ناترازی انرژی امروز از پرتکرارترین واژه‌ها در میان مردم و خانواده‌ها و دولتمردان است که بهره برداری از میدان گازی مختار بویراحمد با ذخایر عظیم گاز طبیعی می‌تواند نقشی کلیدی در تامین نیاز‌های انرژی کشور در فصل زمستان و کاهش ناترازی‌های گازی در شرایط کنونی ایفا کند، اما پیشرفت فیزیکی میدان تناسبی با ضرورت اجرای آن ندارد و گویی در خواب عمیق زمستانی به سر می‌برد.

هر چند دولت‌ها برای عبور از دوره ناترازی گاز، در روز‌های سرد سال شیر گاز صنایع و پتروشیمی‌ها را می‌بندند تا گاز به مردم برسد، اما گزارش‌های پیش‌بینی از آینده نه چندان دور، چنین هشدار می‌دهد که تا چند سال آینده این مُسکن هم دیگر افاقه نمی‌کند و از امروز باید به فکر درمان این افت فشار باشیم.

در این شرایط و جدا از بحث مدیریت مصرف که مبحثی مفصل و مجزا است، راهکار موثر سرمایه‌گذاری گازی است.

اوپک اعلام کرده که سرمایه‌گذاری سالانه در پروژه‌های نفت و گاز در سراسر جهان باید تا سال ۲۰۳۰ به ۷۳۸ میلیارد دلار برسد تا بتوان ضمن تامین تقاضای جهانی هیدروکربن‌ها، از بحران عرضه انرژی جلوگیری کرد.

البته در ایران هم اقداماتی برای سرمایه‌گذاری و توسعه میادین گازی انجام شده به طوری که در سه سال گذشته ۶۸ هزار میلیارد تومان در این بخش سرمایه‌گذاری شده و طبق اعلام مدیرعامل شرکت نفت مناطق مرکزی ایران، برای جبران بخشی از ناترازی قرار بر این است که ۱۵ میدان جدید گازی راه‌اندازی شود که در این میادین جدید روزانه ۱۲۰ میلیون متر مکعب گاز تولید خواهد شد.

ناترازی گاز در کشورمان دو دلیل موثر و عمده دارد که عدم سرمایه‌گذاری در این حوزه و توسعه‌نیافتگی میادین گازی در کشور، همچنین مصرف بالا دو عامل مهم در ناتراز بودن گاز است.

این میدان گازی علاوه بر نقش تعیین کننده در جبران ناترازی گاز کشور اشتغال زایی حدود هزار و ۵۰۰ نفر را نیز فراهم می‌کند.

عملیات اجرایی این میدان به عنوان یکی از بزرگ‌ترین پروژه‌های مهم اقتصادی کشور و استان کهگیلویه و بویراحمد، اکنون با چالش‌هایی دست و پنجه نرم می‌کند و آنگونه که مشاهدات عینی خبرنگار ایرنا از این طرح راهبردی نشان می‌دهد، تعلل در ادامه روند پروژه وجود دارد و ماشین آلات آن به نوعی به گل نشسته‌اند.

استان کهگیلویه و بویراحمد منبع گاز است و هم اینک اجرای از میدان گازی مختار بویراحمد با تولید ۲۰میلیارد مترمکعب گاز طبیعی به عنوان چهارمین میدان گازی کشور در دستور کار قرار گرفته است. بهره برداری از این طرح قرار است ناترازی و کمبود گاز در بخش زیادی از کشور و به تبع آن استان را رفع کند، اما بررسی‌ها نشان می‌دهد که روند اجرای این طرح مهم اقتصادی کند و نصب دکل که می‌تواند پیش نیاز اصلی برای شتاب بخشی عملیات اجرایی این میدان باشد همچنان به تعویق افتاده است.

با این وجود طرح مهم و حیاتی میدان گازی مختار در زمستان سرد امسال بی رمق و نیمه تعطیل رها شده است و در پیچ و خم وعده‌ها خاک می‌خورد.

