شب یلدا یکی از قدیمیترین رسومات ایرانیها به حساب میآید که به چیدن سفرههایی مملو از خوراکیهای رنگارنگ در این شب معروف است، اما چه خوب است اگر این سفرههای پر رنگ و لعاب ضرری به اعضای خانواده وارد نکند.
پرخوری در شب یلدا یکی از مهمترین و دردسرسازترین مشکلاتی است که ایرانیها در بلندترین شب سال آن را رعایت نمیکنند. همان طور که میدانیم این شب با شبهای دیگر فقط ۱ دقیقه تفاوت دارد و چه خوب است برای همین ۶۰ ثانیه خود و اطرافیانمان را دچار مشکلات حاد تغذیهای و گوارشی نکنیم. اما به هر حال ایرانیها طی رسومات خود خوراکیهای رنگارنگی را برای این شب خاطره انگیز تدارک میبینند و گاهی با اشتباهاتی چون پرخوری و روی هم خوری این شب طولانی را به کابوس بدل میکنند.
نتایج تحقیقات پژوهشگران نشان داده است شب جشنها در کشور با وجود تمام خاطرات شیرین خود یکی از خطرناکترین شبهاست و معمولا عده زیادی از افراد به اورژانس بیمارستانها مراجعه میکنند و موارد سکته قلبی و مغزی در این شبها بسیار بالاست چرا که افراد با یک جمله ساده «یک شب که هزار شب نمیشه» جان خود را به خطر میاندازند بویژه اگر دچار بیماریهای زمینهای هستند هرگز رژیم غذایی خود را فراموش نکنند. کنترل قند، فشار خون و چربی خون در این شب برای افراد الزامی است و بهترین و اساسیترین توصیه خوردن شام سبک زودهنگام و در عوض خوردن میوههای کم کالری مثل انار در این شب است.
خانوادهها شام را زود میل کنند چرا که خوردن شام دیروقت برابر است با خواب نامناسب، سوء جذب و عدم هضم مواد غذایی که این موارد به خودی خود مشکلات عمدهای را در پی دارد. یکی دیگر از توصیههای مهم در این شب که متخصصان تغذیه بسیار روی آن تاکید دارند عدم استفاده از انواع شیرینیها پس از خوردن شام است چرا که با این کار یک کالری مازاد وارد بدن میکنند. مخصوصا افرادی که دارای قند خون هستند دور شیرینیها خط قرمز بکشند.
مصرف آجیلهای شور نیز نه تنها موجب افزایش چربی خون بلکه باعث بالا رفتن فشار خون افراد میشود و همان طور که میدانیم فشار خون به مرگ خاموش معروف است و با بالارفتن آن بیماران را در گیر سکتههای مغزی، قلبی و گاهی دچار مرگ میکند. بیمارانی که دچار فشار خون هستند از مصرف آجیلها مخصوصا آجیلهای شور اکیدا خود داری کنند و از انواع خام آن استفاده نمایند. مصرف آجیل به علت دارا بودن منابع غنی کالری برای سلامت افراد مفید اند، اما مصرف بی رویه آن باعث چاقی و افزایش وزن میشود لازم به ذکر است منظور از آجیل، مغزها هستند در میان آجیلها مصرف پسته، انواع بادام، فندق و گردو بر انواع تخمهها ارجحیت دارد.
پرخوری در شب یلدا یکی از مهمترین و دردسرسازترین مشکلات است
آجیلها را از مکانهای بهداشتی تهیه کنند و توصیه میشود آجیل هایی، چون پسته، بادام، گردو و فندق بصورت پوست نشده خریداری شود چرا که افراد سود جود ممکن است آجیلهای مانده و کهنه را به عنوان آجیل تازه به مردم بفروشند بنابراین افراد در خرید آجیل بسیار دقت کنند البته از ۲ طریق آجیل مانده را میتوان تشخیص داد، آجیل مانده بوی «نا» میدهد و رنگ غیر عادی دارد. علاوه بر موارد ذکر شده گاهی دیده میشود آجیلها را با رنگهای خوراکی بو میدهند تا ماندگی آنها مشخص نشود بنابراین حتما قبل از خرید مغزها پوست آن را بکنید و اگر به رنگ قهوهای تمایل داشت از خرید آن به شدت بپرهیزید.
والدین دقت داشته باشند، باید در میزان مصرف آجیل دقت شود، چون مصرف زیاد آن باعث بروز مشکلات گوارشی شدیدی در کودکان میشود همچنین میوهای مانند هندوانه که فصل آن نیست حتما از مکانهایی خریداری شود که در شرایط بهداشتی مناسبی نگه داری شده است. افراد حتی الامکان از مصرف باسلوق بدلیل کالری فراوانی که دارد خودداری کنند و در صورت تمایل از باسلوقهای بسته بندی شده و دارای تاریخ تولید و انقضا مصرف کنند.
بجای مصرف آب انار از خود میوه انار استفاده شود و حتما دانههای آن خورده شود چرا که هسته انار بدلیل دارا بودن اسیدهای چرب در بهبود و تنظیم عملکرد سیستم متابولیسم بدن موثر است بخصوص در افرادی که دارای مشکلاتی مانند اضافه وزن، چاقی و دیابت هستند علاوه بر آن رنگ قرمز انار به علت وجود پلی فنل هاست. پلی فنلها موادی هستند که از آسیب سلولی جلوگیری میکنند، خواص آنتی اکسیدانی قوی و همچنین خواص ضد التهابی دارند.
افراد در این شب اعتدال را رعایت کنند و چه خوب است اگر در این شب ۲ واحد میوه مصرف ش,د (یک انار و یک لیوان هندوانه). همچنین در رابطه با آجیلها مصرف یک مشت آن (۳۰-۴۰ گرم) مناسب است و اگر خشکبار مصرف میکنند به اندازه یک چهارم کفایت میکند. خانوادهها با رعایت این توصیهها شب آرامش بخش و خاطره انگیزی را رقم میزنند.
افرادی که دچار قند خون، چربی خون و فشار خون هستند و علاوه بر آن کودکان جز گروههایی که هستند که در این شب طولانی باید بیشتر از افراد دیگر به تغذیه خود بها دهند.
منبع: همشهری آنلاین