قوزقرنیه یک بیماری چشمی است که معمولاً در آغاز سن بلوغ مشاهده شده و تا دهه سوم زندگی ادامه می‌یابد.

در اثر این بیماری شکل طبیعی قرنیه که حالتی گرد و کروی دارد به صورت مخروطی تغییر می‌کند و بیمار دچار کاهش وضوح بیماری می‌شود. 

قوز قرنیه از آنجایی که یک بیماری پیش رونده است در یک یا هر دو چشم رخ دهد ولی اغلب در هر دو چشم دیده می‌شود.

قوز قرنیه بیماری است که باعث ضعف پیشرونده قرنیه شده و در نهایت باعث بیرون زدگی آن می‌شود. این بیرون زدگی در اغلب اوقات در نیمه تحتانی قرنیه است.

الهام سلطانی، عضو هیأت علمی دانشگاه علوم پزشکی همدان با اشاره به اینکه قوز قرنیه چشم یا کراتوکونوس بیماری ارثی غیرالتهابی است، اظهار کرد: غالبا افراد مبتلا به این مشکل، زمینه خانوادگی در این خصوص دارند و معمولا این بیماری با عیوب انکساری به سرعت پیش‌رونده خود را نشان می‌دهد.
وی تشریح کرد: فرد مبتلا به قوز قرنیه معمولا با این علائم به ما مراجعه می‌کند که نمره عینکم تند تند تغییر کرده و عینک را زود به زود عوض می‌کنم و این بدان معناست که عینک نتوانسته به‌صورت قابل قبول مشکل بینایی فرد را اصلاح کند. 

این عضو هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی همدان با بیان اینکه تشخیص قطعی با عکسبرداری‌هایی از سطح قرنیه ممکن است، ادامه داد: معمولاً بیماران در سنین ۲۰ تا۳۰ سال به این مشکل مبتلا می‌شوند و شیوع آن در سایر گروه‌های سنی کمتر است.

وی تبیین کرد: درمان‌ها در این بیماران بر حسب شدت و سن بیمار متفاوت است، اما معمولا در انواع خفیف بیماری، عینک یا لنز نرم ممکن است کمک‌کننده باشد ولی با پیشرفت بیماری و نازکتر شدن و تغییر شکل بیشتر قرنیه این درمان‌ها دیگر چندان کارساز نخواهد بود.

سلطانی بیان کرد: درمان بعدی بیماری استفاده از لنز‌های سخت دارای قابلیت نفوذ گاز است، این لنز‌ها قابلیت بیشتری برای اصلاح آستیگاتیسم نامنظم ناشی از کراتوکونوس (قوز قرنیه) دارند، اما در حال حاضر در بیمارانی که قادر به تحمل لنز‌های سخت نیستند از روش‌های جدیدتری مانند قرار دادن رینگ‌های داخل قرنیه مثل Intacs و Ferrara و رینگ کامل Myoring استفاده می‌شود.

وی با اشاره به اینکه یکی از روش‌های درمان قوز قرنیه، روش جراحی کراس‌لینکینگ است که باعث استحکام قرنیه و پیشگیری از پیشرفت بیماری است، گفت: در این روش بینایی فرد با و بدون عینک بهبود یافته و میزان آستیگماتیسم، کاهش قابل ملاحظه‌ای خواهد داشت و این روش باعث می‌شود نیازی به پیوند قرنیه نیاز نباشد.

تنبلی چشم را در کودکان جدی بگیرید

این متخصص و جراح چشم در بخش دیگری از سخنان خود به یکی دیگر از مشکلات چشمی در گروه سنی کودکان اشاره و اظهار کرد: "تنبلی چشم" یکی از مشکلات شایع چشم در سنین کودکی است که دید بیمار بدون وجود هیچ علت شناخته‌شده ارگانیک کاهش یافته و با روش‌های موجود مثل عینک قابل اصلاح نیست.

وی افزود: این موضوع به دلیل عدم تکامل سیستم مغزی در بینایی چشم ایجاد می‌شود؛ اگر به هر دلیلی در ۲ سال نخست زندگی علتی وجود داشته باشد که مانع از دیدن تصویر در یکی از چشم‌ها شود مغز بیشتر بر یک چشم تمرکز می‌کند و عملا چشم “تنبل” را نادیده می‌گیرد و چنانچه این چشم به درستی تحریک نشود، سلول‌های عصبی که مسئول بینایی هستند به طور طبیعی تکامل نمی‌یابند.

سلطانی یادآور شد: انحرافات چشم، وجود کدورت در مسیر بینایی، ایجاد ضایعه در قرنیه و عیوب انکساری قابل توجه از جمله مسائلی هستند که می‌توانند در کاهش دید یک چشم و ایجاد تنبلی چشم مؤثر واقع شوند در نتیجه کودک باید در تایم طلایی از نظر وجود این مشکلات غربالگری شود و مغز بیاموزد این تصاویر را اصلاح کند.

وی متذکر شد: در این بیماری عیوب انکساری بر حسب شدت با تجویز عینک اصلاح می‌شود و اگر روند درمان کودک به‌طور منظم پیگیری شود رفع تنبلی چشم و بهبودی کامل حاصل می‌شود، معمولا هر چه سن کودک کمتر باشد، اثربخشی درمان بیشتر خواهد بود. پس از ۸ سالگی، احتمال بهبود بینایی به طور قابل توجهی کاهش می‌یابد ولی درمان هنوز هم می‌تواند موثر باشد.

پیرچشمی یا کاهش قدرت تطابق چشم چیست؟!

این عضو هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی همدان در ادامه به موضوع پیرچشمی اشاره و تبیین کرد: ضعف بینایی که به دلیل افزایش سن اتفاق می‌افتد پیرچشمی نامیده می‌شود و در واقع کاهش قدرت تطابق چشم با افزایش سن است.

سلطانی با اشاره به اینکه در اغلب موارد، پیرچشمی از سنین ۴۰ سالگی به بعد آغاز می‌شود بیان کرد:مناسبترین و بهترین راه درمان این مشکل استفاده از عینک است البته روش‌های جراحی هم وجود دارد، اما استفاده عمومی ندارد، چون نتایج قابل پیش‌بینی ندارند.

وی تشریح کرد: در حالت عادی همه ما می‌توانیم اجسام دور و نوشته‌های ریز یک را از نزدیک با دید خود ببینیم و این ناشی از قدرت تطابق در چشم است که ممکن است با افزایش سن، این قدرت تطابق کاهش می‌یابد.

منبع: فارس