سازمان برنامه‌و‌بودجه در پاسخ به گزارش کمیسیون تلفیق بودجه ۱۴۰۳ اعلام کرد: دولت در بخش اول لایحه بودجه، منابع قابل تحقق را بر اساس عملکرد گذشته برآورد کرد و در بخش دوم لایحه مصارف بودجه را در سقف منابع مصوب در مرحله اول تدوین می‌کند.

سازمان برنامه و بودجه کشور پس از قرائت گزارش کمیسیون تلفیق بودجه ۱۴۰۳ و در پاسخ به ابهامات و ایرادات این کمیسیون و به منظور تنویر افکار عمومی جوابیه‌ای منتشر کرد. لایحه بودجه ۱۴۰۳ را می‌توان همانگونه که اغلب کارشناسان اذعان داشته‌اند، واقع‌گرایانه‌ترین بودجه در سال‌های اخیر از منظر پیش‌بینی منابع دانست.

متن کامل جوابیه تفصیلی سازمان برنامه و بودجه به شرح ذیل است:

۱- ادعای وجود کسری بودجه

مطابق قانون اصلاح مواد ۱۸۰ و ۱۸۲ قانون آیین‌نامه داخلی مجلس شورای اسلامی- مصوب ۱۴۰۱- از سال جاری برای اولین بار، شیوه ارائه لایحه و رسیدگی آن در مجلس شورای اسلامی تغییر اساسی کرده است که می‌تواند آثار بسیار مثبتی بر اصلاح ساختار بودجه و کاهش ناترازی بودجه داشته باشد.

بر این اساس، لازم است دولت در بخش اول لایحه بودجه، منابع قابل تحقق را بر اساس روند عملکرد گذشته و مفروضات واقع‌گرایانه برآورد کند و سپس در بخش دوم لایحه مصارف بودجه را در سقف منابع مصوب در مرحله اول تدوین کند. این شیوه بر خلاف روش معمول در گذشته است که عمدتا برای هزینه‌ها و مصارف از پیش تعیین شده، منابع غیرقابل تحقق و بعضاً موهوم پیش‌بینی می‌شد و در نتیجه با انتساب هزینه‌های قطعی و غیر قابل اجتناب به منابع موهوم، ناترازی مزمن بودجه تشدید می‌شود.

رهبر معظم انقلاب (مدظله‌العالی) در بیانات مهم خود در خرداد ۱۴۰۱ با نمایندگان مجلس شورای اسلامی تاکید فرمودند: «کسری بودجه ام‌ّالخبائث است؛ بسیاری از مشکلات بزرگ اقتصادی ما ناشی از کسری بودجه است»؛ بنابراین، دولت در بخش اول لایحه بودجه ضمن اجتناب از بیش‌برآوردی یا کم‌برآوردی سقف منابع بودجه، نسبت به پیشنهاد منابع قابل حصول و واقع‌گرایانه اقدام کرد که متعاقبا در بخش دوم لایحه (بودجه تفصیلی)، مصارف در سقف منابع مصوب تقدیم خواهد شد، به گونه‌ای که از هر گونه کسری بودجه پنهان در قانون بودجه سال آینده جلوگیری شود. از این جهت، لایحه بودجه ۱۴۰۳ را می‌توان همانگونه که اغلب کارشناسان اذعان داشته‌اند، واقع‌گرایانه‌ترین بودجه در سال‌های اخیر از منظر پیش‌بینی منابع دانست.

