به نقل از دانشگاه ادیان و مذاهب قم،دکتر هاتف پوررشیدی علی بیگلو در نشست تخصصی تقابل نظامی مستقیم ایران و اسرائیل در رسانههای غربی و شرقی (مقایسه CNN و TASS) که در سالن شهید قدوسی دانشکده برگزار شد، با بیان اینکه تقابل ایران و اسرائیل به بیش از چهار دهه قبل باز میگردد، گفت:حمله اخیر اسرائیل به مستشاران نظامی ایران در ۱ آوریل ۲۰۲۴، تنشها را تشدید و ایران را وادار کرد که قول انتقام بگیرد. از سویی حمله موشکی و پهپادی بعدی ایران در ۱۳ آوریل ۲۰۲۴، رویارویی نظامی مستقیم ایران و اسرائیل را تایید کرد.
وی در ادامه با بیان اینکه یکی از برجستهترین نظریهها در رسانهها «نظریه چارچوب بندی» یا «نظریه چارچوب بندی اخبار» است. افزود: در اصل، چارچوببندی خبری برای شکل دادن به افکار عمومی بر اساس نحوه تصمیم رسانهها برای روایت رویدادها استفاده میشود. نظریه چارچوب بندی میتواند بر شناخت تأثیر بگذارد و نظرات را در مورد موضوعات مختلف تغییر دهد. امروزه این کارکرد برای رسانهها و افکار عمومی قدرتمند و قابل توجه است.
عضو هیئت علمی دانشگاه ادیان و مذاهب اضافه کرد: در پژوهش انجام شده به این موضوع پرداخته شد که چگونه CNN و TASS از توانایی خود برای ایجاد درگیری بین ایران و اسرائیل بر اساس مواضع خود در مورد ایران، اسلام و اسرائیل استفاده میکنند و چگونه از نظریه چارچوب بندی برای ارائه نظرات خود در اخبار بهره میبرند.
وی ادامه داد: روش پژوهش با استفاده از روش تحلیل موضوعی انجام شده است. در طول دو دهه گذشته، «تحلیل موضوعی به روشی روزافزون برای تجزیه و تحلیل دادههای کیفی تبدیل شده است» برای بررسی رویکردهای TASS و CNN در رویارویی مستقیم ایران و اسرائیل، ۴۰ مقاله خبری از هر رسانه جمعآوری شد. روند جمع آوری و جستجو برای هر دو رسانه از ۱ آوریل ۲۰۲۴ تا ۱۱ آوریل ۲۰۲۴ انجام شد.
دکتر پوررشیدی ادامه داد:مقالات خبری جمع آوری شده از وب سایتهای TASS و CNN کدگذاری و ۳۴ کد اساسی در ۷ کد اصلی سازماندهی شدند. یکی از این کدهای سازماندهی شده «پاسخ قدرتمند ایران به حمله اسرائیل» بود که برگرفته از ۴ کد اساسی بود. خبرها حاکی از آن است که تاس با تاکید بر همکاریهای گسترده و سازنده ایران و روسیه به ویژه در تقابل با غرب و آمریکا، قصد دارد نفوذ ایران در منطقه خاورمیانه را برجسته کند. به عبارت دیگر، تاس در پی آن است که ایران را به عنوان کشوری قدرتمند در منطقه نشان دهد.
عضو هیئت علمی دانشگاه ادیان و مذاهب عنوان کرد:روسیه و رسانه دولتی آن، تاس، اسرائیل را امتداد ایالات متحده میدانند که باعث میشود قدرت ایران در برابر اسرائیل به عنوان چالشی برای ایالات متحده تلقی شود. این امر با توجه به اینکه هر دو کشور با تحریمهای گسترده سازمان ملل، ایالات متحده و اتحادیه اروپا مواجه هستند، حائز اهمیت است و پیامی قوی به غرب میفرستد که ایران مقاوم است و میتواند از خود در برابر دشمنانش دفاع کند.
وی ادامه داد:روسیه و TASS به جای همسویی کامل با کشورهای شرقی، از یک پویایی قدرت متعادل در منطقه حمایت میکنند و رویکردی ظریفتر را در خاورمیانه انتخاب میکنند. اساساً، TASS قصد دارد اسراییل را با فشارها نشان دهد، اما همچنان قوی است و توازن ظریف قوا را حفظ میکند.
