مرکز پایش وضعیت هوشمند نیروگاهی انرژی پاسارگاد مهم در بهینه‌سازی عملکرد نیروگاه‌ها و افزایش بهره‌وری تجهیزات دوار به‌شمار می‌آید.

مرکز پایش وضعیت هوشمند نیروگاهی با نظارت لحظه‌ای بر عملکرد تجهیزات دوار، کاهش ناترازی انرژی، افزایش طول عمر تجهیزات، کاهش هزینه‌های تعمیر و نگهداری، افزایش قابلیت پیش‌بینی خرابی‌ها و بهینه‌سازی عملکرد نیروگاه‌ها را به همراه دارد.

این مرکز شامل سه بخش کلیدی است:

مانیتورینگ آنلاین داده‌های عملکردی و ارتعاشی توربین: نظارت لحظه‌ای بر عملکرد توربین‌ها و تجهیزات کلیدی و صدور هشدارهای پیشگیرانه در صورت بروز انحراف از مقادیر بهینه.

تحلیل‌های پیش‌بینی و بهینه‌سازی عملکرد: شبیه‌سازی شرایط خرابی و پیش‌بینی نیازهای تعمیراتی برای جلوگیری از توقف‌های ناخواسته.

اتخاذ تصمیمات سریع و به‌موقع بر اساس داده‌های لحظه‌ای: افزایش دقت در تصمیم‌گیری‌های مدیریتی و کاهش زمان توقف نیروگاه.

مرکز پایش وضعیت هوشمند نیروگاهی قصد دارد با استفاده از هوش مصنوعی و یادگیری ماشین، ایجاد داشبوردهای تحلیلی برای مدیران، افزایش امنیت سایبری و تحلیل داده‌های کلان (Big Data Analytics)، بهره‌وری نیروگاه‌ها را به سطحی بالاتر ارتقا دهد.

راه‌اندازی این مرکز، گامی اساسی در بومی‌سازی فناوری‌های مدیریت نیروگاهی و افزایش دانش فنی کشور در این حوزه است. با فعالیت‌های این مرکز، بهره‌برداری بهینه‌تر از نیروگاه‌ها، کاهش هزینه‌های عملیاتی و افزایش پایداری شبکه برق کشور محقق خواهد شد.

مدیرعامل گروه انرژی پاسارگاد در آیین این رونمایی گفت: زمانی که پروژه های پایش و‌مدیریت آنلاین و هوش مصنوعی در گروه انرژی پاسارگاد در حوزه بالادستی نفت و گاز و نیروگاهی تعریف شد، صحبت جدی از این فناوری ها در کشور نبود.

تحولی بزرگ در مدیریت انرژی کشور با هوش مصنوعی

معاون علمی، فناوری و اقتصاد دانش‌بنیان رئیس‌جمهور: بهره‌وری و افزایش راندمان تنها از مسیر فناوری می‌گذرد

 افشین، معاون علمی، فناوری و اقتصاد دانش‌بنیان رئیس‌جمهور، با اعلام یک تحول مهم در حوزه انرژی کشور، بر نقش فناوری‌های نوین، به‌ویژه هوش مصنوعی، در افزایش بهره‌وری و کاهش هزینه‌های تولید تأکید کرد.

وی گفت: «امروز اتفاق بزرگی افتاده است. با توجه به اینکه مزیت اقتصادی کشور ما انرژی است، اما در این حوزه چالش‌هایی نیز وجود دارد. ما باید این چالش‌ها را به فرصت تبدیل کنیم. اکنون در برخی بخش‌ها همگام با دنیا حرکت می‌کنیم، از جمله در حوزه هوش مصنوعی. البته باید دقت کنیم که گاهی خبرهای این حوزه بزرگ‌تر از واقعیت جلوه داده می‌شود و ممکن است شبه‌علم ایجاد کند، بنابراین باید مراقب باشیم.»

 افشین با اشاره به اقدامات انجام‌شده در صنعت نفت و گاز کشور افزود: «در چاه‌های نفت و گاز کشور، با پیشگامی گروه انرژی پاسارگاد، موفق شدیم گامی اساسی برداریم و از این پس می‌توانیم هر چاه نفت و گاز را هوشمندسازی کنیم.»

وی همچنین از پیشتازی استان خراسان در این زمینه خبر داد و گفت: «استان خراسان نخستین نیروگاه کشور را به سیستم پایش وضعیت هوشمند مجهز کرده است. این اقدام می‌تواند در تمامی نیروگاه‌های کشور اجرا شود. با این فناوری، می‌توانیم مدیریت بهینه‌تری بر تولید برق داشته باشیم و از طریق سیستم دیسپاچینگ، مصرف را کنترل کنیم.»

