قانون هوای پاک از مهجورترین قوانین کشور است، بهگونهای ای به گفته داریوش گلعلیزاده رئیس مرکز ملی هوا و تغییر اقلیم سازمان حفاظت محیط زیست، حداکثر ۱۰ درصد از تکالیف اثربخش در قانون هوای پاک اجرا شده است.
او از جمله دلایل عدم تحقق این قانون را تامین نشدن اعتبارات و امکانات لازم همچنین محدودیتهای ناشی از تحریم برای دسترسی به فناوریهای روز بهویژه در حوزه فناوریهای مرتبط با کاهش آلایندگی و ارتقای استاندارد خودروها ذکر میکند.
این روزها با تشدید آلودگی هوای تهران و گشت و پایش محیط زیستی بار دیگر نگاهها به پسماندسوزی به عنوان یکی از مقصران این وضعیت معطوف شده است. به گفته علی سلاجقه رئیس سازمان حفاظت محیط زیست، ۱۵ تا ۲۰ درصد آلودگی هوای تهران از زبالهسوزی نشات میگیرد.
پسماندسوزی با شروع فصل سرما مقداری افزایش مییابد. بخشی از پسماندسوزها افراد سودجویی هستند که به دنبال کابل و ... هستند، برخی برای گرمایش این کار را انجام میدهند. معمولا افرادی که اقدام به پسماندسوزی میکنند، قابل شناسایی نیستند مگر اینکه حین این اقدام مشاهده شوند بنابراین پیشگیری و مقابله با آن کاری دشوار است.
این اظهارات در حالی مطرح میشود که بر اساس اعلام اداره کل محیط زیست استان تهران از ابتدای هفته گذشته تاکنون ۱۱۰ مورد پسماندسوزی در اطراف تهران بخصوص جنوب تهران، کهریزک، باقرشهر و حاشیههای شهرستان ری شناسایی و اطفا شده است.
در حالی نقش پسماندسوزی در آلودگی هوای تهران پررنگتر شده است که مقابله با این مشکل یکی از مواد قانون هوای پاک است. بر اساس ماده ۲۰ این قانون «انباشت پسماندهای بیمارستانی و صنعتی در معابر عمومی و فضای باز یا سوزاندن آنها و انباشتن پسماندهای خانگی و ساختمانی در معابر عمومی و فضای باز خارج از مکانهای تعیینشده توسط شهرداریها و دهیاریها یا سوزاندن آنها و همچنین سوزاندن بقایای گیاهی اراضی زراعی پس از برداشت محصول ممنوع بوده و متخلف حسب مورد به جزای نقدی درجه شش موضوع ماده (۱۹) قانون مجازات اسلامی محکوم میشود.»
در این ماده هم مانند برخی دیگر از مواد قانون هوای پاک دستگاههای مختلفی مسئولیت دارند و به گفته علیرضا مزینانی مدیرکل محیط زیست استان تهران، مقابله با پسماندسوزی و ضایعات سوزی از جمله مصوبات مهم کارگروه هماهنگی شرایط اضطرار آلودگی هوای تهران نیز بوده است بنابراین شهرداریها، بخشداریها، نیروهای انتظامی و جهاد کشاورزی از جمله دستگاههایی هستند که باید بهصورت ویژه و جدیتری به این موضوع ورود اجرایی داشته باشند تا این معضل مهم از سطح استان برطرف شود.
در آخرین کارگروه مدیریت پسماند استان تهران - که ۱۹ آذر برگزار شد - نیز پسماندسوزی یکی از موضوعات در دستور کار بود. با توجه به افزایش پسماند سوزی در استان بهویژه در نواحی جنوب و جنوب غرب استان و تشدید این موضوع در حوزه بخشداریها، مقرر شد استانداری با بخشداران استان برای مقابله با پسماند سوزیها پیگیریهای لازم را انجام دهند.