روزنامه گاردین انگلیس به سراغ یک عکاس ۳۱ ساله اوکراینی به نام «دیمیترو» رفته است که ماهها خود را در خانه حبس کرده تا از رفتن به جنگ اجتناب کند. این روزنامه میگوید افرادی از این دست کم نیستند که ماهها در خانه میمانند تا توسط دولت شناسایی نشده و به جنگ فرستاده نشوند. همچنین بسیاری از این افراد در حال خرج کردن تمامی پسانداز خود برای خروج غیرقانونی از کشور هستند.
از زمان شروع جنگ، هزاران مرد اوکراینی به طور غیرقانونی از مرز اوکراین عبور کردهاند تا به میدان جنگ اعزام نشوند. قانون فعلی اوکراین میگوید خروج مردان ۱۸ تا ۶۰ ساله از کشور ممنوع است. در همین حال این کشور اخیرا سن سربازگیری را کاهش داده و مجازات فرار از سربازی را نیز بیشتر کرده است.
«دیمیترو» از طریق دوستان خود که پیشتر فرار کردهاند با افرادی در تماس است و قرار است با پرداخت هزینهای هنگفت (حداقل ۸ هزار یورو) از کشور به صورت غیرقانونی خارج شود. دیمیترو میگوید: «من برای جنگ ساخته نشدهام. من نمیتوانم انسانها را بکشم، حتی اگر روس باشند. من زیاد در جبهه دوام نمیآورم. میخواهم خانواده بسازم و دنیا را ببینم. من برای مردن آماده نیستم». او میگوید به افرادی که قرار است او را از مرز خارج کنند اعتماد چندانی ندارد، اما در عین حال راهی هم برای او نمانده است.
با گذشت بیش از دو سال جنگ، نیروهای مسلح اوکراین به شدت کمبود سرباز دارند. بسیاری از سربازان تا کنون کشته یا زخمی شدهاند یا اینکه از جنگ خسته هستند. ولودیمیر زلنسکی، رئیس جمهور اوکراین آوریل گذشته قانون بحثبرانگیزی امضا کرد که سن سربازگیری را دو سال کاهش میدهد. بر اساس پیشنویس قانون جدید، گواهینامه سربازان فراری ضبط خواهد شد، حسابهای بانکی آنها مسدود و اموالشان نیز توقیف میشود.
اعتقاد بر این است که بیش از ۲۰ هزار مرد اوکراینی برای فرار از خدمت از کشور گریختهاند. برخی از آنها در تلاش برای عبور از مرز اوکراین به سمت رومانی شنا کرده و غرق شدهاند. در ماه آوریل، «آندری دمچنکو» رئیس سرویس مرزبانی دولتی اوکراین گزارش داد که حداقل ۳۰ مرد اوکراینی در تلاش برای عبور از مرز جان خود را از دست داده اند، اگرچه تعداد واقعی احتمالاً بسیار بیشتر است، زیرا احتمال اینکه اجساد پیدا شوند بسیار کم است.
در مورد افراد مخفی شده نیز آمار دقیقی وجود ندارد، اما در شهرهای بزرگ گروههای تلگرامی با هزاران عضو ایجاد شده که در آن مردان به یکدیگر برای اجتناب از رفتن به جنگ کمک میکنند. گاردین میگویند با افراد مختلف صحبت کرده و آنان دلایل گوناگونی را برای نرفتن به جنگ بیان میکنند. برخی میترسند در درگیریها کشته شوند، برخی فکر میکنند به اندازه کافی آموزش نظامی ندیدهاند و برخی نیز دلایل پیچیده خانوادگی را عنوان کردهاند.
ولودیمیر زلنسکی اخیرا بیان کرده که با وجود تلفات بالا، اوکراین علاقهای به طولانی شدن جنگ ندارد و در حال تدوین یک طرح صلح است که آن را تا آخر امسال به انتها میرساند.
مترجم: زهرا نجفی