آژیر آمبولانس مدام به صدا در می‌آید و نیرو‌های اورژانس با خواهش از رانندگان می‌خواهند که راه را برای آن‌ها باز کنند تا هر چه سریع‌تر بر بالین بیمار حاضر شوند.

نیرو‌های اورژانس با هزاران زحمت و استرس خود را سر صحنه می‌رسانند، اما نه خبری از بیمار است و نه آدرس اعلامی صحت دارد.

کارشناس اورژانس پس از اعزام به محل و اطلاع از غیرواقعی بودن نشانی‌ها متوجه مزاحمت تلفنی می‌شود، اما به چه قیمتی؟

انرژی و استرسی که می‌توانست برای انتقال یک مادر باردار از منطقه‌ای دور افتاده به مرکز درمانی و یا پدری که مشکل قلبی دارد، هزینه شود در راه شوخی‌های کودکانه هزینه شده است.

آن هم در استانی که نه تنها تجهیزات امدادرسانی اش فرسوده شده بلکه سال‌ها است که با کمبود نیرو‌های اورژانسی نیز دست و پنجه نرم می‌کند.

گویا هنوز فرهنگ استفاده درست از تلفن در جامعه فراگیر نشده است و هر روز خبر‌های زیادی از مزاحمت‌های تلفنی منتشر می‌شود، مزاحمت‌هایی که بی دلیل و بچه گانه مربوط به شماره سه رقمی ۱۱۵ است که سبب اتلاف وقت و منابع در کمک رسانی به دیگران شهروندان می‌شود.

این مزاحمت‌های تلفنی که نوعی ناهنجاری زیر پوستی در رفتار‌های اجتماعی است، حدود ۱۷ درصد تماس با اورژانس خراسان شمالی را تشکیل می‌دهد که بی تردید مقابله با آن نیازمند اقدامات فرهنگی گسترده و آموزش در سطح جامعه است.

جدای از همه این مباحث چرا باید بخش قابل توجهی از تماس‌های تلفنی با اورژانس ۱۱۵ را باید مزاحمت‌های تلفنی تشکیل دهد، یکی از کارشناسان جامعه شناسی، ضعف تربیت خانوادگی را از دلایل اصلی این گونه ناهنجاری‌ها می‌داند.

نقش ضعف تربیت خانوادگی

کارشناس جامعه شناسی خراسان شمالی در این خصوص می‌گوید: مزاحمت‌های تلفنی از ناهنجاری‌های زیرپوستی در رفتار‌های اجتماعی است که منحصر به ایران نیست بلکه در سایر کشور‌ها نیز وجود دارد و موجب آزار‌های روحی و روانی می‌شود.

احسان غفاری مقدم می‌افزاید: اصلی‌ترین دلیل این ناهنجاری ضعف تربیت خانوادگی است که متاسفانه افراد مرتکب به آن از انجام این کار لذت می‌برند.

وی ادامه می‌دهد: برخی افراد نابه هنجار برای خانواده‌ها ایجاد مزاحمت می‌کنند و برخی نیز نهاد‌ها را هدف مزاحمت‌های خود قرار می‌دهند، اما آنچه که این روز‌ها در جامعه ما افزایش یافته مزاحمت تلفنی برای نهاد‌های امدادرسان همانند اورژانس ۱۱۵ است.

غفاری مقدم تصریح می‌کند: این در حالی است که نهاد‌های امدادرسان نقش ویژه در حفظ سلامت جامعه دارند و هر گونه وقفه در خدمات رسانی آن‌ها به قیمت جان انسان‌های بی گناه تمام می‌شود.

وی با بیان اینکه شماره سه رقمی و آسان از دلایل انتخاب تماس با مراکز امدادرسان است، می‌گوید: از سوی دیگر بعضی از کودکانی که خانواده‌های آن‌ها نظارت چندانی ندارند، تلفن را با اسباب بازی اشتباه می‌گیرند و براساس تصادف اغلب با شماره‌های مراکز خدماتی تماس می‌گیرند.

