پناهگاه حیات وحش توران، یکی از بزرگترین و مهمترین مناطق حفاظت‌شده در ایران و خاورمیانه است. این منطقه که در استان سمنان قرار دارد، به دلیل وسعت زیاد و تنوع زیستی فوق‌العاده‌اش، به عنوان یک زیستگاه امن برای گونه‌های نادر و در معرض خطر شناخته می‌شود. محدوده امنیت توران نه تنها به حفاظت از حیات وحش کمک می‌کند، بلکه نقش کلیدی در حفظ اکوسیستم‌های طبیعی و تنوع زیستی ایفا می‌کند.
حسن اکبری معاون سازمان حفاظت محیط زیست در گفتگو با باشگاه خبرنگاران جوان اظهار کرد: یکی از برجسته‌ترین ویژگی‌های پناهگاه توران، وجود یوزپلنگ آسیایی است که به شدت در معرض خطر انقراض قرار دارد. این گونه ارزشمند که تعداد بسیار کمی از آنها در دنیا باقی‌مانده، نیازمند زیستگاهی امن و گسترده برای بقا و تولید مثل است. محدوده امنیت توران با کاهش تهدیدات انسانی مانند شکار غیرمجاز و تصادفات جاده‌ای، زمینه‌ای فراهم می‌کند تا این حیوانات بتوانند با آرامش بیشتری به زندگی خود ادامه دهند و جمعیتشان را احیا کنند. علاوه بر یوزپلنگ، گونه‌های دیگری نظیر گورخر ایرانی، پلنگ، گرگ، و انواع پرندگان نیز در این منطقه زندگی می‌کنند که هر کدام نیازمند حفاظت ویژه‌ای هستند.
او ادامه داد: توران به دلیل تنوع زیستگاه‌های مختلفی که در آن وجود دارد، از جمله کوهستان‌ها، دشت‌ها، و بیابان‌ها، زیستگاه گونه‌های متنوعی از گیاهان و جانوران است. هر یک از این زیستگاه‌ها نقشی حیاتی در حفظ تعادل اکولوژیکی منطقه دارند. به‌عنوان مثال، درختان و پوشش گیاهی این منطقه، پناهگاهی برای بسیاری از گونه‌های کوچک‌تر حیوانات فراهم می‌کنند و منابع غذایی مهمی برای گونه‌های گیاه‌خوار به شمار می‌آیند. حفاظت از این زیستگاه‌ها به معنای حفاظت از منابع طبیعی است که نه تنها برای حیات وحش، بلکه برای انسان‌ها نیز ضروری است.
اکبری تصریح کرد: محدوده امنیت توران با اجرای قوانین سخت‌گیرانه‌تر در زمینه شکار و کنترل ورود و خروج افراد به منطقه، می‌تواند از یکی از مهمترین تهدیدات حیات وحش، یعنی شکار غیرمجاز، جلوگیری کند. شکارچیان غیرمجاز، یکی از بزرگترین خطرات برای بقا گونه‌های نادر هستند و ایجاد یک منطقه حفاظت‌شده با نظارت‌های شدید، می‌تواند به کاهش قابل توجه این تهدید کمک کند. همچنین، برنامه‌های حفاظتی نظیر ایجاد پاسگاه‌های محیط‌بانی و حضور مستمر محیط‌بانان، نقش بسزایی در حفاظت از این منطقه دارند.
معاون سازمان محیط زیست تصریح کرد: از دیگر جنبه‌های مثبت محدوده امنیت توران، افزایش آگاهی عمومی نسبت به اهمیت حفاظت از محیط زیست و حیات وحش است. این منطقه به عنوان یک الگوی موفق در مدیریت زیست‌محیطی، می‌تواند الهام‌بخش سایر مناطق حفاظت‌شده در ایران و جهان باشد. بازدیدکنندگان و علاقه‌مندان به طبیعت با مشاهده زیبایی‌ها و اهمیت زیست‌محیطی توران، به اهمیت حفاظت از چنین مناطقی پی می‌برند و ممکن است خود نیز به فعالان محیط زیست بپیوندند.
او ادامه داد: در نهایت، محدوده امنیت توران نه تنها به حفظ گونه‌های نادر و در معرض خطر کمک می‌کند، بلکه با حفظ اکوسیستم‌های طبیعی و تنوع زیستی، نقشی اساسی در پایداری محیط زیست ایفا می‌کند. این منطقه به عنوان یکی از آخرین پناهگاه‌های امن برای بسیاری از گونه‌های حیات وحش، باید مورد توجه ویژه قرار گیرد و تلاش‌های بیشتری برای حفظ و گسترش آن صورت پذیرد. تنها با چنین رویکردی می‌توان امیدوار بود که گونه‌های ارزشمند حیات وحش ایران، همچنان در این سرزمین بمانند و نسل‌های آینده نیز از دیدن آنها لذت ببرند.
خبرنگار: عطیه رضایی