معاون علمی، فناوری و اقتصاد دانش‌بنیان رئیس‌جمهور با اشاره به اهمیت مانیتورینگ آنلاین در حوزه تعمیرات اساسی افزود: «با توجه به این سیستم پایش هوشمند، اکنون می‌توانیم هر خطایی را در لحظه شناسایی و با هزینه‌ای اندک برطرف کنیم. این امر باعث کاهش هزینه‌های گزاف در تولید و تعمیرات اساسی خواهد شد.»

وی در پایان تأکید کرد: «راه بهره‌وری تنها از مسیر فناوری می‌گذرد. در حوزه انرژی نیز، افزایش راندمان و بهره‌وری تنها با استفاده از تکنولوژی‌های پیشرفته امکان‌پذیر است.»

همچنین، عبدالخالق زاده مدیرعامل نیروگاه شریعتی پاسارگاد ، از اجرای موفقیت‌آمیز یک پروژه نوآورانه در این نیروگاه خبر داد و تأکید کرد که این اقدام در کمترین زمان ممکن و با همکاری معاونت فناوری دانشگاه صنعتی شریف انجام شده است.

وی با اشاره به قدمت این نیروگاه اظهار داشت: «نیروگاه شریعتی مشهد یکی از قدیمی‌ترین نیروگاه‌های کشور است که شش واحد آن در سال ۱۳۶۲ نصب و راه‌اندازی شد. همچنین، دو واحد دیگر در سال ۱۳۷۲ و واحد بخار در سال ۱۳۸۳ به بهره‌برداری رسیدند و اکنون این نیروگاه با ظرفیت ۵۰۰ مگاوات، یکی از نیروگاه‌های مهم کشور به شمار می‌آید.»

عبدالخالق‌زاده توضیح داد: واحدهای نیروگاهی معمولاً پس از ۱۴۰ هزار ساعت کار، تحت تعمیرات اساسی قرار می‌گیرند. این فرآیند که با عنوان میجر اوورهال (IR) شناخته می‌شود، شامل خارج کردن کمپرسور و تعمیر آن در محل دیگری است. وی افزود: «سازندگان این تجهیزات، زمان تعمیرات را تا ۲۰۰ هزار ساعت افزایش داده‌اند، اما برخی واحدهای ما تاکنون ۲۲۰ هزار ساعت کار کرده‌اند و در نظر داشتیم زمان تعمیرات را بیشتر به تعویق بیندازیم. با این حال، از آنجا که پایش وضعیت این واحدها به‌صورت کامل آنلاین نبود، نگرانی‌هایی در این زمینه وجود داشت.»

عبدالخالق‌زاده تأکید کرد که برای بررسی امکان تأخیر در تعمیرات، از مشاوران متخصص مشورت گرفته شد و در همین راستا، پروژه‌ای برای پایش واحدها در حین فعالیت تعریف شد که ما از آن استقبال کردیم.

مدیرعامل نیروگاه شریعتی  با تأکید بر نقش هولدینگ گسترش انرژی پاسارگاد در پیشبرد این پروژه گفت: «این هلدینگ همواره در زمینه‌های مختلف پیشرو بوده و تلاش کرده است خود را با جدیدترین فناوری‌های روز وفق دهد. بر همین اساس، ما نیز در این مسیر حرکت کردیم و در کوتاه‌ترین زمان ممکن این مرکز را راه‌اندازی کردیم.»

عبدالخالق‌زاده در ادامه افزود: «این پروژه با پیشنهاد معاونت فناوری دانشگاه صنعتی شریف مطرح شد که از آن استقبال کردیم. در همین راستا، نیروگاه شریعتی مشهد به عنوان پایلوت انتخاب شد و با تلاش تیم متخصصان، این پروژه در مدت زمان کمتر از یک سال به مرحله اجرا درآمد.»

وی با اشاره به اهمیت این اقدام خاطرنشان کرد: «این پروژه نقطه عطفی در مسیر نوآوری در صنعت نیروگاهی کشور است و نشان‌دهنده تعهد ما به استفاده از دانش و فناوری‌های نوین در راستای توسعه پایدار و بهره‌وری بیشتر در صنعت انرژی است.»

وی اظهار امیدواری کرد که با تحلیل داده‌های به‌دست‌آمده، صرفه‌جویی قابل‌توجهی صورت گیرد و از بروز حوادث احتمالی جلوگیری شود.