مصرف کشور معادل مصرف ۲۵ کشور اروپا و برابر با کل مصرف چین است در حالی که جمعیت و رشد اقتصادی چین از ایران بسیار بیشتر است.

بدون سرمایه‌گذاری در صنعت گاز اعداد ناترازی گازی روز به روز بزرگ‌تر شده و دیگر قطع گاز صنایع برای گرم ماندن خانه‌ها نیز جواب نخواهد داد.

در حال حاضر گازرسانی در ایران با خطوط ۳۹ هزار کیلومتری انجام می‌شود که ۹۸ درصد جمعیت شهری و ۸۶ درصد جمعیت روستایی کشور را تحت پوشش قرار می‌دهد. امروز ۷۵ درصد گاز این جمعیت و بخش تجاری و صنعتی کشور از میدان گازی پارس جنوبی تامین می‌شود.

راه اندازی میدان گازی مختار از اولویت‌های مسئولان کشوری و استانی

با وجود ضرورت اجرای پروژه میدان گازی مختار، این طرح هنوز روی زمین مانده و نصب دکل به تعویق افتاده است البته استاندار کهگیلویه و بویراحمد گفت: راه اندازی میدان گازی مختار بویراحمد در برنامه‌های اولویت دار مسئولان کشوری قرار گرفته است.

یداله رحمانی با اشاره به اینکه، میدان گازی مختار موتور محرک توسعه استان است، افزود: این پروژه با توجه به ناترازی گاز در کشور در اولویت قرار گرفته و برای پیشبرد کاری آن بزودی دیداری با وزیر نفت خواهیم داشت.

وی تاکید کرد: فاز اول این پروژه شروع و ۹۰ درصد پیشرفت فیزیکی دارد، برای ۱۰ درصد باقی مانده جلسات متعددی در تهران برگزار کردیم تا این مقدار به نتیجه برسد و کار نصب دکل انجام شود.

استاندار کهگیلویه و بویراحمد عنوان کرد: اقدام بعدی لرزه نگاری است که کار‌هایی انجام شده تا قبل از پایان سال پیمانکار انتخاب و عملیات لرزه نگاری به عمل آید.

تکمیل میدان گازی مختار ضرورتی اجتناب ناپذیر

نماینده مردم شهرستان‌های بویراحمد، دنا و مارگون در مجلس شورای اسلامی با اشاره به آخرین پیگیری‌ها در خصوص میدان گازی مختار گفت: دی ما امسال، در محل کار وزیر نفت در خصوص ناترازی گاز صحبت کردیم و قرار شد هر چه زودتر اقداماتی در این خصوص انجام شود.

محمد بهرامی با اشاره به راه‌اندازی دفتر نمایندگی میدان گازی مختار، گفت: طرح‌هایی در خصوص پتروشیمی و پالایشگاه مورد پیگیری قرار گرفت.

وی افزود: هم اینک ۱۴هزار شهروند در شهرستان بویراحمد جویای شغل هستند. این شهروندان درخواست خود را برای ایجاد شغل به دفتر نماینده مردم در مجلس شورای اسلامی ارایه داده‌اند.

وی با اشاره به اینکه طرح‌های اشتغال آفرین زیادی همچون میدان گازی مختار در این شهرستان‌ها در دست اجراست از متولیان خواست تا نسبت به شتاب بخشی برای عملیات اجرایی این طرح‌ها تلاش کنند.

بهرامی اهمیت شغل در زندگی شهروندان را یاد آور شد و تاکید کرد: تکمیل طرح‌های اشتغالزای شهرستان‌های بویراحمد، دنا و مارگون ضرورتی اجتناب ناپذیر است.

بهرامی عنوان کرد: بیمارستان بخش خصوصی یاسوج، میدان گازی مختار، مجتمع تجاری رفاهی تامین اجتماعی یاسوج، احداث شهرک انرژی خورشیدی و طرح احداث هتل چهار ستاره در کنار پارک موج‌های آبی یاسوج از طرح‌های مهم اشتغال آفرین شهرستان‌های بویراحمد، دنا و مارگون است.

