کتاب «رهایی از گناه» برگرفته از سلسله مباحث حجتالاسلام و المسلمین علیرضا پناهیان، استاد حوزه و دانشگاه در ماه رمضان سال ۱۳۹۸ در مسجد امام صادق (ع) است، که واحد پژوهش موسسه بیان معنوی آن را منتشر کرده است.
حجتالاسلام پناهیان در تبیین مفهوم دینداری و آگاه کردن انسان از عواقب گناه گفته است که دین نه تلخ است، نه سخت؛ به گونهای که فقط گروه یا تیپهای خاصی سراغ آن بروند؛ دین عمیق است و وقتی عمق دین را بفهمیم، دینداری برایمان آسان خواهد شد. علت اینکه هنوز عدهای به خودشان این جرات و اجازه را میدهند که برخی از احکام دین را مسخره کنند همین است که آنها سطحینگر هستند و ما نیز بیان عمیقی از دین ارائه ندادهایم؛ به همین سادگی!
این استاد دانشگاه در بخش دیگری از کتاب در پاسخ به این سوال که چرا بازار گناه داغ است و استغفار رونق چندانی ندارد میگوید:، چون آن فردی که ایمان دارد، میگوید: «من کشش و توان انجام طاعت و ترک معصیت را ندارم»؛ این یعنی چنین فردی قدرت تنظیم رفتار خودش را ندارد. انسانهایی که بیتدبیر و بیبرنامه هستند، پروژهای زندگی میکنند؛ یعنی مدتی تمام همّ و غمشان کاری است، سپس آن را رها کرده و مدتی همّ و غمشان را صرف کار دیگری میکنند. وقتی مشغول کار میشوند، دیگر به فکر وقت نماز نیستند، یا وقتی درس میخوانند دیگر نه نماز میخوانند نه کار میکنند. وقتی تفریح میکنند که دیگر هیچ! درحالی که هر کدام از این کارها ساعت و وقت مشخصی دارد.
به گفته وی، ائمه هدی (ع) در برخی روایات توصیه کردهاند که اوقات خودتان را تقسیم کنید. مثلاً امام رضا (ع) میفرماید: «تلاش کنید برای اینکه زمان خودتان را به چهار قسمت تقسیم کنید؛ ساعتی را برای مناجات با خدا اختصاص دهید. ساعتی را برای پول درآوردن، ساعتی را برای معاشرت با رفقا و برادران دینی مورد اطمینان و کسانی که عیبهای شما را به شما میگویند و خیرخواه شما هستند قرار دهید».
از سرفصلهای کتاب «رهایی از گناه» میتوان به قدمهای متقاعد کردن انسان به ترک گناه، بیدار شدن حس پرستش و عبودیت، بیدار شدن حس فرمانبری و اطاعت، حساس شدن به امر خدا مستقل از نفع و ضررش، بیدار شدن حس انکسار (شکست) پس از نافرمانی اشاره کرد.