۲- ابهام در فروض و مبانی تدوین بودجه

در گزارش کمیسیون تلفیق بودجه ادعا شده است فروض کافی برای امکان تحلیل و اظهارنظر درباره ارقام کلان در لایحه دولت ارائه نشده است. در این ارتباط باید گفت مفروضات پایه موردنیاز برای محاسبه هر یک از اجزاء منابع بودجه شامل قیمت هر بشکه نفت صادراتی (یورو)، نرخ تسعیر ارز (یورو به ریال)، مقدار صادرات نفت خام و میعانات گازی، مقدار و قیمت صادرات گاز طبیعی، ارزش کل واردات به کشور و واردات کالای اساسی و دارو (در سمت منابع) و همچنین فروض مصارف شامل نرخ رشد ضریب حقوق کارکنان و بازنشستگان، مربوط به مصارف در جدول شماره (۶) بخش اول لایحه دولت ارائه شد. به علاوه، گزارش تکمیلی حاوی جزئیات و نحوه محاسبات هر یک از اجزاء منابع پس از تسلیم لایحه در اختیار کلیه نمایندگان قرار گرفت و در جلسات کمیسیون تلفیق با حضور وزرای محترم ذی‌ربط تشریح و مورد پرسش و پاسخ قرار گرفت.

از این رو، مفروضات لایحه بودجه به طور کامل تبیین شده و از این جهت کاستی و نقصی متوجه لایحه نمی‌باشد. شایان ذکر است تمرکز اصلی در این مرحله بر روی برآورد واقع‌گرایانه و دقیق از منابع بوده است.

۳- ابهام در جهت‌گیری لایحه در حوزه انرژی

در خصوص ناترازی تولید و مصرف انرژی در کشور به ویژه در بخش‌های برق، گاز طبیعی و سایر حامل‌های انرژی، احکام لازم در لایحه برنامه هفتم پیشرفت ارائه و به تصویب مجلس شورای اسلامی رسید.

مهمترین موضوع بودجه‌ای در طرف منابع بودجه در حوزه انرژی، تغییر در نحوه رابطه بین دولت و نفت و صندوق توسعه ملی در برنامه هفتم است که این امر به تفصیل در تبصره ۴ لایحه بودجه پیش‌بینی شده است.

مصارف انرژی اعم از بودجه عمومی و هدفمندسازی یارانه‌های انرژی در بخش دوم لایحه منعکس خواهد شد. لازم به ذکر است هر گونه تصمیمات قیمتی در حوزه انرژی، به دلیل ابعاد اجتماعی و اقتصادی آن مستلزم بررسی‌های دقیق و اجماع لازم در سطح حاکمیت است و فراتر از ظرفیت لایحه بودجه می‌باشد.

۴- درج اقلام فرابودجه‌ای

با توجه به اینکه در سال‌های گذشته همواره بودجه تقویت بنیه دفاعی و هدفمندسازی یارانه‌ها به صورت فرا بودجه‌ای دیده شده و در سقف منابع و مصارف بودجه عمومی منعکس نمی‌شده است، برای ایجاد قابلیت مقایسه بین بودجه سال‌های مختلف، در لایحه بودجه ۱۴۰۳ نیز بطور مشابه عمل شده است.

۵- ارتباط لایحه بودجه با برنامه هفتم پیشرفت

در خصوص نسبت لایحه بودجه با برنامه هفتم پیشرفت، باید گفت قانون برنامه هفتم هنوز مراحل نهایی تصویب و ابلاغ را طی نکرده است و توسط شورای نگهبان و هیأت‌عالی نظارت مجمع تشخیص مصلحت نظام درحال رسیدگی است. از این‌رو، در تدوین لایحه بودجه قدر متیقن احکام که مورد توافق دولت و مجلس بوده، مد نظر قرار گرفته است.

۶- درخواست مجوز جابجایی ردیف‌ها

با توجه به اینکه تصویب اصلاحیه بودجه و اخذ مجوز‌های لازم برای ایفای تعهدات اجتناب‌ناپذیر در طول سال بسیار دشوار است و برخی مصارف اجتناب ناپذیر باید به طور منظم پرداخت شود، اجرای بودجه مستلزم اختیارات لازم برای تامین و پرداخت هزینه‌های اجتناب ناپذیر مانند حقوق و دستمزد و یارانه نقدی خانوار‌ها از هر محل ممکن است که این امر در بند الف تبصره ۳ لایحه بودجه پیش‌بینی شده است. طبعا، در صورت مخالفت مجلس شورای اسلامی، این تمهیدات در زمان رسیدگی به بودجه قابل حذف است.

