کرامتی در کارگاه آموزشی الگوی کشت محصولات زراعی گفت: ایران با میانگین بارندگی سالانه کمتر از ۳۰۰ میلی متر در پهنه بندی خشک و نیمه خشک جهانی قرار دارد که این میزان بارندگی یک سوم متوسط بارندگی جهانی را شامل میشود در حالی که سرانه منابع آب تجدیدشونده در ایران یک چهارم سرانه جهانی است با توجه به بحران آب لزوم اجرای الگوی کشت در کشور ضروری است بنابراین طراحی و پیشنهاد الگوی کشت یکی از مهمترین مباحث در برنامهریزی کشاورزی محسوب میشود.
کرامتی ادامه داد: به طور کلی عوامل موثر بر الگوی کشت محصولات کشاورزی را میتوان عوامل و منابع طبیعی مانند اقلیم، منابع آب و خاک ،عوامل زیست محیطی، عوامل اجتماعی، سیاست گذاریهای دولت و عوامل اقتصادی برشمرد.
وی اظهار کرد: تعیین الگوی کشت مبتنی بر شرایط محیطی، بهره برداری بهینه از منابع پایه و عوامل تولید متناسب با پتانسیلهای منطقهای و مزیت اقتصادی، رعایت اصول زیست محیطی در راستای سیاستهای کلان کشور و تامین امنیت غذایی است.
کرامتی مراحل تحقق الگوی کشت را تعیین الگوی کشت مناسب مناطق ،برنامه ریزی با لحاظ بیشینه کردن درآمد ناخالص و بهره وری مصرف آب، ایجاد بانک اطلاعاتی جامع رقومی و مکاندار الگوی کشت در این مناطق، تعیین مناطقی با قابلیت اصلاح الگوی کشت و تعیین مناطق موردنیاز اصلاح سامانه کشت با فناوریهای نوین برشمرد.
وی تشکیل جلسه همفکری در زمینه الگوی کشت ابلاغی از وزارتخانه در سطح معاونین سازمان، تشکیل کارگروه تولیدات گیاهی با محوریت الگوی کشت و کشاورزی قراردادی، تهیه مغایرتهای سطح کشت موجود با سطوح ابلاغی، تهیه الزامات اجرای طرح ملی الگوی کشت، تهیه برش شهرستانی بر اساس پتانسیل شهرستانها و ابلاغ جهت اجرا، تشکیل جلسه توجیهی طرح الگوی کشت به صورت وبینار در سطح مدیران شهرستانها و مسئولین واحدها، تشکیل جلسات منطقهای شهرستان ها، جلسات هماهنگی با واحد ترویج جهت ابلاغ برنامه جامع آموزشی ترویجی الگوی به شهرستانها، تهیه برش برنامههای ترویجی الگوی کشت و ابلاغ به شهرستانها، تشکیل کارگروههای شهرستانی با حضور فرماندار و ادارات تابعه ، گزارش گیری و انعکاس عملکرد شهرستانها، تشکیل کمیتههای فنی الگوی کشت ، بازدید از مزارع الگوی کشت ملی ، افزایش سطح زیر کشت برنج با بررسی کارشناسی با محققین مرکز تحقیقات ، تهیه برنامه پیشنهادی الگوی کشت سال زراعی ۱۴۰۲-۱۴۰۳ و ارسال به معاونت زراعت، تهیه برنامههای تلویزیونی از مزارع الگوی کشت استان و تهیه برنامههای آموزشی در شبکه برکت استانی اقدامات انجام گرفته در سال ۱۴۰۲ برشمرد.
معاون بهبود تولیدات گیاهی سازمان جهادکشاورزی استان آذربایجان شرقی افزود: در سال زراعی ۱۴۰۱ تا ۱۴۰۲ سطح ابلاغی از سوی وزارتخانه ۷۸۱ هزار و ۶۱۵ هکتار بوده که ۵۵۹ هزار و ۱۹۲ هکتار مربوط به دیم و ۲۲۲ هزار و ۴۲۳ هکتار مربوط به آبی بود. سازمان جهاد کشاورزی استان آذربایجان شرقی موفق شد در سال ۱۴۰۲-۱۴۰۱، ۹۷ درصد این سطح ابلاغی را اجرا کند که دیم ۱۰۱ درصد و آبی نیز ۸۶ درصد بود.
مسئول کمیته نظارت میدانی بر برنامه الگوی کشت نیز در این کارگاه آموزشی گفت: مهمترین رویکردها و ویژگیهای ناظر بر تدوین الگوی کشت شامل کاهش آب مصرفی خالص و ناخالص، حفظ و ارتقای تولید، افزایش ضریب نفوذ دانش با ارتقای عملکرد در هکتار و کاهش ضایعات، حفظ و ارتقای شاخصهای اقتصادی و تجاری ملی و بهره برداران، تمرکز بر جهش تولید در دیمزارهای کم بازده، اصلاح کشت سبزی و صیفی از فضای باز به گلخانه، جایگزینی کشت گیاهان علوفهای کم آب بر، جایگزینی کشت دانه های روغنی و صرفه جویی ارزی است.
عباس پورمیدانی افزود: برای تحقق الگوی کشت رعایت تاریخ مناسب کاشت در دانههای روغنی، اصلاح و تکمیل شبکهها و سامانههای نوین آبیاری، تقویت مکانیزاسیون در جهت تحقق جهش تولید به ویژه در دیمزارها، دسترسی به کودهای پایه و ریزمغذی، توجه به آموزش و انتقال دانش و افزایش سرمایهگذاری در بخش کشاورزی و صنایع تبدیلی و تکمیلی ضرورت دارد.