بررسی‌های میدانی هفته اخیر خبرنگار ایرنا مرکز یاسوج هم گویای آن است که باپیگیری‌های جدی استاندار استان و اهتمام جدیت شرکت ملی نفت ایران و مدیرعامل شرکت نفت مناطق مرکزی ادامه عملیات میدان گازی مختار که مدتی نیمه فعال شده بود به طور مجدد وارد مدارفعالیت شده است و نور امید به آینده بهتر را در میان مردم به خصوص جوانان مستعد و بیکار منطقه روشن کرده است. البته می‌طلبد این طرح شتاب بیشتری در اجرا داشته باشد.

در شرایط فعلی که بحث کمبود انرژی پاشنه آرشیل کشور و دولت شده پروژه‌هایی باشرایط خاص میدان گازی مختار با دارابودن گاز شیرین نزدیکی به شبکه انتقال سراسری می‌تواند نقطه امیدی به رفع بخشی از ناترازی‌های گاز در کوتاه مدت منوط به همراهی همه دلسوزان درسطوح استانی و کشوری از جمله محمد بهرامی نماینده مردم شهرستان‌های بویراحمد، دنا و مارگون، غلامرضا تاجگردون نماینده مردم باشت و گچساران و سید شرف الدین ملک حسینی نماینده مردم استان در مجلس خبرگان رهبری، سید نصیر حسینی نماینده ولی فقیه در استان کهگیلویه و بویراحمد، باشد.

بخشی از تبعات این کم و کسری گازی در کشور خود را در نارضایتی‌های مردم و جامعه نشان می‌دهد و بخشی دیگر در اقتصاد که باز هم به نارضایتی‌ها اضافه می‌کند چرا که دولت در زمستان برای اینکه شعله بخاری مردم را کم نکند، فتیله صنایع به ویژه پتروشیمی‌ها را پایین می‌کشد که این خود منجر به کاهش تولید و در نهایت کاهش درآمد‌ها می‌شود.
‌
می‌دانیم که گاز از مهم‌ترین حامل‌های انرژی در دنیا است که علاوه بر ایفای نقش جدی در رفاه جامعه، نقش مهمی در اقتصاد دارد. در حالی از لحاظ منابع گازی در جایگاه دومین کشور جهان هستیم، اما در بخش صادرات تا چند سال گذشته در جایگاه بیست و پنجم قرار داشتیم و امروز گفته می‌شود تنها ۵ درصد تولیدات گازی کشور، صادر می‌شود.

مخزن گازی مختار در استان کهگیلویه و بویراحمد و در فاصله ۱۰کیلومتری شهر یاسوج واقع شده است، البته وجود گاز در مخزن مختار با حفر نخستین چاه اکتشافی در سال ۱۳۶۹ اثبات شد.

با بهره برداری از این میدان شهرستان بویراحمد هم جزو مناطق دارای نفت و گاز می‌شود و امیداست در این منطقه سرمایه‌گذاری‌هایی در تراز پتروشیمی و پالایشگاه‌ها برای آینده دیده شود. قرار است از مخازن گاز این منطقه استفاده و مشکل ناترازی گاز برطرف شود.

میدان گازی یا میدان گاز طبیعی (Natural gas field) به مخزن طبیعی گاز طبیعی می‌گویند که طی میلیون‌ها سال در اثر فعل و انفعالات شیمیایی بر روی بقایای جانداران مدفون شده در زمین به وجود می‌آید و این میادین اغلب در کنار میادین نفتی یافت می‌شوند.

میدان گازی مختار یاسوج با تولید بیش از ۲۰ میلیارد مترمکعب گاز طبیعی ذخیره شده در ۱۰ کیلومتری این شهر یاسوج قرار دارد و یکی از ظرفیت‌های مهم اقتصادی در استان کهگیلویه و بویراحمد محسوب می‌شود.

منبع:ایرنا