۷- ابهامات بودجه شرکت‌های دولتی

سازمان برنامه و بودجه طبق تبصره (۵) ماده (۱۸۲) قانون آیین‌نامه داخلی مجلس شورای اسلامی، گزارش تفصیلی بودجه شرکت‌های دولتی را برای رسیدگی و اعلام نظر لازم توسط کمیسیون برنامه و بودجه و دیوان محاسبات کشور قبل از ارسال لایحه بودجه، برای مجلس شورای اسلامی ارسال کرد.

 ارزیابی بودجه شرکت‌های دولتی بر مبنای گزارش عملکرد آن‌ها در ۶ماهه اول سال جاری آنگونه که در گزارش کمیسیون تلفیق آمده است چندان موجه نیست، چراکه گزارش‌های عملکرد ۶ماهه متکی بر صورت‌های مالی حسابرسی شده نیست و به علاوه بخش عمده‌ای از منابع شرکت‌ها در نیمه دوم سال محقق خواهد شد.

به علاوه، تنظیم بودجه شرکت‌های دولتی بر اساس پیش‌فرض زیان‌ده بودن آن‌ها و هدفگذاری زیان برای این شرکت‌ها در لایحه بودجه وفق پیشنهاد کمیسیون تلفیق موجه به نظر نمی‌رسد و در سال‌های قبل نیز معمول نبوده است، چراکه رویکرد مهم در تنظیم بودجه شرکت‌های دولتی تاکید بر افزایش بهره‌وری شرکت‌ها و تلاش برای سودآوری بیشتر آن‌ها است.

لازم به ذکر است در لایحه تقدیمی دولت، بودجه شرکت‌های دولتی ۲۹،۷ درصد افزایش یافته است که حاکی از افزایش گردش مالی این شرکت‌ها می‌باشد.

در خصوص سرمایه‌گذاری‌های شرکت‌های دولتی باید گفت سازوکار سرمایه‌گذاری شرکت‌های دولتی از اختیارات مجامع عمومی شرکت‌ها به عنوان بالاترین رکن شرکت می‌باشد و سازمان برنامه و بودجه صرفاً نسبت به جمع‌بندی مصوبات مجامع عمومی شرکت‌ها جهت درج در لایحه بودجه اقدام می‌کند.

با توجه به اهمیت استقرار حاکمیت شرکتی و اجرای سایر قوانین مربوطه در شرکت‌های دولتی، سازمان برنامه و بودجه کشور به عنوان یکی از اعضای مجامع عمومی شرکت‌های نسل اول، از طریق وضع سازوکار‌های مختلف در مجامع عمومی در زمینه انتظام بخشی شرکت‌های دولتی نسبت به نظارت بر حسن اجرای برنامه‌ها و بودجه شرکت‌ها از جمله تحقق کامل سرمایه‌گذاری‌ها اهتمام جدی دارد.

۸- عدم توجه به تقویت منابع سرمایه‌گذاری در کشور

در دو سال اخیر روند نزولی تشکیل سرمایه در دهه ۱۳۹۰ بهبود یافته است. رویکرد دولت به خصوص توجه به دو مولفه مهم شامل ثبات اقتصاد و ایجاد انگیزش لازم به صورت اهرمی برای توسعه سرمایه‌گذاری بخش خصوصی و تعاونی در قالب تبصره ۱۸ قانون بودجه گذشته و تبصره ۲ لایحه حاضر (حداقل ۳۱۰ هزار میلیارد ریال که با تلفیق منابع بانکی به بیش از ۶۵۰ هزار میلیارد ریال خواهد رسید)، و موارد مرتبط با توسعه مشارکت عمومی و خصوصی در لایحه بوده است.

