افزایش اقدامات رژیم‌صهیونیستی در منطقه با چراغ سبز امریکا در چند ماه اخیر باعث شده است در تهران تصمیماتی اتخاذ شود که تغییر پایدار در محاسبات دشمن پدید آورد. 

کمال خرازی، رئیس شورای راهبردی روابط خارجی برای بار دوم طی چند ماه تنش میان ایران با رژیم‌صهیونیستی و نیز تحرکات امریکایی‌ها، درباره احتمال تغییر دکترین هسته‌ای ایران هشدار داده و البته این بار، احتمال تغییر در برد موشک‌های ایران را روی میز قرار داده است. 

کمال خرازی گفته است که وقتی غربی‌ها حساسیت‌های ایران را در نظر نمی‌گیرند، دلیلی ندارد ما حساسیت‌های اروپا را در نظر بگیریم. 

مشاور رهبر معظم انقلاب در گفتگو با شبکه المیادین با دادن چند پیام روشن می‌گوید ایران اگر تهدید وجودی بشود، دکترین هسته‌ای خود را تغییر خواهد داد و تأکید کرد که تنها فتوای رهبر معظم انقلاب این موضوع را فعلاً ممنوع کرده است.

خرازی همچنین گفت: ما توانایی لازم را برای ساخت سلاح داریم و مشکلی از این بابت نداریم، تنها فتوای رهبری این موضوع را فعلاً ممنوع کرده است. 

نکته جالب‌توجه آن بود که خرازی در خلال همین گفتگو، احتمال افزایش برد موشک‌های ایران را هم منتفی ندانست و گفت: همه به قدرت موشکی ایران اذعان کرده‌اند. تنها مسئله برد موشک‌هاست که تابه‌حال حساسیت غربی‌ها و اروپایی‌ها لحاظ می‌شد، اما وقتی آنها حساسیت‌های ما را لحاظ نمی‌کنند، دیگر دلیلی ندارد که ما حساسیت آنها را در نظر بگیریم، بنابراین احتمال اینکه برد موشکی ایران بیشتر بشود، هست. 

این دومین بار طی ماه‌های اخیر است که کمال خرازی که مشاور رهبر معظم انقلاب است، درباره احتمال تغییر دکترین هسته‌ای ایران هشدار می‌دهد که البته در مصاحبه جدید با المیادین، او افزایش برد موشک‌های ایران را هم چاشنی هشدار خود کرده است. 

خرازی پیش‌ از این در ماه آوریل۲۰۲۴ هم در خلال ۱۸ روز تنش بی‌سابقه با رژیم‌صهیونیستی در گفتگو با الجزیره هشدار داده بود که ایران اگر «ناچار» شود «دکترین هسته‌ای» خود را تغییر خواهد داد. 

در آن زمان آکسیوس که اغلب اخبار محرمانه مرتبط با پرونده هسته‌ای را منتشر می‌کند، در یادداشتی نوشت که این پیام‌ها از سوی مقامات دیپلماتیک در تهران نشان از احتمال تغییر رویکرد هسته‌ای ایران با توجه به دو رویداد دارد؛ رویداد اول اعمال تهدید متقابل ایران علیه تهدید اسرائیل به بمباران مراکز هسته‌ای ایران و دیگری در یک افق بلندمدت‌تر به نسبت احتمال رأی‌آوردن یک گزینه مطلوب‌تر در انتخابات ریاست جمهوری امریکا در سال۲۰۲۴ است. 

آخرین برآورد اطلاعات ملی امریکا درباره برنامه هسته‌ای ایران که در ماه جولای۲۰۲۴، مدتی بعد از هشدار خرازی درباره تغییر دکترین هسته‌ای ایران به کنگره امریکا ارائه شده، خبر از آن می‌دهد که تابوبودن سلاح هسته‌ای در ایران در حال شکسته‌شدن است و هشدار داده که اگر ایران در معرض «تحریم‌های بیشتر»، «حمله احتمالی» یا اینکه به خاطر برنامه هسته‌ای‌اش «مورد سرزنش» قرار بگیرد، ممکن است دست به غنی‌سازی اورانیوم تا ۹۰درصد بزند. 

در این تحلیل اطلاعاتی، امریکا پیش‌بینی کرده است سال۲۰۲۴ «افزایش قابل‌توجهی در اظهارنظر‌های رسمی در ایران در مورد تسلیحات هسته‌ای وجود داشته است که نشان می‌دهد این موضوع کمتر تابو است.»

برآورد اطلاعات ملی امریکا ارزیابی کرده که ایران از سال۲۰۲۰ بار‌ها اعلام کرده است دیگر محدود به قیود برنامه جامع اقدام مشترک (برجام) نیست، برنامه هسته‌ای خود را گسترش داده، نظارت آژانس بین‌المللی انرژی اتمی (بر برنامه خود) را کم کرده و فعالیت‌هایی انجام داده است که آن را برای تولید یک وسیله هسته‌ای (Nuclear Device)، اگر تصمیم به چنین کاری بگیرد، در موقعیت بهتری قرار می‌دهد. 

