در سال ۲۰۲۴، می‌توان انتظار داشت که تعدادی از یافته‌ها و پیشرفت‌های جدید در باستان‌شناسی را ببینیم. تکنیک‌های جدید هوش مصنوعی ممکن است منجر به کشف مجدد موجی از متون گمشده شود و تکنیک‌های مشابه ممکن است برای ردیابی مصنوعات دزدیده شده استفاده شود. همچنین ممکن است شاهد کشف کتیبه‌های جدید در یک مکان خاص باشیم و به یک سوال کلیدی در مورد نزدیکترین خویشاوندان انسانی خود پاسخ دهیم. 

هوش مصنوعی برای مناطق جنگ زده

سال ۲۰۲۴ سال خوبی برای صلح جهانی نیست. جنگ روسیه و اوکراین وارد سومین سال خود می‌شود، در حالی که جنگ‌های دیگری در غزه علیه فلسطینی‌ها، سودان و اتیوپی و سایر نقاط در جریان است. با تمام این درگیری‌ها، نظارت بر سایت‌های باستانی آسیب دیده و غارت شده و جستجوی آثار باستانی دزدیده شده به طور فزاینده‌ای چالش برانگیز می‌شود. در سال ۲۰۲۴، ممکن است شاهد رویکردهای جدید و نوآورانه برای انجام این کار باشیم. 

برنامه‌های هوش مصنوعی (AI) ممکن است برای تجزیه و تحلیل تصاویر ماهواره‌ای با وضوح بالا از سایت‌های غارت شده یا آسیب‌دیده سریع‌تر و دقیق‌تر از چشم انسان استفاده شوند. همچنین ممکن است شاهد استفاده از ربات‌های پیشرفته‌تر باشیم که وارد مناطق خطرناکی می‌شوند تا بقایای باستان‌شناسی که در معرض خطر تخریب یا غارت هستند را زیر نظر بگیرند. این ربات‌ها ممکن است قادر به ارسال تصاویر باشند و شاید حتی اقدامات حفاظتی ساده‌ای را انجام دهند. به طور مشابه، ممکن است شاهد افزایش استفاده از برنامه‌های هوش مصنوعی باشیم که می‌توانند مصنوعاتی که احتمالاً غارت شده یا به سرقت رفته‌اند را شناسایی کنند. 

برنامه‌های هوش مصنوعی در حال حاضر برای کمک به شناسایی مکان‌های باستان‌شناسی، مانند خطوط جدید نازکا، استفاده می‌شوند. به طور مشابه، ربات‌ها قبلاً برای نظارت بر مکان‌های باستان‌شناسی مانند یک ربات سگ‌شکل به نام Spot استفاده می‌شوند که بخش‌هایی از پمپئی را در جستجوی آسیب‌های ساختاری نظارت می‌کند. 

۲۰۲۴ ممکن است یک رنسانس در جستجوی متون باستانی گمشده به همراه داشته باشد. در سال ۲۰۲۳، توسعه فناوری‌های جدید هوش مصنوعی به محققان این امکان را داد که متون ناخوانا را بخوانند که پس از فوران کوه وزوویوس در سال ۷۹ پس از میلاد سوخته شده بودند. این متون شامل کشف یک کتاب گمشده درباره تاریخ پس از اسکندر مقدونی بود. این فناوری به سرعت در حال پیشرفت است و در سال ۲۰۲۴، فناوری مشابه یا جدیدتر می‌تواند متون گم شده بیشتری را نشان دهد. این می‌تواند مقدار قابل توجهی از اطلاعات جدید در مورد جهان باستان ارائه دهد. 

بیشتربخوانید

• عجیب‌ترین و مرموزترین کشف تاریخی ایران+تصاویر

یافته‌های ۱۱۰۰۰ ساله در ترکیه

تصاویری که در ۱۸ می‌۲۰۲۲ گرفته شده است، ستون‌هایی را در سایت باستانی گوبکلی تپه در سانلیورفا ترکیه نشان می‌دهد. در سال ۲۰۲۴، این احتمال وجود دارد که یافته‌های بیشتری با قدمت حدود ۱۱۰۰۰ سال در سایت‌های گوبکلی تپه، که ممکن است محل یکی از قدیمی‌ترین معابد جهان باشد و نزدیکی کاراهان تپه در جنوب شرقی ترکیه را نشان دهند. گوبکلی تپه دارای یکسری ستون سنگی T شکل با کنده‌کاری است، در حالی که کاراهان تپه دارای ساختمانی با کنده‌کاری است که ممکن است برای مراسم‌های آیینی و مذهبی و … ماقبل تاریخ استفاده شده باشد. در سال ۲۰۲۳، باستان‌شناسان اکتشافات زیادی در این مکان‌ها انجام دادند. کاوش‌ها و تجزیه و تحلیل‌ها در حال انجام است و در سال ۲۰۲۴، احتمالاً اکتشافات جدیدی خواهیم شنید. 

گنجینه‌ای از کتیبه‌ها در نزدیکی دیوار هادریان

مگنا یک قلعه رومی بود که در نزدیکی دیوار هادریان در بریتانیا قرار داشت. در حالی که باستان‌شناسان می‌توانند بگویند که مقدار زیادی از آن هنوز حفظ شده است، کاوش‌های علمی کمی روی آن انجام شده است؛ باستان‌شناسان کاوش‌های خود را در تابستان ۲۰۲۳ آغاز کردند و ۷۸۰ کتیبه بدست آوردند و ممکن است تعداد زیادی از کتیبه‌های دیگر در این مکان وجود داشته باشد. در سال ۲۰۲۴، با حفاری بیشتر، احتمالاً یافته‌های جدیدی از این مکان خواهیم شنید. یک احتمال این است که ممکن است تعداد زیادی کتیبه جدید کشف شود. 

غیرهوموساپین‌ها مردگان خود را دفن می‌کنند

اینکه انسان‌های غیر از انسان‌های انسان‌نما مردگان خود را دفن می‌کردند یا خیر، بحث‌های مداومی در سال ۲۰۲۳ بود و در سال ۲۰۲۴، ممکن است داده‌های بیشتری برای کمک به پاسخ به این سؤال به دست آوریم. مقالاتی که در سال ۲۰۲۳ منتشر شد، ادعا می‌کرد که هومو نالدی، انسانی که ۳۰۰۰۰۰ سال پیش می‌زیست و بقایای او در غاری در آفریقای جنوبی یافت شده، مردگان خود را دفن کرده‌است. با این حال، یک تیم علمی دیگر این موضوع را به چالش کشید. 

مقاله‌ای که در سال ۲۰۲۳ منتشر شد مدعی شد که شواهدی مبنی بر «دفن گل» نئاندرتال‌ها در غار شانیدر، در عراق، از H. neanderthalensis که گل بر روی قبر مردگان خود گذاشته است، وجود ندارد، بلکه درواقع این نشانه‌ها گواهی از گرده‌هایی است که به طور طبیعی توسط زنبورها آورده می‌شود. بحث در مورد اینکه چه انسان‌هایی غیر از هومو ساپین‌ها مردگان خود را دفن کردند، توجه رسانه‌ها را به خود جلب کرد و در سال ۲۰۲۴، می‌توانیم انتظار یافته‌های بیشتری را داشته باشیم که ممکن است به حل این بحث کمک کنند.

منبع: ایلنا