یوسف یوسفی مدیرکل حفاظت محیط زیست استان مرکزی گفت: تالاب میقان اراک با وسعت ۲۵ هزار هکتار، یکی از مهمترین تالابها در مرکز کشور است که به لحاظ ویژگیهای بوم شناختی سالانه میزبان تعداد زیادی از پرندگان مهاجر است که در میان آنها بعضی از گونههای نادر و حمایت شده دیده میشود.
وی بیان کرد: در سالهای اخیر سطح سفرههای آب زیز زمینی در این منطقه ۱۴ متر افت داشته که این موضوع خطر شور شدن آبهای زیرزمینی و آسیبهای ثانویه به محیط تالاب را ۲ چندان کرده است.
مدیرکل حفاظت محیط زیست استان مرکزی ادامه داد: همچنین بر اثر ورود پساب تصفیه خانه فاضلاب شهر اراک به این تالاب، شوری خاک قسمت جنوب شرقی تالاب کاهش پیدا کرده که گسترش پوشش گیاهی متراکم نیزارها در این قسمت را به دنبال داشته که این موضوع باعث دگرگونی زیست بوم این منطقه شده است.
یوسفی تصریح کرد: خشکسالیهای ناشی از کم بارشی در سالهای اخیر موجب شده که تالاب میقان در زمره ۱۸۷ کانون فرسایش بحران بادی و تولید ریزگردها در کشور قرار گیرد و باعث شود تا آب و هوای شهر اراک و شهرهای مجاور به علت ذرات برخاسته از تالاب دچار آلایندگی ناشی از گرد و غبار شوند.
وی یادآور شد: هوای کلانشهر اراک در سال گذشته ۱۳۷ روز ناسالم را ثبت کرد که ۱۰۰ روز آن مربوط ریزگردها و گرد و خاک از کویرهای مرکزی بود و در سال جاری نیز تاکنون ۲۳ روز ناسالم با آلاینده ریزگردها ثبت رسیده است.
مدیرکل حفاظت محیط زیست استان مرکزی افزود: تالاب میقان اراک علاوه بر چالش ریزگردی با چالشهای دیگر از جمله آتشسوزی، آنفلوآنزای فوق حاد پرندگان و طغیان پشه نیز همراه است.
یوسفی بیان کرد: ۵۰۰ میلیارد ریال از مبلغ اختصاص یافته برای حل بحرانهای زیستمحیطی این منطقه به پروژه تثبیت خاک و جلوگیری از حرکت ریزگردها به ادارهکل منابع طبیعی وآبخیزداری استان مرکزی اختصاص یافته، ۵۰۰ میلیارد ریال برای ساماندهی و کنترل بحرانهای آتش سوزی، آنفولانزای فوق حاد پرندگان و همچنین مقابله با طغیان پشه در تالاب میقان اراک اختصاص یافته و ۲۵۰ میلیارد ریال هم برای خرید تراکسور و ایستگاههای سنجش گرد و غبار در نظر گرفته شده است.
وی با تاکید بر اینکه به حوزه بحرانهای زیست محیطی تالاب باید نگاه ویژهای داشت، گفت: در طرح مدیریت زیست بومی تالاب میقان اراک توجه به بحرانها مدنظر قرار گرفته و برای روشهای مقابله با بحرانها و اعتبارات اجرایی این طرح راهکارهایی تدوین شده که با توجه به تدوین جزئیات برنامه، مسئولیت هر دستگاه مشخص است، اما باید به روند اجرای آنها توجه شود.
استان مرکزی به دلیل قرار گرفتن در ناحیه مرکزی ایران، بین سلسله کوههای زاگرس و کویر مرکزی، از آب و هوای متنوعی متاثر از اقلیمهای متنوع برخوردار است.
در این استان مناطق حفاظت شده هفتاد قله اراک و الوند خمین، پناهگاههای حیات وحش جاسب دلیجان و راسوند شازند و اثر طبیعی ملی غار نخجیر دلیجان با وسعت ۱۳۲ هزار و ۲۳۸ هکتار که حدود پنج و چهار دهم درصد مساحت استان میشود، به عنوان ذخیرهگاههای زیستی تحت مدیریت سازمان حفاظت محیط زیست قرار دارد.
تالاب میقان اراک و بازرجان تفرش هم در مجموع با مساحت ۵۱ هزار هکتار به عنوان مناطق شکار ممنوع اعلام شدهاند و قسمتی از محدوده پناهگاه حیات وحش موته اصفهان در جنوب استان و مناطق پلنگدره قم در شرق استان و گلپرآباد و آق گل همدان در غرب استان مرکزی قرار دارد.
گفتنی است استان مرکزی از نظر تنوع زیستی در رتبه سوم کشور قرار دارد و تاکنون ۵۳ گونه پستاندار، ۲۰۵ گونه پرنده، ۵۴ گونه خزنده، ۱۹ گونه ماهی، چهار گونه دوزیست و یک هزار و ۳۳۶ گونه گیاهی در این منطقه شناسایی و به ثبت رسیده است.