باشگاه خبرنگاران جوان؛ آزاده محبی - مصوبه الگوی کشت در سال زراعی ۱۴۰۲ - ۱۴۰۱ بعد از گذشت ۵۰ سال به استان ها ابلاغ شد که متاسفانه با گذشت سه سال از اجرای آن، اعتبارات لازم تخصیص داده نشده است، درحالیکه اجرای الگوی کشت طرح ملی است که تمامی دستگاه ها باید به کمک وزارت جهاد کشاورزی بیایند تا با تخصیص زیرساخت های لازم، وابستگی به آن سوی مرزها کاهش یابد و در مقابل امنیت غذایی در کشور تضمین شود.
علیرغم آنکه مصوبه الگوی کشت به سال ۸۸ بازمی گردد، اما هرسال به بهانه های مختلف محقق نشد، درحالیکه چالش اصلی عدم اجرای این مصوبه عدم تخصیص اعتبارات و منابع لازم است که متاسفانه مسئولان سازمان برنامه و بودجه از تخصیص اعتبارات به بهانه کمبود منابع مالی دولت سرباز می زنند. این درحالی است که با اجرای این مصوبه وابستگی به آن سوی مرزها به حداقل می رسد و دیگر شاهد مشکلات و معضلات تنظیم بازار محصولات کشاورزی نیستیم.
در همین راستا غلامرضا نوری قزلجه وزیر جهاد کشاورزی در خصوص اینکه آیا سال آینده اعتباراتی به اجرای مصوبه الگوی کشت تخصیص می یابد، گفته بود: گرچه سازمان تحقیقات الگوهای کشاورزی را برای استان ها تعیین و ابلاغ کرده، اما واقعیت این است که اجرای کامل این الگوها نیاز به اعتبار دارد اما اکنون بخش زیادی از آن را خود کشاورزان تامین می کنند؛ این اعتبارات به عنوان مشوق باید استفاده شود تا کشاورزان را ترغیب کنیم اما اعتباری در این زمینه اختصاص نیافته است. با این حال حدود ۸۰ درصد الگوی کشت اجرا می شود.
مصوبه الگوی کشت دستوری اجرا نمی شود
شاهپور علایی مقدم معاون توسعه و مدیریت منابع وزارت جهاد گفت: ۵۰سال است که در ادبیات کشاورزی ایران مطرح می شود که الگوی گشت را اجرا کنیم، اما برای اینکه مالکیت در دست مردم و کشاورز است، از این رو امکان تغییر الگوی کشت بصورت دستوری و اجبار وجود ندارد.
او با بیان اینکه کشاورز و تولیدکننده ما به مزیت های نسبی توجه می کند، افزود: با اجرای مصوبه الگوی کشت به کشاورزان نمی توان گفت که گوجه فرنگی کشت نکنند و در مقابل ذرت علوفه ای بکارند چراکه عملکرد در هکتار محصول گوجه فرنگی به نسبت بالاتر است. اگر بخواهیم الگوی کشت را اجرا کنیم، از این رو ناگریز به انتقال محصولات آب بر به محیط کنترل شده هستیم تا فضای باز به کشت محصولات اساسی تخصیص یابد.
معاون وزیر جهاد با بیان اینکه سالانه ۱۶ میلیارد دلار صرف واردات نهاده ها می شود، تصریح کرد: اگر یکبار برای همیشه توسعه محیط های کنترل شده داشته باشیم به طوریکه محصولات آب بر و تابستانه به گلخانه منتقل شود و فضای باز به محصولات اساسی اختصاص یابد، وابستگی به آن سوی مرزها کاهش می یابد.
بنابر سیاست اسناد بالادستی به ویژه سیاستهای ابلاغی رهبر معظم انقلاب در برنامه هفتم، وزارت جهاد کشاورزی در تولید محصولات اساسی باید به خوداتکایی ۹۰ درصد برسد که اجرای مصوبه الگوی کشت لازمه تحقق این سیاست است، در غیراین صورت برنامه خوداتکایی محقق نخواهد شد.
