حجت‌الاسلام والمسلمین مهدی یعقوبی گیلانی، کارشناس مذهبی و مدیر موسسه منبر آسمانی با بیان سوال یک یهودی از پیامبر صل الله علیه وآله والسلم درباره روز عرفه بیان کرد: شیخ صدوق در کتاب «أمالی» از امام حسن علیه‌السلام نقل می‌کند که آن حضرت علیه‌السلام فرمودند: شخصی یهودی خدمت رسول خدا صل الله علیه وآله والسلم آمد.

 این یهودی که داناترین افراد یهود بود، ده سوال از پیامبر صل الله علیه وآله والسلم از جمله درمورد روز عرفه و وقوف حاجیان در عرفات پرسید که پیامبر اکرم صل الله علیه وآله والسلم اشاره به سرّی از اسرار روز عرفه نموده و فرمودند: «سوگند به پروردگاری که مرا به پیامبری برگزید، خداوند برای آسمان دنیا دری قرار داده است و نام آن، درب رحمت، توبه، حاجات، تفضّل، احسان، بخشش، کرم و عفو است و تمام کسانی که در عرفات اجتماع می‌کنند، شایسته این صفات هستند. 

خداوند در آن‌جا صد هزار فرشته دارند که هر یک از آنان ۱۲۰ هزار فرشته در خدمت دارند و نیز خداوند برای کسانی که در عرفات هستند، رحمت ویژه‌ای اختصاص داده است که بر آنان نازل می‌کند و هنگامی که می‌خواهند از صحرای عرفه خارج شوند، خداوند ملائکه‌شان را گواه می‌گیرند که همه آنان را از آتش جهنم نجات دادیم و بهشت را برای آنان واجب گردانیدم و در این هنگام، فرشته‌ای بانگ می‌زند: «وَ نَادَى مُنَادٍ انْصَرِفُوا مَغْفُورِینَ فَقَدْ أَرْضَیْتُمُونِی وَ رَضِیتُ عَنْکُمْ» «از عرفه بروید در حالی که بخشیده شدید و شما مرا راضی کردید و من نیز از شما راضی شدم».

چهار ویژگی‌های روز عرفه

این کارشناس مذهبی تصریح کرد: صحرای عرفات و روز عرفه، مهلتی دیگر برای گناهکاران است. در این روز نباید از رحمت خداوند غافل شد و اگر کسی در این روز، گمان کند خداوند او را نمی‌بخشد، گناه کرده است. پیامبر صل الله علیه وآله والسلم می‌فرمایند: «أَعْظَمُ أَهْلِ عَرَفات جُرماً مَنْ اِنْصَرَفَ وَهُوَ یَظُنُّ أَنَّهُ لَمْ یَغْفِرُ لَهُ» «در میان کسانی که به عرفات رفته اند، بزرگترین گناه را کسی مرتکب شده است که از عرفات برود و گمان کند خداوند او را نبخشیده است».

جایگاه والای روز عرفه، در روایات معصومین علیهم‌السلام بیشتر نمود پیدا می‌کند که در زیر به نمونه‌هایی اشاره می‌شود.

برابری با ماه رمضان

حجت‌الاسلام والمسلمین یعقوبی گیلانی گفت: ماه مبارک رمضان، ماه رحمت و مغفرت الهی است؛ چنان که پیامبر صل الله علیه وآله والسلم می‌فرمایند: «.. قَدْ اَقْبَلَ اِلَیْکُمْ شَهْرُ اللّهِ بِالْبَرَکَةِ وَالرَّحْمَةِ وَالْمَغْفِرَةِ.»« ماه خدا با برکت و رحمت و بخشش به سوی شما روی آورده است.» اگر کسی در ماه رمضان بخشیده نشد و یا این توفیق را پیدا نکرد که خود را در معرض مغفرت الهی قرار دهد، روز عرفه آن قدر عظمت دارد که بتواند جبران ماه رمضان بنماید. در آن روز اگر کسی به درگاه الهی روی آورد، مورد مغفرت خداوند قرار می‌گیرد. 

امام صادق علیه‌السلام فرمودند: «کسی که در ماه رمضان بخشیده نشود، تا سال آینده بخشیده نمی‌شود، مگر اینکه [روز]عرفه را درک کند.»

دعا و برآورده شدن حاجت

امام صادق علیه‌السلام در جای دیگری می‌فرمایند: هر دعایی که دوست داری برای خود بخوان و در دعا کردن بکوش که آن روز (روز عرفه) روز دعا و درخواست است.» و یقیناً درخواست‌ها استجابت را در پی دارد.

روز بخشش

این کارشناس مذهبی ادامه داد: ابن فهد حلّی در عدّة الداعی روایتی به این شرح برای روز عرفه نقل نموده و در روایت آمده است که خدای سبحان به ملائکه در این روز می‌فرماید:‌ای فرشتگان من! آیا نمی‌بینید بندگان و کنیزان مرا که ژولیده و غبارآلود از اطراف شهر‌ها آمده اند؟ و آیا می‌دانید آنها چه درخواستی دارند؟ ملائکه می‌گویند: پروردگار ما! آنها مغفرت می‌خواهند. پس خداوند می‌فرماید: شاهد باشید که من آنها را بخشیدم!»

تغییر شقاوت به سعادت

حجت‌الاسلام والمسلمین یعقوبی گیلانی افزود: شیخ عباس قمی نقل نموده است که امام زین العابدین علیه السلام در روز عرفه صدای سائلی را شنید که از مردم درخواست کمک می‌کرد. حضرت علیه‌السلام خطاب به او فرمودند: «وای بر تو! در این روز از غیر خدا سؤال و طلب کمک می‌کنی، حال آنکه در این روز برای بچّه‌هایی که در شکم مادر هستند نیز امید فضل خدا می‌رود که آنها سعید گردند!»

بخشش فوق العاده خداوند در روز عرفه

این کارشناس مذهبی اظهار کرد: این موارد فقط قطره‌ای بود از دریای بیکران بخشش خداوند در روز عرفه، اما برای اینکه باز توجه بیشتری به این روز با عظمت نماییم بنده چند روایت فوق العاده درباره بخشش خداوند در این روز عظیم خدمتتان عرض می‌کنم.

پیامبر صل الله علیه وآله والسلم می‌فرمایند:خداوند در هیچ روزی به اندازه روز عرفه، بندگان خود را از آتش جهنم آزاد نمی‌کند.

 در عظمت این روز در روایتی از امام باقر علیه‌السلام داریم که فرمودند: هیچ‌کس (چه نیکوکار و چه بدکار) در عرفات وقوف نمی‌کند، مگر اینکه خداوند دعایش را مستجاب می‌کند.

در عرفه چه اعمالی انجام دهیم؟

حجت‌الاسلام والمسلمین یعقوبی گیلانی افزود: برای این روز بزرگ اعمالی در روایات نقل شده است: غسل کردن قبل از غروب آفتاب، نماز روز عرفه، دعاى معروف عرفه، زیارت امام حسین علیه‌السلام.

امام صادق علیه‌السلام می‌فرمایند: زمانى که روز عرفه فرا برسد، خداوند متعال به زوّار قبر حضرت ابى عبداللَّه الحسین علیه السلام توجّه می‌کنند و سپس به ایشان مى‏فرمایند: از ابتدا شروع به عمل کردن نمایید؛ زیرا شما را آمرزیدم؛ سپس خداوند به اهل عرفات توجه می‌کنند.