داوود زارع کارگردان تئاتر «اتفاقات عجیب ۱۶ سالگی» و مدیر مرکز تئاتر«توانش» گفت: «اتفاقات عجیب ۱۶ سالگی» نمایشی است که با و برای نوجوانان است. به این دلیل که «اتفاقات عجیب ۱۶ سالگی» با حضور بچههای نوجوان صحنه اجرا میشود و برای خود بچهها است. کار را برای این سن و نوجوانها روی صحنه بردیم؛ زیرا میدانیم به نوجوانها کمتر پرداخته میشود و موضوع خاصی برای بچهها در این سنین، مانند فیلم، ادبیات، کتاب، شعر، تئاتر و... خیلی کمتر است که عوامل مختلفی دارد.
وی ادامه داد: در حوزه نوجوان خیلی از افراد متریال و تخصص ندارند به هرحال فروش و عرضه در بخشهایی که بیان کردم خود نیازمند تخصص و تجربه است؛ لذا هرکسی در زمینه مختلف را تشویق نمیکند تا برای این گروه سنی خاص فعالیت کند. کماکان کار نوجوان در کشور ما به قولی نادیده گرفته شدهاند. به هر صورت روی این گروه سنی کار نشده است. نوجوانی پر از استرس، تلاطم و شور و هیجانی است اما برای بچههای این سن ناشناخته و نیازمند توجه بیشتری است.
وی افزود: در این سن نوجوانها از دوران کودکی جدا و وارد سنی شدهاند که میان زمین و آسمان هستند و هنوز به بزرگسالی نرسیدهاند. در صورتی که خودشان گمان میکنند بزرگ شدهاند و همه چیز را درک میکنند, ولی تجربه ندارند و خیلی چیزها را نمیدانند. لذا نحوه برخورد با بچهها در این سنین، البته نه فقط در تئاتر بلکه در تمام زندگی، نیازمند این است که توجه بیشتری به آن شود اما متاسفانه در جامعه ما خیلی کم به این مورد پرداخته شده است.
بچهها بهترین افکار را به ما میدهند
کارگردان تئاتر «اتفاقات عجیب ۱۶ سالگی» درباره موضوع نمایش بیان کرد: نمایش درباره نوجوانها است؛ یعنی ما به موضوعاتی میپردازیم که درباره خود بچهها است. این نمایش داستان ادبیات یا نمایش کهن و یک مورد تخیلی و فرا واقعی نیست. این روزها داستان و ارتباط خود بچهها با والدین، هم سن و سالهایشان، موضوعات و مسائلی که نوجوانها درگیرش هستند از جمله انتخاب رشته، مهاجرت، قهر با دوست، بیدار شدن امیال مختلف در بچهها حائز اهمیت هستند. ما به موضوعات خیلی مهمی میپردازیم و در این نمایش حتی به سیاست، ازدواج والدین، حضور ناپدری در خانه، فرزندی که ما مادربزرگ خود زندگی میکند پرداخته ایم.
وی ادامه داد: بچههایی که در این نمایش حضور دارند بازیگران رشته بازیگری هستند و ما آموزشگاهی داریم که زیر نظر وزارت و ارشاد درحال فعالیت است. در این آموزشگاه، آموزش تخصصی بازیگری کودک نوجوان در شرق تهران را داریم و یک بخش به نام تئاتر نوجوان تشکیل شده است که حدود ۱۰۰ بچه در حوزههای مختلف هنرهای نمایشی درحال کار هستند. در این آموزشگاه یکی از بخشهایی که داریم تولید نمایش نوجوان است و سعی داریم داستانهایی که تولید میکنیم برگرفته از داستان زندگی بچهها باشد.
این کارگردان عنوان کرد: بچهها بهترین ابزار ما برای کار کردن هستند. فرقی نمیکند بازی باشد یا داستان سرایی، نوشتن نمایشنامه و... لذا سعی میکنیم از این بچهها در تئاترهایمان بهره بیشتری ببریم. بچهها میتوانند بهترین ایدهها و افکار را به ما بدهند؛ زیرا در این سن زندگی میکنند و راحت میتوانند حرف بزنند.