مزاحمت تبدیل به سرگرمی شده

کارشناس جامعه شناسی خراسان شمالی بیان می‌کند: متاسفانه در فرهنگ ما سر به سر دیگری گذاشتن و مزاحمت به شوخی و سرگرمی تبدیل شده است و عده‌ای عادت دارند با این کار تفریح کنند.

غفاری مقدم می‌افزاید: این سرگرمی اشتباه این روز‌ها وجهه خطرناکی نیز پیدا کرده و حتی به شوخی با مراکز امدادی نیز رسوخ پیدا کرده است.

وی بر لزوم آموزش مردم و اطلاع رسانی از سوی سازمان‌ها و نهاد‌های خدماتی به خصوص اورژانس ۱۱۵ تاکید کرد.

قانون چه می‌گوید

آن‌هایی که برای اورژانس ۱۱۵ مزاحمت ایجاد می‌کنند، باید بدانند که این نهاد امدادی موضوع مزاحمت تلفنی را به‌طور جدی پیگیری می‌کند.

افراد مزاحم به واسطه سیستم‌های جدید مخابراتی به راحتی شناسایی می‌شوند و با آن‌ها برخورد می‌شود.

برای برخورد با مزاحمان تلفنی با اورژانس، ۲ قانون وجود دارد؛ قانون ۱۳۱ و ۶۴۱ مجازات اسلامی که به این امر پرداخته و از یک تا ۶ ماه حبس برای این افراد در نظر گرفته است.

همچنین در ماده ۱۴ قانون تاسیس مخابرات نیز قوانینی برای برخورد با ایجاد مزاحمت در بار اول، دوم و سوم در نظر گرفته شده است.

همچنین اخیرا نیز مشاور و مدیر حقوقی سازمان اورژانس کشور از ضرورت برخورد جدی با مزاحمان تلفنی این سازمان خبر داده و گفته قطع تلفن تا سه ماه حبس در انتظار مزاحمان تلفنی ۱۱۵ است.

۱۷ درصد تماس‌ها مزاحمت است

رییس اورژانس پیش بیمارستانی و مدیریت حوادث دانشگاه علوم‌پزشکی خراسان شمالی می‌گوید: اورژانس استان در ۹ ماهه امسال پنج هزار و ۷۹۴ مورد مزاحمت تلفنی داشت که معادل ۱۷ درصد تماس‌های تلفنی آن است.

دکتر تقی دولت آبادی ادامه می‌دهد: ۳۳ هزار و ۵۱۶ تماس تلفنی در این بازه زمانی با سامانه اورژانس خراسان شمالی ثبت شد که پنج هزار و ۷۹۴ مورد از آن را مزاحمت و ۶ هزار و ۸۶۲ مورد نیز تماس تلفنی مشابه بوده است.

وی بیان می‌کند: اورژانس ۱۱۵ خراسان‌شمالی بنا بر وظایف خود نیرو‌های امدادی و آمبولانس را به محل حادثه اعزام می‌کند، اما کارشناسان اورژانس پس از اعزام به محل و اطلاع از غیرواقعی بودن نشانی‌ها متوجه مزاحمت تلفنی می‌شوند.

رییس اورژانس پیش بیمارستانی و مدیریت حوادث دانشگاه علوم‌پزشکی خراسان شمالی تصریح می‌کند: ایجاد مزاحمت تلفنی برای اورژانس ۱۱۵ منجر به اتلاف وقت، تاخیر در امدادرسانی به افراد نیازمند و به خطر افتادن جان افراد نیازمند به خدمات می‌شود.

دولت آبادی خاطرنشان می‌کند: گرچه سعی می‌شود با آموزش همگانی و رسانه‌ای در خصوص پیشگیری از مزاحمت‌های تلفنی اقداماتی موثر انجام شود با این حال هرساله بخشی از تماس‌ها با مرکز اورژانس خراسان شمالی مزاحمت است.