از زمان‌های قدیم، انسان‌ها به دلایل مختلفی از جمله تجارت، جنگ، یا جستجوی دانش به سفر می‌رفتند. اما مفهوم مدرن گردشگری به ویژه در قرن نوزدهم و با توسعه صنعت حمل و نقل و بهبود شرایط زندگی انسان‌ها شکل گرفت.

نمایشگاه گردشگری به عنوان یک رویداد برجسته در حوزه گردشگری، فرصتی بی‌نظیر برای ارتباطات تجاری و معرفی خدمات و محصولات جدید فراهم می‌آورد. این نمایشگاه نه تنها محلی برای دیدار فعالان صنعت گردشگری است، بلکه به بررسی روند‌های نوین و مقاصد جدید گردشگری در سطح جهانی می‌پردازد.

هجدهمین نمایشگاه بین‌المللی گردشگری تهران با حضور رئیس‌جمهوری و دیگر مقامات و تعدادی از سفیران خارجی مقیم ایران در سالن خلیج فارس نمایشگاه بین‌المللی تهران آغاز به کار کرد و حضور رئیس‌جمهوری در افتتاحیه نمایشگاه نشان از اهمیت این نمایشگاه داشت.

صدای ساز و پایکوبی در هجدهمین نمایشگاه بین‌المللی گردشگری تهران طنین‌انداز بود تا پیش از نوروز کام بازدیدکنندگان را شیرین کند. این نمایشگاه میزبان یکی از مخاطب‌پسندترین نمایشگاه‌های سالانه است. فعالان بخش‌های گوناگون گردشگری امسال نیز در روز‌های پایان سال غرفه‌های خود را با نماد‌های شهر‌های خود آراسته بودند تا میزبان علاقه‌مندان سفر و گردشگری باشند. غرفه‌دار‌ها تمام تلاش خود را کردند تا به نمایشگاه گردشگری رونقی صدچندان بدهند.

هر استان با یک تِم در این نمایشگاه حضور داشت که بر این اساس، استان البرز با تِم رویداد‌های گردشگری، استان‌های بوشهر، مازندران و هرمزگان با تم گردشگری دریایی، استان تهران با تم گردشگری صلح و وفاق ملی، چهارمحال بختیاری با تم گردشگری ماجراجویانه، خوزستان با تم گردشگری اقوام، استان خراسان جنوبی و سمنان با تم گردشگری روستایی، خراسان رضوی با تم گردشگری زیارت و سلامت، استان زنجان با تم گردشگری اکوتوریسم، سیستان و بلوچستان و گیلان با تم گردشگری خوراک، استان قزوین با تم گردشگری‌های نوین، استان قم با تم گردشگری مذهبی، کرمان با تم گردشگری میراث جهانی و راه ادویه، کردستان با تم گردشگری موضوعی، کهگیلویه و بویر احمد با تم گردشگری صنعتی، استان گلستان با تم گردشگری فرهنگی، لرستان با تم گردشگری تاریخی، استان مرکزی با تم گردشگری ادبی، همدان با تم گردشگری کودک و استان‌های ایلام و یزد با تم گردشگری طبیعت‌گردی در این دوره از نمایشگاه حضور داشتند.

در حیاط نمایشگاه نیز هر روز تعدادی از گروه‌های آیینی محلی، نمایشی را به اجرا می‌گذاشتند. اجرای رقص محلی مردان عشایر سنگسر، اجرای برنامه آئینی منطقه ترک‌نشینان بخش کالپوش شهرستان می‌امی سمنان، مراسم آیینی ازدواج ایل جالبارز، آئین سنتی عروس گوله‌ی و دف‌زنی، حرکات نمایشی و نمادین زندگی روزمره روستایی، آیین بیل‌گردانی استان مرکزی، مراسم آیینی شوشی، رقص محلی کرمانجی، مراسم عروس‌بران، حنابندان و اجرای نوای سنتی آهای گل، اجرای نمادین پنبه‌زنی گلستان، اجرای موسیقی مقامی مازندران، هل‌پرکه سنجابی، دف نوازی گروهی، رقص شمشیر سیستان، رقص سه‌چاپی میرجاوه، رقص سنتی لری، آیین کاشت و داشت آذربایجان شرقی از جمله رویدا‌های آئینی نمایشگاه امسال بود.

