قرار بود روزی بتواند گره از کار جوانان باز کند و آنها با دغدغه کمتری مسیر زندگی جدید خود را آغاز کنند، اما حالا خودش به یکی از چالش‌هایی تبدیل شده که به گفته بسیاری از همین جوانان باید برای آن فکری اساسی شود بله این تسهیلات تکلیفی ازدواج است که حالا بسیاری از متقاضیان از روند پرداخت آن گلایه‌مند هستند.

در همین راستا یکی از مخاطبان باشگاه خبرنگاران جوان مطرح کرد: سلام وقت بخیر لطفا در خصوص وام ازدواج در شهرستان نیشابور اطلاع رسانی کنید، ۶ ماه است که ثبت نام کردیم هیچ خبری نیست. تماس می‌گیریم به ما می‌گویند بانک‌ها اعتبار ندارند که وام دهیم. الان تکلیف ما چیست و چگونه جهاز و کالا جور کنیم با چه چیزی الان دقیقا باید خانه و زندگی تشکیل دهیم قیمت کالا‌ها روز به روز بالاتر می‌رود و متاسفانه هیچ کس پاسخگو نیست. پس چه کسی قرار است وام‌ها را پرداخت کند. می‌خواهیم زودتر سر خانه و زندگیمان برویم، اما متاسفانه به تعویق می‌افتد. یک جوانی که به تازگی تشکیل خانواده می‌دهد چگونه می‌تواند مخارج زندگی را تهیه کند. نوبت ما ۳ ماهه است که هیچ تغییری نکرده و نوبت اصلا جلو نرفته است. لطفا پیگیری کنید.

در ادامه هم دیگر مخاطب باشگاه خبرنگاران جوان عنوان کرد: لطفا گزارشی درباره وام ازدواج در استان کهگیلویه و بویراحمد تهیه کنید که چرا اعتبار برای آنها در نظر نگرفتند. ما دی ماه سال قبل در سامانه ثبت نام کردیم، در اردیبهشت و خرداد ماه امسال در یکی از بانک‌ها تشکیل پرونده دادیم ولی بعد از گذشت چندین ماه از تکمیل شدن تشکیل پرونده به ما گفتند اعتباری برای وام‌های ازدواج در نظر گرفته نشده است، خیلی هم پیگیری می‌کنیم ولی باز جواب درستی به ما نمی‌دهند و می‌گویند، اعتباری برای وام ازدواج داده نشده است. حالا اگر این اعتبار داده نشده چرا از اول اعلام کردند ثبت نام کنید و الان امید جوانان به همین وام است که خانه کرایه کنند و یا عروسی (ساده) بگیرند و زندگی خود را شروع کنند.

روند پرداخت تسهیلات تکلیفی ازدواج به گونه‌ای است که صدای نمایندگان مجلس را هم درآورد و در همین رابطه کمال حسین پور نماینده مجلس گفت: آیا از شرایط پرداخت تسهیلات بانکی به مردم خبر دارید؟ در شرایطی که ما حرف از تعالی خانواده می‌زنیم آنقدر شرایط تسهیلات ازدواج سخت است که خانواده‌ها مجبور به واگذاری حق وام خود می‌شوند.

در ادامه هم بدری نماینده خانه ملت اظهار کرد: جوانان زمان طولانی در نوبت وام ازدواج می‌مانند و بانک‌ها به خصوص بانک‌های خصوصی همکاری نمی‌کنند.

تداوم مشکلات پرداخت تسهیلات تکلیفی ازدواج کار را به جایی رساند که ستار شیرعالی معاون اقتصادی سازمان بازرسی طی نامه‌ای به رئیس کل بانک مرکزی هشدار داد و در این نامه مطرح کرد: در ماده (۱-۴) این دستورالعمل، بیان شده که کلیه متقاضیان وام ازدواج و فرزندآوری جهت دریافت تسهیلات مذکور ابتدا باید از طریق سامانه تسهیلات قرض‌الحسنه به نشانی Ve.cbi.ir ثبت نام نموده و فرم مربوطه را تکمیل کنند؛ اما ملاحظه شد که امسال در بانک مرکزی رویه‌ای اتخاذ شده که روزانه و در ساعاتی خاص، سامانه مذکور تعداد محدودی متقاضی را برای برخی بانک‌ها پذیرش می‌کند. این در حالیست که به غیر از مشکلات کمبود منابع بانک‌ها و افزایش مبلغ تسهیلات ازدواج و فرزندآوری امسال، رویه حاکم به گونه‌ای شده که عدم امکان ثبت نام متقاضیان در سامانه مذکور منجر به بروز نارضایتی بیشتری در بین مردم گردیده و حجم قابل توجهی از شکایات روزانه این سازمان به این موضوع اختصاص یافته است.

معاون اقتصادی سازمان بازرسی در پایان این نامه خطاب به رئیس کل بانک مرکزی تاکید کرده است که در اجرای بند (ج) ماده (۱۱) قانون تشکیل سازمان بازرسی کل کشور و ماده (۴۲) آیین نامه اجرایی آن (مبنی بر ارسال به هنگام گزارش‌های نظارتی هشداردهنده برای پیشگیری از وقوع هرگونه تخلف و سوءجریان) ضمن بررسی موضوع و اصلاح فرآیند، تدابیر اصلاحی لازم به منظور کاهش زمان ثبت‌نام متقاضی اتخاذ شود.