یک نظرسنجی که مؤسسه افکارسنجی «Iran Pol» در خردادماه۱۴۰۳ انجام داده است نیز نشان می‌دهد ۶۹درصد ایرانیان از دستیابی ایران به سلاح هسته‌ای حمایت می‌کنند؛ چیزی که یک تغییر جهت کلیدی از نظرسنجی‌های قبلی را نشان می‌دهد.

طرح جدید آژانس برای مهار تهران چیست؟

افزایش اقدامات رژیم‌صهیونیستی در منطقه با چراغ سبز امریکا در چند ماه اخیر باعث شده است در تهران تصمیماتی اتخاذ شود که تغییر پایدار در محاسبات دشمن پدید آورد، همین تحول راهبردی مورد توجه طرف غربی قرارگرفته و تکاپو برای باز کردن پرونده خاک‌خورده هسته‌ای را افزایش داده است. 

ازجمله مدیرکل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی که روز پنج‌شنبه با انتشار پیامی در شبکه اجتماعی ایکس از گفتگو با «کاظم غریب‌آبادی» معاون حقوقی و بین‌المللی وزیر امور خارجه در آستانه سفر وی به ایران خبر داد. رافائل گروسی در این پیام که به همراه تصویر ملاقات دو طرف منتشر شد، نوشته است: گفت‌وگوی بموقع و اساسی با کاظم غریب‌آبادی، معاون وزیر امور خارجه ایران در آستانه سفر آتی من به تهران داشتم. 

مدیرکل آژانس پیش‌تر گفته بود که برای حل‌وفصل مسائل باقی‌مانده پادمانی با ایران، آماده است با دولت چهاردهم تعامل کند. 

مدیرکل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی در آخرین نشست شورای حکام آژانس که اواخر شهریورماه برگزار شد، اظهار داشت: پس از انتخابات در ایران، من با رئیس‌جمهور پزشکیان مکاتبه کردم و تمایل خود را برای دیدار با او در تهران برای ازسرگیری گفتگو و همکاری بین آژانس و ایران نشان دادم. 

به نظر می‌رسد تغییر در رویکرد‌های تهران در اعمال «سیاست‌های بازدارنده ترکیبی» باعث شده آژانس به نمایندگی از امریکایی‌ها به تکاپوی جدید بیفتد تا مانع تغییر میز بازی شود. از نگاه امریکایی‌ها ترکیب سیاست‌های بازدارنده اتمی با توسعه موشکی مسیر گفتگو‌های پیشین را به صورت کامل می‌بندد و غرب را در مواجهه جدیدی با ایران قرار خواهد داد که پرهزینه خواهد بود، ازاین‌رو غرب با استفاده از ابزار آژانس در تدارک آن است با بازکردن یک کریدور جدید دیپلماتیک با ایران درصدد مهار این وضعیت برآید. 

ورود آژانس به فضای جدید پیش‌آمده در منطقه دارای سه نکته مهم و قابل‌توجه است:

۱- نکته اول آن است که گروسی در حالی از احیای گفتگو‌ها خبر داده که تا پیش‌ازاین دو بار (در سال‌های۲۰۲۲ و۲۰۲۳ میلادی) آن را رسماً زیر پا گذاشت و با اصرار بر بازرسی‌های فراپادمانی نامتعارف، مانع اجرایی‌شدن آن شد. 

۲- از سویی گروسی تا قبل از جنگ غزه و نیز تجاوز صهیونیست‌ها به لبنان و خصوصاً تحقق عملیات غرورآفرین وعده‌صادق ۲ نه‌تن‌ها اصراری بر احیای تفاهم مذکور نداشت، بلکه در مواضع غیررسمی و خصوصی خود در شورای حکام آژانس بین‌المللی انرژی اتمی آن را غیرعملیاتی اعلام کرده بود. 

۳- همچنین گروسی در دیدار‌های قبلی خود با مقامات سازمان انرژی اتمی، به جای کلیدواژه «تفاهم با تهران»، روی «پروژه مهار هسته‌ای ایران» از طریق به‌کارگیری ابزار‌های سلبی (از جمله استناد تروئیکای اروپایی به مکانیسم ماشه و ارجاع پرونده ایران به شورای امنیت سازمان ملل متحد) تکیه می‌کرد، اما به محض پدید آمدن نشانه‌های تغییرات ترکیبی در مدل بازدارندگی خبر از تفاهم با ایران می‌دهد. 

بی‌شک در روز‌های آینده شاهد آن خواهیم بود که امریکا برای مهار ایران و جلوگیری از اقدامات بازدارنده هیبریدی (توسعه هماهنگ موشکی و اتمی) پیام‌هایی ارسال خواهد کرد که بیانگر یک مدل مشترک (در قالب احیای برجام، انعقاد توافق ثانویه یا تفاهم غیراعلامی) خواهد بود، اما تجربه نشان داده است این بسته جدید مانند تمامی پیام‌های پیشین باز هم توخالی خواهد بود، به همین دلیل تهران به جای تعلل روی گزاره‌ها و پیش‌شرط‌های امریکایی و تروئیکایی در مسیری قدم خواهد برداشت که تضمین‌کننده ابتکار عمل‌های خود باشد. پیام‌های ویژه رئیس شورای راهبردی روابط خارجی مخاطب خاص دارد!

منبع: روزنامه جوان