پس از جمع آوری اخبار از وب سایت سی ان ان، ۶۳ کدپایه به دست آمد. این کدها به عنوان یک کد سازمان یافته در ۷ موضوع سازماندهی شدند. در این راستا، وقایعی مانند پاسخ نظامی اسرائیل، حملات اسرائیل، نشان دادن ظرفیت اسرائیل برای نفوذ به عمق ایران، قول اسرائیل برای «تعیین بهای» پس از حمله بیسابقه ایران، حمله اسرائیل به داخل ایران، سرنگونی پهپادها توسط ایران. با شعلهور شدن تنشهای منطقهای، شنیده شدن صدای انفجار در نزدیکی یک پایگاه نظامی در ایران، و لغو تعلیق پروازهای ایران پس از گزارشهای انفجارها، با موضوعی سازماندهی شد که آن را «قدرت اسرائیل» نامیدیم. حمایت رسانههای آمریکایی و غربی از اسرائیل غیرعادی نیست، زیرا اغلب رسانهها و کشورهای غربی تلاش میکنند حمایت خود را نشان دهند و نشان دهند که اسرائیل قدرتمندترین در منطقه خاورمیانه است. هدف کشورها و رسانههای غربی در رویارویی با ایران این است که نشان دهند اسرائیل میتواند در مقابل ایران بایستد و ایران توانایی حمله به اسرائیل را ندارد.
وی با بیان اینکه غرب میخواهد از طریق اسرائیل منطقه را کنترل کند، گفت:عبارت دیگر، خاورمیانه به عنوان یک منطقه ژئوپلیتیکی در جهان برای غرب قابل توجه است و هدف رسانههای آنها نشان دادن این است که تقابل ایران و اسرائیل بر ثبات منطقه تأثیر میگذارد.
دکتر پوررشیدی گفت: سیانان مانند دیگر رسانهها و کشورهای غربی میخواهد خشونت ایران را در رویارویی با اسرائیل و همچنین خشونت علیه ملت ایران را به تصویر بکشد؛ سی ان ان با مضامینی مانند «حملات ایران تا حد زیادی ناموفق بوده است»، «پدافند هوایی اسرائیل برخی حملات ایران را بر فراز بیت المقدس رهگیری کرد»، «بررسی تأثیر واقعی حمله ایران»، «به نظر میرسید حمله ایران برای به حداقل رساندن تلفات برنامه ریزی شده بود»، «ارتش اسرائیل» از اظهار نظر خودداری کرد، “نحوه رهگیری بیش از ۳۰۰ موشک و پهپاد ایرانی توسط اسرائیل و پدافندهای متحد”، “هیچ آسیب قابل توجهی در داخل خود اسرائیل وجود ندارد”، “گزینههای مجازات ایران محدود است”، سعی کنید “حمله ناموفق ایران به اسرائیل” را به عنوان یک اقدام نشان دهید. هدف از این نوع واکنش کشورهای غربی حفاظت، حمایت و تقویت اسرائیل است. این رفتار مبتنی بر نظریه “رضایت تولید” است، جایی که رسانهها اطلاعات منتخبی را برای شکل دادن به افکار عمومی ارائه میدهند. با این حال، تحقیقات دیگر ادعا میکنند که «پوشش رسانههای آمریکایی از اسرائیل به شدت به نفع اسرائیل است»
وی ادامه داد:از سوی دیگر، CNN نقش مضاعفی در پوشش اخبار دارد. با رویکردهایی مانند مضمون سازمانیافته «رسانههای دولتی ایران هیچ اختلال عمدهای در زیرساختهای اصفهان گزارش نمیکنند»، «تاسیسات هستهای در استان اصفهان ایمن هستند» و “در تصاویر ماهوارهای آسیب گستردهای در پایگاه هوایی اصفهان مشاهده نشده است”، CNN “حمله بزدلانه اسرائیل” را ارائه میدهد. به نظر میرسد که CNN در تلاش است نشان دهد که در حالی که اسرائیل برای غرب حیاتی است، غرب منافع خود را در خاورمیانه در اولویت قرار میدهد.
عضو هیئت علمی دانشگاه ادیان و مذاهب افزود:حکایت “یکی به میخ یکی به نعل” در اینجا نمود پیدا میکند و نشان دهنده رفتار دوگانه سی ان ان در حفظ منافع است که سعی میکند از اسرائیل حمایت کند و ضعف ایران را در رویارویی با اسرائیل نشان دهد و در عین حال تاکید کند که منافع غرب در خاورمیانه مهمتر از ماجراجوییهای اسرائیل است.