لیلا شقاقی روانشناس بالینی کودک و نوجوانان در گفتگو با باشگاه خبرنگاران جوان اظهار کرد: داشتن کودک مرتبی که به خوبی وسایل خود را مرتب کند و محیط زندگیاش را تمیز نگه دارد، نیازمند صبر، تمرین و آموزش مداوم است. کودکان از رفتار والدین خود الگو میگیرند. اگر خودتان مرتب و منظم باشید،کودک نیز به تبعیت از شما تمایل بیشتری خواهد داشت.زمانی که مشغول مرتبکردن خانه هستید، از کودک بخواهید که به شما بپیوندد. این کار باعث میشود کودک ببیند که مرتبکردن یک فعالیت خانوادگی است.
او تصریح کرد:به کودک نشان دهید چگونه وسایل خود را مرتب کند. این میتواند شامل جمعکردن اسباببازیها، مرتبکردن لباسها و مرتبکردن اتاق باشد. وظایف را به قسمتهای کوچکتر تقسیم کنید تا کودک بتواند به راحتی آنها را انجام دهد. مثلاً بگویید: حالا کتابها را مرتب کنیم و بعد اسباببازیها را جمع کنیم. قوانین مشخصی برای مرتبکردن و تمیزی تعیین کنید و این انتظارات را به وضوح به کودک توضیح دهید. این قوانین باید ثابت و پیوسته باشند. اگر یک روز قوانینی دارید و روز دیگر نه، کودک دچار سردرگمی میشود.
شقاقی بیان کرد: وقتی کودک به خوبی وسایل خود را مرتب کرد، او را تشویق کنید و پاداشی کوچک به او بدهید. این کار میتواند انگیزهای برای ادامه این رفتار مثبت باشد. علاوه بر پاداشهای مادی، تشویق کلامی نیز بسیار مؤثر است. مثلاً بگویید: چه خوب که اسباببازیهایت را مرتب کردی، خیلی خوشحالم از دیدن اتاقت. یک روتین روزانه برای مرتبکردن و تمیزی ایجاد کنید. مثلاً قبل از خوابیدن، کودک باید اتاق خود را مرتب کند.ساعتهای مشخصی را برای مرتبکردن تعیین کنید تا این کار به یک عادت تبدیل شود. مرتبکردن را به یک بازی تبدیل کنید. میتوانید مسابقهای برگزار کنید که چه کسی سریعتر میتواند وسایل را مرتب کند. بازیهایی طراحی کنید که کودک به همکاری با شما نیاز داشته باشد، این کار باعث تقویت حس مسئولیتپذیری میشود.
او گفت:اطمینان حاصل کنید که کودک فضای کافی برای مرتبکردن وسایل خود دارد. استفاده از جعبهها، قفسهها و سبدها میتواند به این امر کمک کند.وسایلی که کودک به طور مرتب از آنها استفاده میکند را در دسترس قرار دهید تا مرتبکردن آنها آسانتر باشد.به کودک مسئولیتهایی بدهید که خودش بتواند از وسایلش مراقبت کند. مثلاً مسئولیت مرتبکردن یک قسمت خاص از خانه را به او بدهید. به کودک اجازه دهید خودش انتخاب کند که چگونه وسایلش را مرتب کند.
روانشناس بالینی کودک و نوجوان بیان کرد: این کار حس استقلال و مسئولیتپذیری را در او تقویت میکند.فرآیند یادگیری مرتبکردن ممکن است زمان ببرد، پس صبور باشید و کودک را تشویق کنید. مرتبکردن را به یک عادت تبدیل کنید و با پایداری در پیگیری این عادت، به کودک کمک کنید که آن را در خود نهادینه کند. اگر کودک در مرتبکردن مشکلاتی دارد، با او صحبت کنید و راهحلهای ممکن را با هم بررسی کنید. به کودک نشان دهید که همیشه برای کمک به او در دسترس هستید و میتوانید راهنمایی کنید.با توجه به این نکات و تمرین مداوم، میتوانید به کودک کمک کنید تا به فردی مرتب و منظم تبدیل شود. این فرآیند نیازمند زمان و تلاش است، اما با پیگیری و حمایت مداوم، نتایج مثبتی به دست خواهید آورد.
خبرنگار :عطیه رضایی