرات باید به طور مداوم داشته باشیم چراکه منجر به ثبات قیمت، پایداری تولید، ایجاد ارزآوری و حضور محصولات ایرانی در بازارهای منطقه می شود. 

مشاور اتحادیه مرغداران گوشتی ادامه داد: با احتساب مجوز اخیر، تا پایان سال میزان صادرات به ۲۵ هزارتن می رسد، همچنین مقرر شده ۲ برابر میزان صادرات، ۲ برابر آن را با قیمت مصوب در اختیار پشتیبانی امور دام قرار دهیم.

به گفته وی، بنابر آمار از ابتدای سال تاکنون یک میلیارد و ۶۲۴ میلیون قطعه جوجه ریزی انجام شده که براین اساس ۲ میلیون و ۸۶۷ هزارتن مرغ تولید می شود که این میزان ۱۵ تا ۱۷ درصد بالاتر از مدت مشابه سال قبل است.

کمالی سروستانی سرانه کنونی مصرف مرغ در کشور را ۳۱ تا ۳۲ کیلوگرم اعلام کرد و گفت: پتانسیل و ظرفیت اسمی تولید ۳ میلیون و ۱۰۰ هزار تن تا ۳ میلیون و ۲۰۰ هزارتن مرغ در کشور وجود دارد، اما امکانات و زمینه تولید در کشور فراهم شود تا به ظرفیت اسمی نزدیک شویم. براین اساس بازارفروش و زیرساخت تولید باید در زنجیره تولید آماده شود به طوریکه تعداد جوجه کشی ها افزایش یابد و گرنه ظرفیت های بنیادی به لحاظ مرغ اجداد، مادر و گوشتی بالای ۳ میلیون تن در سال است.

مشاور اتحادیه مرغداران گوشتی با بیان اینکه ایران ششمین و هفتمین تولیدکننده مرغ در دنیاست، تصریح کرد: با توجه به پتانسیل تولید و میزان جوجه ریزی های اخیر، نگران بازار و مصرف مرغ ایام پایانی سال و ماه رمضان نیستیم و عمده نگرانی ما تولیدکنندگان هستند که آنها به ازای هرکیلو فروش مرغ ۱۶ تا ۱۷ هزارتومان معادل ماهانه ۲.۲ همت متضرر هستند.

با توجه به حجم بالای تولید مرغ در ماه های اخیر، نگرانی در ارتباط با تامین و بازار مرغ شب عید و ماه رمضان نداریم و بنابر گفته کارشناسان صنعت بدلیل حجم تولید، قیمت مرغ در این ایام حداکثر با نرخ مصوب عرضه می شود و از طرفی بدلیل پتانسیلی که در این صنعت وجود دارد، مسئولان بابد تمهیداتی بیندیشند تا با صادرات مستمر بخشی از ناترازی این صنعت مربوط به واردات نهاده های دامی جبران شود.