در ماه‌های اخیر، مردمی‌سازی حکمرانی مالیاتی به عنوان یکی از اصول کلیدی برای بهبود نظام مالیاتی و افزایش اعتماد عمومی به دولت مطرح شده است. این رویکرد بر اساس مشارکت فعال مردم در تصمیم‌گیری‌های مالیاتی و تخصیص منابع عمومی شکل گرفته است. یکی از مهم‌ترین ابزارها برای تحقق این امر، شفاف‌سازی نحوه خرج‌کرد مالیات‌ها و ایجاد امکان انتخاب محل هزینه‌کرد مالیات توسط مردم است. با این اقدام، شهروندان می‌توانند به صورت مستقیم در انتخاب پروژه‌هایی که از محل مالیات‌هایشان تامین مالی می‌شوند، مشارکت داشته باشند و از این طریق احساس کنند که در توسعه و آبادانی کشور سهم دارند. 

برای بررسی جزئیات این فرآیند و تاثیرات مثبت مردمی‌سازی حکمرانی مالیاتی بر اعتماد عمومی با دستیار مردمی‌سازی رئیس سازمان امور مالیاتی کشور به گفتگو پرداختیم.

بهزادی‌بخش دستیار مردمی‌سازی رئیس سازمان امور مالیاتی کشور در‌‌ گفت‌وگو با خبرنگار باشگاه خبرنگاران جوان  گفت:مردمی‌سازی حکمرانی مالیاتی نه تنها باعث افزایش شفافیت در نظام مالیاتی می‌شود، بلکه مشارکت عمومی را نیز تقویت می‌کند. زمانی که مردم از محل هزینه‌کرد مالیات‌هایشان آگاه باشند و بتوانند در انتخاب پروژه‌هایی که بهبود کیفیت زندگی عمومی را به دنبال دارند، نقش داشته باشند، اعتماد آن‌ها به دولت و نظام مالیاتی افزایش می‌یابد. این اقدام باعث می‌شود که مردم حس کنند که مالیات‌هایشان به صورت موثر و کارآمد مصرف می‌شود و در نتیجه انگیزه بیشتری برای پرداخت مالیات پیدا می‌کنند. 

بهزادی‌بخش ادامه می‌دهد: یکی از جنبه‌های مهم مردمی‌سازی حکمرانی مالیاتی، امکان انتخاب پروژه‌های عمومی توسط مودیان است. با اجرای این طرح، مودیان می‌توانند در زمان پرداخت مالیات و ارائه فرم تبصره ماده ۱۰۰ قانون مالیات‌های مستقیم، پروژه‌هایی را که حداکثر منافع عمومی را فراهم می‌آورند، انتخاب کنند. این پروژه‌ها می‌توانند شامل حوزه‌های مختلفی مانند سلامت، آموزش، راه و ترابری و غیره باشند که تاثیر مستقیمی بر بهبود کیفیت زندگی عمومی دارد. این فرآیند نه تنها باعث افزایش شفافیت می‌شود، بلکه احساس مشارکت مردم در تصمیم‌گیری‌های اقتصادی و اجتماعی کشور را تقویت می‌کند.

دستیار مردمی‌سازی سازمان مالیات  اظهار کرد: رئیس کل سازمان امور مالیاتی حمایت ویژه‌ای از شفاف شدن مسیر هزینه‌کرد مالیات و امکان تعیین و انتخاب محل هزینه‌کرد مالیاتی توسط مودیان مالیاتی مشمول تبصره ماده 100 داشت تا مسیر حکمرانی مردم و مشارکت مستقیم آن‌ها در فرآیندهای مالیاتی طی شود .

بهزادی‌بخش ادامه داد: با تصویب آیین‌نامه نشان‌دار کردن مالیات‌ها توسط هیئت دولت در تیر ماه، گامی مهم در جهت مردمی‌سازی حکمرانی مالیاتی برداشته شد.

وی افزود:این آیین‌نامه به وزارت اقتصاد و سازمان مالیاتی امکان می‌دهد تا با نشان‌دار کردن مالیات‌ها و گزارش‌دهی شفاف، اعتماد عمومی را تقویت کنند و میزان تمکین مالیاتی را افزایش دهند. تنها سه روز پس از ابلاغ این آیین‌نامه، اجرایی شدن آن آغاز شد و در مدت کوتاهی منابع مالی برای اتمام بیش از ۱۴۲ پروژه در استان‌های مختلف تأمین شد.

وی  تاکید کرد:این اقدام، علاوه بر افزایش شفافیت، باعث شد تا مردم به طور مستقیم شاهد نتایج ملموس پرداخت‌های مالیاتی خود باشند. با اطلاع‌رسانی دقیق درباره محل و نحوه خرج‌کرد مالیات‌ها، اعتماد عمومی به نظام مالیاتی افزایش یافته و انگیزه مردم برای همکاری با دولت در امور مالیاتی تقویت می‌شود.

او گفت:این شفافیت و ارتباط نزدیک‌تر با مردم به گونه‌ای است که هر فرد بتواند به راحتی از چگونگی استفاده از مالیات‌های خود آگاه شود و نقش فعالی در توسعه کشور ایفا کند. 

تقویت حس مسئولیت‌پذیری و مشارکت 

بهزادی‌بخش اظهار کرد: با مردمی‌سازی حکمرانی مالیاتی، حس مسئولیت‌پذیری و مشارکت در بین مردم تقویت می‌شود. زمانی که مردم بتوانند به صورت مستقیم در تصمیم‌گیری‌های مالی و اقتصادی کشور نقش داشته باشند، نه تنها احساس تعلق بیشتری به کشور پیدا می‌کنند، بلکه با انگیزه و اشتیاق بیشتری در پرداخت مالیات‌ها و مشارکت در توسعه کشور عمل می‌کنند. این رویکرد می‌تواند به افزایش رضایت عمومی و ارتقاء فرهنگ مالیاتی در جامعه کمک کند و در نهایت به بهبود و توسعه پایدار کشور منجر شود. 

بهزادی‌بخش  افزود: مردمی‌سازی حکمرانی مالیاتی با فراهم آوردن شفافیت و مشارکت عمومی، می‌تواند به بهبود نظام مالیاتی و افزایش اعتماد عمومی به دولت منجر شود. این رویکرد نه تنها موجب افزایش درآمدهای مالیاتی و کاهش فرار مالیاتی می‌شود، بلکه فرهنگ مشارکت و مسئولیت‌پذیری را در جامعه تقویت می‌کند. با اجرای این طرح، مودیان نه تنها احساس می‌کنند که در توسعه کشور نقش دارند، بلکه با اعتماد بیشتری به نظام مالیاتی عمل می‌کنند و در نتیجه به توسعه و پیشرفت کشور کمک می‌کنند.

خبرنگار:محبوبه کباری