دولت تلاش کرده از ایجاد انتظارات تورمی در لایحه تقدیمی اجتناب کرده و همچنان بر ثبات اقتصادی بعد از تکانه‌های چند سال اخیر تاکید می‌کند.

ذکر این نکته ضروریست که در اقتصاد ایران بالغ بر ۷۰ درصد سرمایه‌گذاری‌ها توسط بخش خصوصی و نهاد‌های عمومی غیر دولتی و سایر نهاد‌ها انجام می‌شود و منابع بودجه جنبه اهرمی برای سایر منابع دارد. تداوم سقف اعتبارات تملک دارایی‌های سرمایه‌ای با لحاظ تحقق‌پذیری بیشتر در تخصیص مورد توجه دولت قرار دارد که در بخش دوم لایحه، جزئیات آن ارائه می‌شود.

۹- پیش‌بینی منابع کافی برای یارانه دارو و پرداخت بدهی‌های دولت

منابع پیش‌بینی شده برای مصارف بودجه ازجمله یارانه دارو و نان در سقف منابع هدفمندی در نظر گرفته شده و در بخش دوم لایحه بودجه به آن پرداخته خواهد شد. در خصوص پرداخت سایر بدهی‌های دولت ازجمله سازمان تأمین اجتماعی، نیز در بخش دوم لایحه و در سقف منابع قابل تحقق لحاظ شده و با درنظر گرفتن اولویت‌ها و سیاست‌های کلان اقتصادی دولت، پیش‌بینی‌های لازم انجام خواهد شد.

ضمناً سازوکار‌های لازم به منظور تأدیه بخشی از بدهی‌های دولت به صندوق توسعه ملی در مفاد بند (ب) ماده (۳) برنامه هفتم پیشرفت به صورت فرابودجه‌ای پیش بینی شده است و نیازی به درج آن‌ها در احکام لایحه بودجه نمی‌باشد.

۱۰- رشد حقوق کارکنان و بازنشستگان

رشد حقوق کارکنان و بازنشستگان همواره مورد توجه دولت بوده است، اما همانگونه که در اعلام نظر کمیسیون تلفیق آمده مقوله‌ای چالشی است. یقیناً این اقدام باید در حدود منابع قابل تحقق و به گونه‌ای صورت گیرد که با اتخاذ شیوه‌های تامین تورمی منابع، تاثیر آن خنثی نشود و چه بسا قدرت خرید این قشر کاهش بیشتری نیابد. در خصوص متناسب سازی حقوق بازنشستگان عزیز، دولت اعتبارات لازم را در سقف منابع پیشنهادی لحاظ کرده که در بخش دوم لایحه بودجه (مربوط به مصارف بودجه)، ارائه خواهد شد.