تخلف برخی بانک‌ها در حوزه پرداخت وام ازدواج 

کلاف سردرگم پرداخت تسهیلات تکلیفی ازدواج به متقاضیان که پژمانفر رئیس کمیسیون اصل ۹۰ مجلس هم در خصوص آن اظهار کرد: ما بر اساس گزارش سازمان بازرسی موارد مکرری را داشته‌ایم که بانک‌ها می‌آمدند تسهیلاتی که باید برای ازدواج می‌دادند را به افراد نمی‌دادند و به اسم تسهیلات ازدواج به کارمندان خود آن را پرداخت می‌کردند. این‌ها پرونده‌هایشان وجود دارد و بانک‌ها این تخلفات را به اسم وام ازدواج انجام داده‌اند.

اما ۱۸ مردادماه  نادعلی مدیرکل عملیات پولی و اعتباری بانک مرکزی با حضور در رسانه ملی با اشاره یه تدابیری برای حل این مشکلات اعلام کرد: با تدابیر در دست اجرای بانک مرکزی و با تصویب هیات عالی این بانک، به زودی منابع جدید برای پرداخت تسهیلات قرض الحسنه ازدواج اختصاص می‌یابد که با این اقدام در کنار اضافه شدن دو بانک قرض الحسنه رسالت و مهر برای پرداخت وام ازدواج، یک سوم صف متقاضیان تا پایان امسال کاهش یابد.

افزایش سرعت پرداخت تسهیلات ازدواج با تخصیص اعتبار جدید

حالا پس از گذشت ۲۰ روز از این وعده مسئولان بانک مرکزی روز گذشته مهدی صحابی مدیر اداره اعتبارات بانک مرکزی گفت: با مصوبه هیئت عامل بانک مرکزی مبنی تخصیص ۵۰ همت اعتبار جدید از محل آزادسازی سپرده‌های قانونی بانک‌ها به رقم تسهیلات قرض الحسنه ازدواج و فرزندآوری امسال، روند ثبت نام متقاضیان هم تسریع و تسهیل خواهد شد؛ با این اقدام، ظرفیتی که روزانه بانک مرکزی به بانک‌های عامل اجازه ثبت نام می‌دهد افزایش پیدا کرده و روند ثبت نام هم سرعت بیشتری پیدا می‌کند.

او همچنین افزود: با ابلاغ این مصوبه، روند پرداخت تسهیلات نسبت به پنج ماه ابتدایی سال نیز تسریع پیدا خواهد کرد. همچنین ثبت نام متقاضیان در پنج ماه ابتدایی سال که با مشکلاتی به دلیل سهمیه‌های تخصیص یافته به شبکه بانکی بر اساس توان آنها بود، برطرف می‌شود.

در ادامه هم سیاوش غیبی‌پور کارشناس اقتصادی در گفت‌وگو با خبرنگار اقتصادی باشگاه خبرنگاران جوان گفت: اختصاص ۵۰ هزار میلیارد تومان جدید به اعتبار تسهیلات ازدواج و فرزندآوری از امروز ۱۱ شهریور باعث می‌شود میزان اعتبار در نظر گرفته شده امسال برای اعطای تسهیلات قرض‌الحسنه ازدواج و فرزندآوری به ۲۵۰ هزار میلیارد تومان برسد؛ باید اشاره کرده که این افزایش اعتبار تسهیلات تکلیفی ازدواج و فرزندآوری از نوع سیاست انبساطی است که می‌تواند بخشی از انتظارات بسیاری از زوج‌هاق جوان که گا‌ها چندین ماه چشم انتظار دریافت این تسهیلات بودند را پاسخ دهد و سرانجام چشم انتظاری آنها برای دریافت این تسهیلات به پایان رسد.

این کارشناس اقتصادی در ادامه همچنین اظهار کرد: نکته حائز اهمیت دیگر که باید به آن اشاره کرد نقش پررنگ‌تر نظارت بانک مرکزی در تخصیص این اعتبار است که باید به شکل واقعی محقق شود تا شاهد کاهش صف‌های طولانی دریافت تسهیلات تکلیفی ازدواج و فرزندآوری باشیم؛ همچنین باید بانک مرکزی توان نظارتی خود را هم در بال دیگر این بحث افزایش دهد تا بانک‌ها اجازه برخورد‌های خارج از ظوابط در این حوزه را نداشته باشند و به اصطلاح سنگ اندازی نکنند تا این افزایش ۵۰ هزار میلیارد تومانی بتواند گره از مشکلات بسیاری از متقاضیان باز کند.

گفتنی است، از ابتدای امسال تا روز گذشته ۱۰ شهریور ماه ۱۴۰۳ حدود ۹۰ هزار میلیارد تومان وام ازدواج و فرزندآوری توسط شبکه بانکی به متقاضیان پرداخت شده است که بر این اساس حدود ۲۱۳ هزار نفر تسهیلات قرض الحسنه ازدواج تاکنون دریافت کرده‌اند؛ حالا باید منتظر ماند و دید با این افزایش اعتبار جدید شاهد کاهش صف‌‌های طولانی وام ازدواج خواهیم بود؟ 

خبرنگار: کیمیا قلی‌پور