غرفه‌های فروش خوراک‌های محلی در محوطه نمایشگاه سر و سامان ویژه‌ای گرفته بود و هر کدام از این غرفه‌ها سوغات‌های محلی و بومی را در معرض دید بازدیدکنندگان قرار داده بودند که با استقبال مردم مواجه شده بود و جانمایی این غرفه‌ها به‌شکل بهتر و منظم‌تری بود. در بخشی از محوطه باز نمایشگاه نیز چادر‌های عشایری برپا شده بود.

بوم‌گردی‌ها نیز به‌عنوان یکی از جاذبه‌های خدمات گردشگری ایران، امسال بخشی از فضای نمایشگاه را به خود اختصاص داده بودند. ادارات کل میراث فرهنگی استان‌های کشور که پای ثابت حضور در نمایشگاه گردشگری هستند امسال تلاش کرده‌اند با استفاده از خدمات و امکانات گوناگون به معرفی استان خود بپردازند و تنها به ارائه بروشور‌های کاغذی اکتفا نکنند. بسیاری از استان‌ها فضای اختصاصی بزرگی را در اختیار داشتند که کوشیده بودند با استفاده از امکانات نمایشی فناورانه و حضور استادکاران صنایع دستی به نمایش جذابیت‌های استان خود بپردازند.

نمایش‌ها و موسیقی‌های آیینی نیز که بخش جدایی‌ناپذیر نمایشگاه گردشگری هستند، امسال به‌صورت ساماندهی شده برگزار شد و گروه‌های مختلف آیینی و محلی در جایگاه‌های مخصوص به اجرای برنامه پرداختند که این بخش نیز با استقبال بسیاری از مردم همراه شده بود و هر کس می‌کوشید تا فیلم و عکس‌های بهتری از موسیقی‌های آیینی بگیرند.

رونمایی از ساز‌های سنتی همدان که ثبت ملی شده‌اند، اجرای زنده گرگوربافی بوشهر، اجرای زنده دمام‌سازی بوشهر، تجربه گردشگری در رشت و کارگاه رشت‌شناسی، لرستان‌شناسی، جشنواره پنبه گلستان، رونمایی از جاجیم صبح مازندران نیز از دیگر برنامه‌های جانبی این نمایشگاه بود.

کارگاه‌های آموزشی همزمان با این نمایشگاه در سالن اجتماعات و آمفی‌تئاتر مجموعه نمایشگاه بین‌المللی تهران برگزار شد. آسیب‌شناسی و بررسی چالش‌های آموزش گردشگری، شرکت‌های مسافرتی، هتل‌ها، اقامتگاه‌های بوم‌گردی و راهنمایان گردشگری، پرنده‌نگری و نقش آن در توسعه پایدار، استارت‌اپ‌های گردشگری، گردشگری کودک، راه‌اندازی و مدیریت بوتیک هتل، ژورنالیسم سفر، چالش‌های سرمایه‌گذاری و تأمین منابع مالی طرح‌ها، برندسازی مقاصد سفر، موزه‌ها به عنوان مکان هویت‌ساز، تجربه‌های نمایشگاه‌های بین‌المللی، گردشگری محیط زیست و باستان‌شناسی، نقدی بر برنامه هفتم توسعه، مقاصد جدید گردشگری خوراک، گردشگری علمی، عشایر و هوش مصنوعی از جمله محور‌های این کارگاه‌های آموزشی بود.

همچنین همایش‌های گوناگونی نیز هم‌زمان با نمایشگاه گردشگری در سالن‌های مختلف برگزار شد و وزارت میراث‌فرهنگی پیش از آغاز نمایشگاه، فهرست این کارگاه‌ها را در اختیار عموم گذاشت. کارگاه‌ها با موضوعاتی از قبیل گردشگری ریلی، ادبی، نجوم، گردشگری خلاق، گردشگری سبز و... هم‌زمان با نمایشگاه برگزار شد. همچنین سمپوزیوم ملی گردشگری و سرمایه‌گذاری و جشنواره کارکتر‌های گردشگری از دیگر برنامه‌های هجدهمین نمایشگاه بین‌المللی گردشگری تهران بود.

منبع: وزارت میراث فرهنگی