اوراق گام یک ابزار تعهدی با سررسید یک تا ۱۲ ماهه است که قابلیت تنزیل در بازار سرمایه را نیز دارد. در این ابزار متقاضی اول تا ۲۵ درصد، متقاضی دوم تا ۵۰ درصد و متقاضی سوم تا ۷۵ درصد می‌تواند اوراق خود را در بازار سرمایه تنزیل کند.

اوراق گامی که سید علی روحانی معاون سیاست گذاری اقتصادی وزارت اقتصاد در گفت‌وگو با خبرنگار اقتصادی باشگاه خبرنگاران جوان با اشاره به آن گفت: اوراق گام ابزاری است که امکان تامین مالی در زنجیره را فراهم می‌کند؛ به طور مثال یک کارخانه که لوازم خانگی تولید می‌کند نیاز به مواد اولیه مانند فولاد دارد. کارخانه برای تامین مالی خرید این موارد اولیه به سراغ بانک برای وام می‌رود و بانک‌ها نیز به سبب بحث کنترل نقدینگی وام دهی محدودی دارند.

وی ادامه داد: حال این کارخانه می‌تواند، به بانک تقاضای انتشار اوراق گام دهد و این اوراق گام را در زنجیره و به شرکت‌های پایین دستی مانند ورق فولادی و ... منتقل کند و تولید کننده پایین دستی هم می‌تواند به همین شکل به حلقه پایین منتقل کند و این اوراق همین طور در زنجیره می‌چرخد و تامین مالی و تسویه از طریق اوراق گام صورت گیرد. بر این اساس به جای خلق نقدینگی جدید، وام دهی بانک و ... تولیدکننده (کارخانه) درخواست انتشار اوراق گام را می‌دهد و این اوراق گام برای چند حلقه در زنجیره منتقل می‌شود.

او در خصوص اصلاحات اوراق گام هم گفت: در زنجیره یک حلقه علاوه بر اینکه می‌تواند به حلقه قبلی خود برای تامین مواد اولیه این اوراق گام را بدهد می‌تواند برای بحث مالیات، حق بیمه تامین اجتماعی، هزینه آب و برق و گاز، پیش پرداخت ارز هم از این اوراق استفاده کند. آئین‌نامه‌ای که به تصویب دولت رسید می‌تواند مصارف اوراق گام را توسعه داد؛ لذا بخش‌های تولیدی ما انگیزه بیشتری برای نگهداری اوراق گام و پذیرش این اوراق خواهند داشت.

اوراق گام یکی از مسیر‌های توسعه روش‌های تامین مالی است که قانون بانک مرکزی هم بر آن تاکید دارد و در همین راستا هم اسماعیل محمدجانی؛ مدیر اداره تامین مالی زنجیره تولید بانک مرکزی گفته بود: در ماده ۴ قانون بانک مرکزی بر توسعه روش‌های تامین مالی بانکی زنجیره تولید توسط بانک مرکزی تاکید شده و از منظر قانونی نیز از توسعه استفاده از این ابزار‌ها حمایت می‌شود. توسعه نظام تامین مالی زنجیره‌ای رویکردی در نظام تامین مالی سرمایه در گردش است که می‌تواند به واسطه کمک به تخصیص کارا و هموار منابع مالی و بهبود مدیریت ریسک بانک‌ها به ثبات مالی کمک کند.

محمدجانی همچنین بیان کرد: توسعه تامین مالی زنجیره تولید به بهبود جریان درآمدی بانک‌ها، کاهش مطالبات غیرجاری بانک‌ها و کاهش نقدینه خواهی بنگاه‌ها و اصلاح ناترازی‌های شبکه بانکی کمک می‌کند. همچنین این ابزار به کاهش انحراف منابع، تامین مالی مناسب بنگاه‌های اقتصادی و شفافیت بیشتر جریان مالی اقتصاد کمک می‌کند و استفاده از آن می‌تواند در ثبات مالی کشور موثر باشد.

در ادامه هم سید علی روحانی معاون سیاست گذاری اقتصادی وزارت اقتصاد در گفت‌وگو با باشگاه خبرنگاران جوان گفت: اوراق گام یک ابزار بسیار خوب و مهم برای جلوگیری از انحراف نقدینگی است؛ وقتی تسهیلات پرداخت می‌شود باید نظارتی باشد که کل تسهیلات برای خرید مواد اولیه مصرف می‌شود یا خیر. ولی اوراق گام نمی‌تواند این‌گونه مصرف شود؛ اوراق گام در زنجیره و برای مصارف مشخص در گردش است.

همچنین حجت‌الله فرزانی کارشناس امور بانکی به خبرنگار اقتصادی باشگاه خبرنگاران جوان گفت: اوراق گام کاهش انحراف منابع و افزایش کارایی تخصیص منابع مالی را به همراه دارد که توجه و پرداختن بیشتر به این مسیر می‌تواند در هدایت تسهیلات به سمت تولید موثر واقع شود.

گفتنی است، استفاده از اوراق گام می‌تواند به تنوع سرمایه‌گذاری، افزایش سودآوری و حفاظت از سرمایه کمک کند و به سرمایه‌گذاران انعطاف‌پذیری بیشتری در مدیریت مالی خود بدهد.

به تازگی هم بانک مرکزی اعلام کرده در راستای تحقق شعار سال و با هدف بهینه‌سازی و تسهیل تأمین سرمایه در گردش مورد نیاز بنگاه‌های اقتصادی و ارتقای سهم ابزار‌های تأمین مالی زنجیره تولید در تأمین مالی اقتصاد، علاوه بر اوراق گواهی اعتبار مولد (گام)، توسعه ابزار‌ها و شیوه‌های تأمین مالی زنجیره‌ای از قبیل برات الکترونیکی، کارت رفاهی متصل به اوراق گام و فاکتورینگ در دستور کار این بانک قرار دارد.

خبرنگار: کیمیا قلی‌پور