بزرگترین وظیفه تئاتر نقد است
داوود زارع در پاسخ به این سوال که انتخاب اسم نمایش بر چه اساس بود؟ عنوان کرد: همیشه در کارهایم به عنوان اسم بهای بسیاری میدهم؛ لذا عنوان اسم بسیار حائز اهمیت است؛ زیرا یک مخاطب، رهگذر و فردی که آشناییتی با اثر ندارد با عنوان آن میتواند جذب شود و پای کار بنشیند. در این کار اتفاقات، اتفاقات هستند. ۱۶ سالگی سن میانه نوجوانی است و بر همین اساس سن ۱۶ سالگی را انتخاب کردیم.
وی درباره محوریت داستان اینگونه گفت: داستان از این قرار است که یک دختر در تولد خود وارد سن ۱۶ سالگی میشود. گمان میکند بچهها در تولد خیلی خوشحال هستند و با قطع شدن برق، داستان وارد یک موضوع دیگری میشود. متوجه میشویم همه بچهها ناراحتیهایی دارند که برگرفته از خانوادههایشان است. خانواده کوچکترین عضو جامعه است و ما سعی کردیم این مسائل را نشان دهیم. بزرگترین وظیفه تئاتر نقد است تا وضعیت اوضاع جامعه را به تصویر بکشد و نقد کند. بنده به همراه همسرم سعی کردیم این موضوع را دستاویز کنیم و به موضوع نوجوانها بپردازیم.
کار گروهی با چالش همراه است
زارع درباره کار کردن با همسر خود به طور مشترک عنوان کرد: «اتفاقات عجیب ۱۶ سالگی» اثر مشترک بنده با همسرم خانم اصغری است، ما با یکدیگر کار کردیم. کار گروهی با چالشهایی همراه است و همه با یکدیگر تفاوت سلیقه دارند؛ اما سعی کردیم با توجه به روابطی که با یکدیگر داریم کار را به سمت و سوی خوبی ببریم. لذا هیچکداممان در مقابل هم نمیایستیم. همیشه سعی کردیم موضوعی که داریم پیشبرنده باشد و دوستانی که با ما کار میکنند میگویند کار کردن با شما متفاوت است. خانه را محلی برای پیشتولید قرار دادیم تا وقتی سر صحنه آمدیم صحبتهایمان را کرده باشیم و به وجه اشتراک رسیده باشیم. کسانی که بار اول همره ما هستند کمی برایشان جذاب است.
تشویق منتقدان و کارشناسان منجر به اجرای مجدد نمایش شد
وی ادامه داد: سال گذشته اجرای نمایش «اتفاقات عجیب ۱۶ سالگی» را در آموزشگاه خود داشتیم و با استقبال خیلی خوبی همراه شد. هرچند اجرای عموم نداشتیم و مخاطبینما خانوادهها و افراد خاص بودند اما با استقبال خوبی همراه شدیم. دو اجرایی که سال گذشته در آموزشگاه داششتیم را برای جشنواره بینالمللی تئاتر کودک و نوجوان ارسال کردیم. کار قبول شد و ما بین هشت نمایشی بودیم که در بخش نوجوان قبول شد.
وی افزود: این موضوع باعث شد ما کار را رها نکنیم؛ زیرا کار مورد تایید منتقدان و کارشناسان بود، لذا باعث شد کار را بازبینی و بازنگری کنیم. در جشنواره متوجه شدیم کار نکاتی دارد که نیاز به بازنگری است، همان موقع تصمیم گرفتیم اجرای کار را در کانون داشته باشیم. کار سه بار تولید شد و به قولی میتوان گفت کار سه بار پوست اندازی کرد و حال حاضر خیلی از موضوعات ما به روز شده است. خیلی موارد نسبت به اجرای سال گذشته متفاوت شده است و سعی کردیم اگر نقد یا کمبودهایی درباره کار بود را برطرف کنیم تا کار بهتر شود.
تمام بچههای نمایش دهه هشتادی هستند