زهرا مذهب فوق تخصص خون و سرطان بالغین و عضو هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی مشهد، بر انجام به موقع غربالگریها جهت تشخیص زودهنگام بیماریهای سرطان تاکید کرد و گفت: تشخیص زودهنگام بیماری، باعث کاهش مرگ و میر به میزان ۵۰ تا ۶۰ درصد میشود و در صورت عدم انجام غربالگری بیماری سیر پیشرونده پیدا کرده و علاوه بر درمان سختهای سخت، هزینههای زیادی را بردارد.
وی با بیان اینکه غربالگری تنها در سرطانهایی که شیوع بیشتری دارد، انجام میشود، خاطر نشان کرد: بیماری سرطان پستان یکی از این بیماریهای شایع است که غربالگری برای آن انجام میشود و در نتیجه مرگ و میر را به میزان ۶۰ تا ۷۰ درصد کاهش داده است.
مذهب گفت: مهمترین روش برای غربالگری سرطان پستان، ماموگرافی است و لذا به خانمها توصیه میکنیم، بعد از پایان هر دوره عادت ماهیانه که پستانها نرم هستند، آنها را معاینه و لمس کنند، از این طریق به مرور از پستان خود آگاهی داشته و در صورت ایجاد تغییر در آنها، بهترین کسی که تغییرات در پستان را احساس میکند خود فرد است، همچنین طی مراجعاتی که هر ۶ ماه به پزشک داشتهاند و تحت معاینات متخصص قرار گرفتهاند، در صورت ایجاد تغییر روشهای تصویربرداری برای بیمار انجام میشود.
فوق تخصص خون و سرطان بالغین و عضو هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی مشهد با اشاره به شیوع سرطان معده در ایران، افزود: بهتر است غربالگری این نوع سرطان نیز انجام شود، به خصوص که میزان مرگ و میر ناشی از این نوع سرطان در کشور ما زیاد است و متأسفانه همه بیماران در مراحل سه و چهار بیماری برای درمان مراجعه میکنند. سرطان معده، سرطانی بدخیم، مهاجم و پرخاشگرانه است. لذا، شیوع و مرگ و میر بالایی داشته و با پیش آگهی بسیار منفی همراه است.
وی همچنین گفت: سرطان سرویکس (دهانه رحم)، سرطان بدخیمی است که در بین زنان شایع است. غربالگری این نوع سرطان به روشهای مختلف همچون، روش پاپ اسمیر که از ۲۱ تا ۶۵ سالگی هر سه سال یک بار و تست HPV انجام میشود، این تست از ۳۰ تا ۶۰ سالگی هر پنج سال یک بار برای زنان انجام میشود. واکسن HPV در مقابل بیماری سرطان HPV میتواند اثر محافظتی داشته باشد، لذا طبق اعلام سازمان بهداشت جهانی استفاده از این واکسن برای تمام زنان بعد از سن ۱۱-۱۲ سالگی و یا از زمانی که فعالیت جنسی را شروع میکنند، نقش مهمی در کاهش سرطان سرویکس دارد.
فوق تخصص خون و سرطان بالغین و عضو هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی مشهد تصریح کرد: سرطان کلورکتال (روده بزرگ) جزو پنج سرطان بدخیم است و غربالگری آن به روشهای مختلف صورت میگیرد. معمولا این غربالگری برای افرادی که ریسک ابتلای معمولی دارند، بعد از ۴۵ سالگی توصیه میشود. از ۴۵ سال به بعد به روشهای مختلف مثل سیکمواسکوئیدوپی برای سنین ۴۵ تا ۷۵ سالگی هر پنج سال که همراه با یک تست خون مخفی در مدفوع بوده، سالیانه انجام شده، همچنین کولونوسکوپی هر ده سال یک بار انجام میشود. برخی بیماران مثل بیماران قلبی که انجام کولونوسکوپی برای آنها با ریسک همراه بوده، توصیه میشود، سی تی کلوونوگرافی را انجام دهند.
استاد دانشگاه علوم پزشکی مشهد با بیان اینکه برخی سرطانها در بعضی افراد خاص و برخی مناطق شیوع زیادی دارند، افزود: افرادی که در طول زندگی خود مصرف کننده سیگار بودهاند، ریسک بالا برای ابتلا به سرطان ریه دارند، بنابراین میتوان با انجام سالیانه لودو سی تی از سنین ۵۵ تا ۸۰ تحت غربالگری قرار گیرند. در صورتی که بیماری، سیگاری بوده و در حال حاضر مصرفی ندارد، باید ۱۵ سال از قطع سیگار او گذشته باشد تا دیگر غربالگری برای وی انجام نشود، در نتیجه ریسک ابتلای فرد مانند افراد معمولی شده و بیمار را از انجام غربالگری خارج میکنیم
منبع: وزارت بهداشت