آیتالله لطفالله دژکام در نشست با اعضای شورای قضایی استان فارس که به مناسبت فرا رسیدن دهه فجر برگزار شد، با طرح این سئوال که اگر حقوق را با فقه مرتبط نمیکردیم، چه اتفاقی میافتاد و فقه در اینجا چه کاره است، گفت: اگر برای این سئوالات پاسخ دقیق نداشته باشیم، پایه و زیربنای کاری که انجام میشود، همیشه متزلزل خواهد بود.
او افزود: برای ارتباط فقه و حقوق خون شهید شیخ فضلالله نوری ریخته شده است و تا شهادت رفت و نگذاشت آن را تغییر دهند، اما ما اخلاق پزشکی را به فقه وصل نکردهایم و چهار اصل به عنوان اصول اخلاق پزشکی است که در آمریکا تنظیم شده، از فقه آنان استخراج شده است، این چهار اصل را آنها نوشته و ما تدریس میکنیم، اما خودشان اعتقاد دارند از ما مسلمانان گرفتهاند.
امام جمعه شیراز ضمن معرفی کتاب «فلسفه علم حقوق» اثر کاتوزیان، از اعضای شورای قضایی خواست آن را مطالعه کنند و سپس افزود: جا دارد این کتاب به طور مفصل در محافل و جلسات ما مورد بحث قرار گیرد. متاسفانه این رسم دانشگاه و حوزه شده است که همانند ماشین حساب فقط کدهایی را حفظ میکنیم، اما مباحث بسیار عمیقتر از این سخنان است. ما با دنیا سر این مطالب حرف داریم و باید خوب بفهمیم تا بتوانیم حرف خود را منتقل کنیم.
او تصریح کرد: این مشکل متاسفانه در جامعه ما رواج پیدا کرده است که گاهی حرف بدون اساس زده میشود و همه میپذیرند، در صورتی که بنیان حرف، باید واضح باشد و همه باید حرف منطقی و عالمانه را بپذیرند. فرقی ندارد از سمت دانشگاه باشد یا حوزه.
آیتالله دژکام قضاوت را یکی از شغلهای مقدس جامعه دانست که اساس جامعه را سامان میدهد و سپس ادامه داد: قضاوت به عنوان حرفه است و غیر از کار است که برای درآوردن پول است. قاضی برای کسب درآمد پشت مسند قضاوت نمینشیند. در غرب و شرق دنیا، قضاوت قداست دارد و حرفهایگری را به پزشک، روحانی و قاضی یاد میدهیم.
عضو مجلس خبرگان رهبری با بیان اینکه این مبنای هرقدر هم درگیر کار و زندگی شویم، تغییر نمیکند، گفت: باورهای ما از کوچه و خیابان نیست بلکه آسمانی هستند و اگر از کف کوچه و خیابان باشد، هر روز باید یک باور داشته باشیم پس باید خیلی مراقب این مسائل باشیم. آیا ما باید مبانی خود را تغییر دهیم؟ خیر، باید یک حرف ثابت داشته باشیم و تا زمان مرگ به آن اعتقاد داشته باشیم.
او یادآور شد: هر حرفی را نمیتوان با تعداد دیتاها و نظرسنجیها تغییر داد و برخی چیزها تابع این مسائل نیست و این نکته اول که باید حواسمان باشد که مبانی ما خیلی محکتر از این حرفها است لذا نسبت به مبانی تردید به خود راه ندهید ولو بقیه چیز دیگری بگویند.
آیتالله دژکام با ذکر این نکته که عاقل در آنجایی که با عقل خود به واقعیت و حقیقت رسیده است، تابع هوا و هوس دیگران نمیشود، گفت: هر زمان مجموعه اجرایی کشور به سمت خراب شدن میرود، قضات ستون کشور هستند و پایه محکم را میگذارند و وجود آنان، این تاثیر را میبخشد گرچه ممکن است ۱۰۰ ایراد به روند کار دستگاه قضایی باشد، اما اصل داستان درست است. کار بشری بی نقص در نمیآید، اما اصلش درست و محکم است.
او با تأکید بر اینکه سبک اجرای عدالت را باید از قرآن بگیریم چرا که باور داریم قرآن کریم صلاح بشر را بیان کرده است، آیات قرآن کریم را در این زمینه یادآور شد و افزود: بشر در مسائل حقوقی بدهکار پیامبران است. خدا میفرماید پیامبران را با کتاب فرستادم تا مسائل حقوقی و ارتباطات اجتماعی بشر سامان پیدا کند و بشر به وحی در این مسئله نیاز دارد.
آیتالله دژکام با اشاره به مقالات چاپ شده در خصوص اثرگذاری اخلاق و حقوق در علوم انسانی، این نکته را یادآور شد که بشر بیش از اینکه به تجربه نیازمند باشد، به وحی آسمان نیازمند است و برای اجرای آن هم مردم باید پای کار بایستند و اصل امتحان الهی امروز همین است که مردم پای این مسئله میایستند یا خیر. مردم غزه با همان وضعیتی که دارند پای آن ایستادند و مردم ما هم باید معلوم شود که پای این مسئله میایستند یا خیر؟ نه تنها برای کلیات، بلکه برای تمام جزییات باید پای حکم خدا بایستیم.
نماینده ولی فقیه در استان فارس تأکید کرد: باید پای حرف حق ایستادن را از دادگاه به مردم یاد دهیم که ما پای حکم خدا ایستادهایم و میدانیم ضرر نمیکنیم، همان طوری که شیخ فضلالله نوری ضرر نکرد با اینکه شهید شد و بقیه که آن روز با سفارت انگلیس همکاری کردند، ضرر کردند.
او با یادآوری سخنان شهید رئیسی مبنی بر اینکه فرض کنیم عدالت مساوی با اجرای قانون است، گفت: گاهی معلوم نیست که خود قانون عادلانه باشد و عدالت هدف است و چقدر باید کار کنیم تا به آن افق عالی تمدن اسلامی برسیم؟ گاهی قانون را اجرا میکنیم، ولی عدالت را اجرا نکردیم لذا خیلی کار داریم تا به حد مطلوب و نرمال برسیم؛ گرچه کار هم زیاد کردهایم و اگر بگوییم بهترین دستگاه قضایی در دنیا متعلق به ایران است، دروغ نگفتهایم، چون پایه آن در وحی است.