۷۰ درصد مصوبه الگوی کشت در بخش زراعت اجرا شد
در ادامه غلامرضا گل محمدی رئیس سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی گفت: سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج در اجرای مصوبه الگوی کشت به عنوان ناظر و تدوین کننده است و اجرای مصوبه برعهده معاونت زراعت است. امسال سومین سال است که برش و برنامه را به معاونت زراعت داده ایم که خوشبختانه ۷۰ درصد آن اجرا شده که عدد قابل قبولی است. با توجه به آنکه کشاورز فکر سود و هزینه را می کند، از این رو با تامین اعتبارات بخش مصوبه الگوی کشت به طور کامل اجرا می شود در حوزه باغبانی و شیلات هم الگوی کشت تدوین شده که امیدواریم از سال بعد اجرا شود.
در دولت سیزدهم و طبق قانون بودجه سال ۱۴۰۱ کل کشور مصوب جلسه علنی ۲۵ اسفند سال ۱۴۰۰ مجلس شورای اسلامی و بر اساس بند (ب) تبصـره ۸ این قانون، وزارت جهاد مکلف به ابلاغ الگوی کشت کشور شده است. هرچند تحقق این مصوبه نیازمند ایجاد زیرساخت و اعتبارات لازم است.
خودکفایی محصولات اساسی با اجرای مصوبه الگوی کشت تحقق می یابد
پیمان فلسفی نایب رئیس کمیسیون کشاورزی مجلس گفت: دولت باید پیش بینی لازم را برای اجرایی کردن سیاست الگوی کشت و قوانین در این خصوص اعلام کند تا در مجلس به تصویب برسد.
به گفته او، با توجه به برآوردهای دولت ۵۰ هزار میلیارد تومان تا پایان برنامه ششم باید برای اجرای سیاست الگوی کشت داده می شد که متاسفانه این عدد محقق نشد و عملا شاهد بودیم عدد قابل توجهی برای این موضوع در نظر گرفته نشده است، حال امیدواریم دولت چهاردهم در پیشنهاد ردیف های بودجه ای برای بخش کشاورزی عدد مناسب برای اجرایی کردن سیاست الگوی کشت پیشنهاد بدهد.
نایب رئیس کمیسیون کشاورزی مجلس با تاکید بر تخصیص اعتبارات و بودجه برای سیاست الگوی کشت بیان کرد: اگر اعتبارات و بودجه کافی برای مصوبه الگوی کشت در نظر گرفته شود تا شرایط همانند ۲ تا ۳ سال گذشته که الگوی کشت ابلاغ شد و عددی تخصیص نیافت نباشیم.
او با بیان اینکه اجرای صحیح مصوبه الگوی کشت متناسب با ظرفیت های منطقه هرکشور باید باشد، افزود: با اجرای سیاست الگوی کشت به سمت خودکفایی کامل در بخش کشاورزی پیش می رویم و حتی صادرکننده خواهیم شد.
فلسفی با بیان اینکه مصوبه الگوی کشت نیازمند ۲۵۰ همت اعتبار و بودجه است، گفت: بنابر آمار تنها ۲ درصد از بودجه عمومی کشور به بخش کشاورزی اختصاص دارد که این امر منجر به افزایش حجم واردات از ۱۸ درصد به ۴۳ درصد شده است.
اجرای مصوبه مصوبه الگوی کشت لازمه دستیابی به خوداتکایی محصولات اساسی، افزایش بهره وری در واحد سطح، ارتقای ضریب امنیت غذایی و کاهش وابستگی به آن سوی مرزهاست که بصورت دستوری و با ابزار قهری نمی توان کشاورزان را به تغییر الگوی کشت وادار کرد، از این رو باید زیرساخت و اعتبارات لازم برای اجرای این مصوبه فراهم شود.