دکتر مهران آسایشی با اشاره به گسترش پشه آئدس و راهکار‌های مقابله با آن اظهار کرد: در گروه بیماری‌های واگیردار برخی بیماری‌ها از جمله هاری و تب مالت توسط برخی از ناقلین حیوانات و برخی بیماری‌ها هم توسط بندپایانی مانند پشه منتقل می‌شود.

او ادامه داد: پشه آیدس مهاجم بومی نیست و از حاشیه جنوب شرقی آسیا و کشور‌های آفریقایی به سایر مناطق گسترش یافته است، حدود ۵۰ سال قبل فقط در ۹ کشور بیماری تب دنگی وجود داشت و این در حالی است که در حال حاضر قریب ۱۰۰ کشور رسما اعلام کرده‌اند که در کشور آنها این آلودگی و بیماری وجود دارد.

مدیر گروه مبارزه با بیماری‌های معاونت بهداشتی دانشگاه علوم پزشکی اردبیل تصریح کرد: برخی از کشور‌ها هم ممکن است بنا به ملاحظاتی اعلام نکرده‌اند که این بیماری در آن کشور‌ها در گردش است.

دکتر آسایشی گفت: فعالیت این پشه آئدس وابسته به دما و رطوبت محیط است و به نظر می‌رسد تغییرات اقلیمی محیط را برای گسترش جمعیت پشه مناسب کرده است، از سوی دیگر پشه آئدس از طریق مبادلات تجاری و انسانی در مناطق مختلف گسترش یافته طوری که هم از طریق افراد بیمار و هم از طریق بار و اقلامی مانند لاستیک در بین مناطق مختلف گسترش یافته است.

او، آب‌های راکد حتی در حد چند سی سی و آب موجود در درب بطری که در طبیعت رها شده را محیطی مناسب برای تخم‌گذاری و پرورش لارو پشه ذکر کرد و افزود: مبارزه اصلی با این بیماری باید بر اساس زیستگاه طبیعی پشه باشد.

مدیر گروه مبارزه با بیماری‌های معاونت بهداشتی دانشگاه علوم پزشکی اردبیل با تشریح تاریخچه مبارزه با پشه آئدس در استان اردبیل اظهار کرد: از زمانی که سازمان بهداشت در سال ۱۳۹۵ درباره گسترش تب دنگی هشدار داد، مراقبت در مبادی ورودی کشور آغاز شد و یکی از این مبادی در استان اردبیل بیله‌سوار مغان بود که از سال ۱۳۹۶ اقدامات لازم برای شناسایی پشه آغاز شد.

آسایشی اضافه کرد: هر سال این برنامه اجرا شده تا اینکه امسال بیمارانی از جنوب وارد کشور شدند که سریع شناسایی و تحت درمان قرار گرفتند.

او یادآورشد: تا الان از ۱۵۰ بیمار شناسایی شده در کشور ۱۳۰ نفر مسافر بوده‌اند، چند مورد در استان‌های جنوبی بوده که سابقه سفر ندارند و بیماری از طریق پشه موجود در منطقه به آنها منتقل شده است.

علائم و مشخصات بیماری تب دگی

مدیر گروه مبارزه با بیماری‌های معاونت بهداشتی دانشگاه علوم پزشکی اردبیل اظهار کرد: عموما علائم اولیه بیماری تب دنگی حدود چهار تا هفت روز گزش پشه آلوده با تب و بدن درد شروع می‌شود.

دکتر آسایشی افزود: اگر فردی سابقه سفر به مناطق آلوده را دارد پس از بازگشت باید حداقل تا ۱۴ روز مراقب باشد و اگر علامتی نشان داده نشد خطری نیست، اما اگر علائمی مشاهده کرد باید اعلام کند.

او گفت: البته ۸۰ درصد مبتلایان با علائم خفیف سپری می‌کنند، ۲۰ درصد باقی مانده ممکن است علائم شدید داشته باشند ولی در عین حال باید توجه داشت که افرادی که علائم شدید نشان نمی‌دهند باعث گسترش بیماری در جامعه می‌شوند.

مدیر گروه مبارزه با بیماری‌های معاونت بهداشتی دانشگاه علوم پزشکی اردبیل ادامه داد: طبق برخی مطالعات این بیماری یک تا ۲ درصد فوتی دارد، به طوری که آلودگی افراد ممکن است باعث خونریزی داخلی و نشت پلاسما از عروق شده و منجر به فوت فرد شود.

برنامه‌ها و اقدامات مقابله با پشه آئدس

دکتر آسایشی در بخش دیگری از این گفتگو اظهار کرد: برنامه مراقبت در استان اردبیل از سال ۱۳۹۶ شروع شده، اما اخیرا به خاطر گسترش پشه و بیماری در کشور‌های همسایه مراقبت‌ها تشدید شده است.

او افزود: معمولا هر سال اردیبهشت ماه اخطاریه‌های لازم به دستگاه‌های اجرایی ذیربط داده می‌شود که امسال هم در این زمینه مکاتبات لازم با دستگاه‌هایی مانند شهرداری‌ها و دهیاری‌ها اعلام و در جلسات مقابله با بیماری‌های واگیر استانی هشدار‌های لازم داده شد.

مدیر گروه مبارزه با بیماری‌های معاونت بهداشتی دانشگاه علوم پزشکی اردبیل ادامه داد: اواخر خردادماه امسال دستورالعمل عملیاتی و پایش تهدیدات ناشی از ناقل مهاجم زیستی از سوی قرارگاه پدافند غیرعامل ابلاغ شد و نخستین جلسه کارگروه دائمی پدافند غیرعامل ۱۹ تیرماه با حضور دستگاه‌های ذیربط در استانداری اردبیل تشکیل و وظایف دستگاه‌ها به آنها ابلاغ شد، علاوه بر این مقرر شد این جلسات در سطح شهرستان‌ها هم برگزار و هماهنگی‌های لازم انجام شود.

شناسایی ۵۰ نقطه پرخطر در استان اردبیل

دکتر آسایشی با بیان اینکه نزدیک به ۵۰ نقطه پرخطر از بابت آلودگی پشه آئدس در شهر اردبیل شناسایی شده است، گفت: در اولین جلسه پس از شناسایی پشه و در همان روز اعلام نتیجه استقرار محدود پشه در استان، سناریوی مقابله با این پشه و بیماری ناشی از آن در استان تغییر کرد و با فوریت بار دیگر جلسات پدافند غیرعامل با حضور نمایندگان تمام دستگاه‌های مرتبط برگزار و سناریو‌ها بررسی و مرور شد.

او یادآورشد: در این مرحله اصلی‌ترین وظیفه دستگاه‌های ذیربط بهسازی محیط است، در این راستا لازم است تمام نقاط پرخطر که ممکن است محیط زیست و تخم‌گذاری پشه شود باید توسط شهرداری‌ها و دهیاری‌ها بهسازی‌ها شود که تاکنون به دفعات هشدار‌های لازم به شهرداری‌ها و دهیاری‌ها داده شده است.

دکتر آسایشی گفت: اگر امروز و قبل از بروز مشکل با خشکاندن و بهسازی محیط زیست پشه جلو مشکل را بگیریم بسیار کم هزینه‌تر و موثرتر است، اما اگر این کار را نکنیم ممکن است پس از استقرار پشه هزینه‌های هنگفتی غیر از بیماری به جامعه تحمیل می‌شود.

او به دهیاران و شهرداران استان توصیه کرد وظیفه بهسازی محیط را به صورت جدی در اولویت قرار دهند.