اخبار پیشنهادی
تبادل نظر
آدرس ایمیل خود را با فرمت مناسب وارد نمایید.
نظرات کاربران
انتشار یافته: ۱۶
در انتظار بررسی: ۰
Iran (Islamic Republic of)
محسن
۱۷:۳۲ ۲۸ آذر ۱۴۰۲
اززمان هک پمپ بنزین بودجه بیشتره؟!
Iran (Islamic Republic of)
ناشناس
۱۱:۵۴ ۲۴ آذر ۱۴۰۲
والله بیشتر شبیه سنگ قبره ؛ البته بی راه هم نگذاشتن سازمانی است که تاکنون فقط باعث ایجاد مشکل در کشور شده تا رفع مشکل
Iran (Islamic Republic of)
ناشناس
۱۰:۵۳ ۲۴ آذر ۱۴۰۲
درپرداختی ها های بودجه حقوق برابر عدالت اجتماعی وشفافیت ومتناسب باتورم مد نطر قرار گیرد.
Iran (Islamic Republic of)
ناشناس
۱۰:۲۴ ۲۴ آذر ۱۴۰۲
اجرای همسان سازی بدون حقه بازی
Iran (Islamic Republic of)
ناشناس
۰۸:۳۰ ۲۴ آذر ۱۴۰۲
این عکسی که گذاشتین بیشتر شبیه سنگ سازمان برنامه و بودجه است تا سردر این سازمان....
Iran (Islamic Republic of)
ناشناس
۲۳:۴۸ ۲۳ آذر ۱۴۰۲
چهل و اندی ساله که هروقت صحبت از دادن حق و حقوق کارمند و بازنشسته میشه میفرمایید مشکل بودجه و کسری بودجه داریم !!!
زمانی شاغل بودیم و جنگ بود به احترام جنگ بجای عیدی بن هایی گرفتیم که هرگز به کالا مبدل نشد زمانی که جنگ تمام شد بازسازی و باز کسر بودجه بعد تحریم شدیم و باز کسری بودجه و تورم و .... حالا که بازنشستیم هنوز همون برنامه ادامه دارد .....‌
خدا رحمت کند عارف قزوینی ؛
ای مرگ بیا که زندگی ما را کشت
از بهردونان دوندگی. ما را کشت !!!
Iran (Islamic Republic of)
مریم
۲۳:۳۷ ۲۳ آذر ۱۴۰۲
آقای برنامه بودجه نوشته خوندیم برای مالیات‌ها تو شیراز برنامه گذاشتید وچهرمیلیارد براشون خرج کردید حالا صحت داره یا نه شما میدونید ما نوشته رو خوندیم نوشتیم آیا گشایش شد پس پول دارید فقط واسه پول وحقوق کارگر وبازنشسته گان همه گروها وقشرهای پایین وتوسط جامعه بودجه در نظر نگرفتین پس پول این ریخت وپاشها رو از کجا میدین چرا ۱۵ روز خوب یک روز تهران میگذاشتین صبحانه نون پنیر وچای وخیار وگوجه والسلام چرا این همه ریخت وپاش اینجا گریه نمی‌کنید ریخت وپاش میکنید حقوق نجومی ۵۰ میلیونی میگیرید بودجه دارید .
جناب رئیسی یک روزه میره مسکو میاد میره این شهر اون شهر ۳ وچهار شهر وکار میکنه ورئیس جمهور یک مملکته انقدر ریخت پاش نمیکنه چرا برا اینا اینقدر ریخت وپاش شکم سیران رو وقشر مرفع رو بردین اونم شیراز شهر گران وخارج زیاد وهدیه های کیف چرمی ودید وبازدید مجانی نوشته رو خوندیم خوب ایم پولها رو واسه اون اقشار نوشتم خرج می‌کردید خواهشا دیگه گریه برامون نکن یا این چهرملیارد رو واسه مردم آواره فلسطین می‌فرستادند دارن تو آب وگل زندگی می‌کنند نون ندارن بخورن شما دیگه چه مسلمانی هستید ؟
Iran (Islamic Republic of)
ناشناس
۲۱:۱۴ ۲۳ آذر ۱۴۰۲
از قرار معلوم دولت مصمم است که لایحه بودجه ارائه شده را به مجلس تحمیل کند و زیر بار اصلاح نرود.
Iran (Islamic Republic of)
ناشناس
۲۱:۱۲ ۲۳ آذر ۱۴۰۲
معلولان را هم دریابید...
Iran (Islamic Republic of)
ناشناس
۲۰:۵۸ ۲۳ آذر ۱۴۰۲
چرا اینها با هم دیگه نمینشینند و بودجه را نمی نویسند؟! این خاله بازی ها چیه؟ یکی شون ناز می کنه اون یکی بیشتر ناز می خواهد و...

