منطقه ویژه اقتصادی انرژی پارس در حاشیه خلیج فارس و در محدوده ۴۶ هزار هکتاری استان بوشهر قرار گرفته است که مشتمل بر سه منطقه پارس یک عسلویه، پارس دو کنگان و پارس ۳ منطقه پارس شمالی را در بر میگیرد. میدان گازی پارس جنوبی نیز در سال ۱۹۷۱ کشف شد و بهرهبرداری از آن در سال ۱۹۸۹ آغاز شد.
با پیروزی انقلاب اسلامی مسئله استقلال نفت و بهرهوری حداکثری از منابع عظیم نفت و گاز توسط دولتها در دستور کار قرار گرفت به نحوی که در طول دوره دولت هشتم و دولت نهم جمهوری اسلامی، ایران توانست ۱۰ فاز تولید گاز از پارس جنوبی را به بهرهبرداری برساند.
دولت سیزدهم توجه ویژهای به واگذاری طرحهای توسعهای این میدان گازی به شرکتهای ایرانی داشت که با تکمیل فاز ۱۱ پارس جنوبی با توان متخصصان داخلی در سفر رئیس جمهور به استان بوشهر، ایرانیترین فاز پارس جنوبی افتتاح شد.
مدیر برنامهریزی و کنترل طرحهای سازمان منطقه ویژه پارس در گفتگو با خبرنگار تسنیم در عسلویه با بیان اینکه هر پالایشگاه گاز پارس جنوبی روزانه ۱۰ میلیون دلار درآمد دارد اظهار داشت: هر پالایشگاه گاز پارس جنوبی سالانه حدود ۳.۵ میلیارد دلار درآمد ارزی در پی دارد و از جایگاه بالایی برخوردار است.
مهراب قبادی از تأمین ۷۰ درصدی پالایشگاههای گاز پارس جنوبی در گاز کشور خبر داد و بیان کرد: روزانه یک میلیارد مترمکعب گاز در سطح کشور تولید میشود که ۷۰۰ میلیون متر مکعب از آن سهم پارس جنوبی است.
وی ارزش صادرات محصولات پتروشیمی از منطقه پارس جنوبی در سال گذشته را افزون بر ۱۲ میلیارد دلار دانست و اضافه کرد: حدود ۶۰ درصد از تولیدات میعانات گازی پارس جنوبی از طریق خطوط لوله به پالایشگاه ستاره خلیج فارس در استان هرمزگان منتقل و تبدیل به ۷۰ میلیون لیتر فرآورده در روز شامل ۴۵ میلیون لیتر بنزین میشود.
مدیر برنامهریزی و کنترل طرحهای سازمان منطقه ویژه پارس اضافه کرد: بر اساس آمارهای وزارت نفت ۴۰ درصد از تولید بنزین کشور از محل محصولات تولیدی میدان پارس جنوبی تأمین میشود.
قبادی خط لوله اتیلن غرب در پارس جنوبی را بزرگترین خط لوله انتقال اتیلن در جهان است دانست و خاطرنشان کرد: طول اصلی این خط یکهزار و ۶۶۰ کیلومتر، طول بخشهای فرعی آن ۵۵۰ کیلومتر و در مجموع دارای حدود ۲ هزار و ۲۱۰ کیلومتر است.
وی با بیان اینکه خط لوله اتیلن غرب سالانه برای انتقال ۲.۵ میلیون اتیلن طراحی شده است تصریح کرد: از جمله اهداف این خط انتقال اتیلن تأمین خوراک لازم برای ۱۴ مجتمع پتروشیمی کشور است.
آمارها نشان میدهد از مجموع ۳۲ کالایی که از گمرک منطقه ویژه اقتصادی انرژی پارس به مقدار ۳۲ میلیون و ۲۳۰ هزار تن صادر شده است، ۱۲ میلیارد و ۲۳۰ میلیون دلار برای کشور ارزش ارزی داشته باشد.
به گفته مدیر برنامهریزی و کنترل طرحهای سازمان منطقه ویژه پارس مجموع گاز تولیدی ۱۳ پالایشگاه مجتمع گاز پارس جنوبی در سال ۱۴۰۱ به بیش از ۲۱۱ میلیارد متر مکعب رسید.
قبادی مجموع بوتان و گوگرد تولیدی توسط ۱۳ پالایشگاه مجتمع گاز پارس جنوبی در سال ۱۴۰۱ را به ترتیب ۲ میلیون و ۲۶۱ هزار و بیش از ۵۲۷ تن دانست و اضافه کرد: در مجموع ۲۹ میلیون تن هیدرو کربورهای سنگین شامل اتان، پروپان و بوتان از تأسیسات پارس جنوبی استحصال و به عنوان خوراک به واحدهای پتروشیمی یا صادرات میشود.
نگاهی گذرا به آمارهای ۲۶ طرح پتروشیمی گویای آن است تعداد ۳۳ نوع محصول در حال حاضر در دست اجراست که تا پایان برنامه هفتم توسعه کشور آمار مجتمعهای پتروشیمی کشور به ۴۸ واحد با مجموع ظرفیت ۶۴ هزار میلیون تن و تعداد ۶۴ محصول خواهد رسید و هر مقدار از اقدامات و فعالیتهای پارس جنوبی نگارش کنم باز هم فراوانی مطالب برای انعکاس وجود دارد.
با توجه به نقش مجتمعهای پتروشیمی پارس جنوبی در تولید ناخالص ملی و درآمدی کشور اکنون سالانه از تولید ۷۰ میلیون تن انواع محصولات پتروشیمی در کشور ۵۰ درصد آن سهم استان بوشهر است.