در ضمن به وضعیت مادران باردار در زایشگاه ها هم رسیدگی کنید. این بخشها بیشتر شبیه زجرخانه با اعمال شاقه شده است. مادران برای به دنیا آوردن بچه هایشان باید آرامش و حتی قبل از آن باید امنیت شان برآورده شده باشد، با این رفتار معلوم نیست در این مکانها با بچه های تازه متولد شده چگونه رفتار می کنند. باید علاوه بر تضمین امنیت و آرامش مادر ، در مورد بچه های تازه به دنیا آمده هم این تضمین با نهایت دقت اعمال شود. دقیقا در همین مکانهاست که افراد و کارکنان بی شخصیت موقعیت برای خود جور می کنند تا آزاری هر چند کوچک به این زبان بسته ها برسانند. بچه ها نسل بعدی ما هستند.
Iran (Islamic Republic of)
ناشناس
۲۰:۵۱ ۲۳ آذر ۱۴۰۲
پول زیاده یکی چای دبش مبارک باشه برای دولت رییسی
Iran (Islamic Republic of)
ناشناس
۲۰:۳۱ ۲۳ آذر ۱۴۰۲
سه میلیارد دلار رو نمیتونم حساب کنم چند میلیارد تومن میشه واین پول هیچ اثری درتورم نداشت که چندین نفربالاکشیدن ولی چندر غاز که قراره ب چند میلیون نفر کارمند وکارگر اونم بابت افزایش حقوق وجلوگیری ازنابودشدن زندگی اینهاست اضاف بشه تورم زامیشه.
این بازی روکناربگذارید مسولین محترم.
همیشه آخرسال ک میشه تورم اونم بصورت زبانی کاهش پیدامیکنه فقط ب اینخاطر که حقوقهارو باحداقل ممکن افزایش بدین.خدا ازتون نگذره
Iran (Islamic Republic of)
ناشناس
۲۰:۳۰ ۲۳ آذر ۱۴۰۲
وقتی به افزایش حقوق بازنشستگان وبحث یکسان‌سازی می‌شود این رو تورم زا فلمداد میکنید وباقباحت می‌گویید به‌دنبال این هستید تاقدرت خریدشان پایین نیاید؟مگرپارسال یکسان‌سازی رااجرانکردید قدرت خرید مابازنشستگان افزایش یافت؟شمانمیتوانید دریک خیابان ازدوتاسوپرمارکت بغل هم قیمتهاراکنترل کنید بخدا توان ندارید به پیراهن پیامبر نمی‌توانید قیمت اجناس یک خیابان تهران راکنترل کنید اون آقای هویدا بود ۱۳سال قیمت خودکاری ۵ریال قیمت کبریت ۳ریال درتمام نقاط ایران حتی دورترین روستای ایران یکی بود.حالا برای اینکه بخور بخورخودتان و اعراب منطقه کم نشود دم از حمایت توان خرید بازنشستگان میزنید؟ آقای رئیس سازمان برنامه بودجه مگر سالهاییکه همسان‌سازی صورت نگرفت آیا قدرت خرید مردم بیشتربود؟خخخخ این نشان ازآن دارد مسئولان نظام یک استعمارگراسلامی بیش نیستند وبویی ازدین وتقوا وانسانیت نبردند
Iran (Islamic Republic of)
ناشناس
۲۰:۱۲ ۲۳ آذر ۱۴۰۲
ردیف اختلاس ها کم بوده گفتن زیاد کنین اینا فقط خرج دو روز ما تو کاناداست
Iran (Islamic Republic of)
بازنشسته تامین اجتماعی
۱۹:۰۱ ۲۳ آذر ۱۴۰۲
مجلس فهمیده که دولت مرتب دروغ میگه و سعی در فقیرسازی مردم دارد به همین علت لایحه بودجه را تصویب نکرد . بزرگترین دروع دولت برای سال 1402 مهار تورم بود که بر همین اساس حقوق کارمندان کارگران و بازنشستگان را یک سوم تورم تعیین کرد .
Iran (Islamic Republic of)
بردیا
۱۸:۳۶ ۲۳ آذر ۱۴۰۲
وقتی این همه مالیات می خوان بگیرن بعنی به شدت تورم زاست
آخرین اخبار