تفرجگاه مرغک که آب چشمهای دائمی در آن جریان دارد، از یادگارهای پیشینیان ساکن رونیز بوده و آسیابهای آبی هفتگانه آن نیز به ثبت ملی رسیده است.
در حاشیه جوی آب، درختان چنار کهنسالی قرار دارند که زیبایی و شهرت مرغک مرهون وجود آنهاست.
اما مرغک طی چند سال گذشته دستخوش دست اندازیهای مکرر شده و نفسش به شماره افتاده است.
قطع و آتش زدن چنارهای کهنسال توسط عدهای سوء استفاده گر و انحراف آب از طریق لوله و انتقال به کیلومترها دورتر برای آبیاری باغهای انجیر و در نتیجه خشک شدن درختان چنار حاشیه جوی، از جمله بحرانهایی است که طبیعت دلنشین مرغک با آن مواجه بوده و هست.
از قدیم الایام آب مرغک در مسیر جوی در جریان بوده است. اما انتقال آن از طریق لوله برای فروش به صاحبان باغهای انجیر در دور دستها، باعث شده چنارهای حاشیه جوی خشک شوند یا در حال خشکیدن باشند.
متاسفانه مسئولین شهر رونیز و شهرستان استهبان در قبال این وضعیت یا سکوت تایید آمیز در پیش گرفتهاند و یا به وعدههای بدون عمل اکتفا کردهاند. کسانی که درختان را قطع کرده و آتش زدهاند، تنها برای چند روز بازداشت شده و هیچ گاه مورد مواخذه و تعقیب قرار نگرفتهاند.
فرماندار شهرستان استهبان بیان کرد: اینکه عدهای آب را به شکل غیرمجاز به نقاط دیگر انتقال میدهند، در حال بررسی است.
کارگر ادامه داد: در صورت محرز شدن این مسئله برخورد قاطع انجام خواهد شد. البته در این راستا بازدید میدانی از تفرجگاه هم انجام شده است.
او گفت: انتقال آب به غیر اراضی غیر شرب خود تخلف است و در صورت اینکه به این نتیجه برسیم آب به اراضی غیرتحت شرب انتقال داده میشود، برخورد و تاسیسات غیرمجاز تخریب خواهد شد.
فرماندار شهرستان استهبان تاکید کرد: باید اسناد با هماهنگی ثبت استاد و املاک اداره بررسی شود تا به نتیجه قطعی برسیم و اظهار نظر کنیم.
بنابراین گزارش، برای حل معضل انتقال آب از طریق لولهها و خشک شدن درختان چنار، چند سال است مسئولان وعده دادهاند که آب از مسیر جوی قدیمی و همیشگی خود عبور کند و به استخری در پایین دست مرغک بریزد و از آنجا برای آبیاری باغات انجیر پمپاژ شود. اما این وعدهای است که در حد حرف باقی مانده و هیچ گاه عملی نشده است. آیا قرار است این سکوت و بی عملی ادامه پیدا کند؟ آیا سرنوشت چنارهای باقی مانده نیز نابودی است؟
با درخت چنار هم مشکل دارید؟! اینها چه گناهی دارن؟
ولی بدانید که برای مردم مرغک خیلی مهم و با ارزشه
اگه کسی قدمی برای مرغک بر داره، مردم می بینند و سپاسگزار خواهد بود و اگر کسی اهمیتی نده، مردم اون رو هم می بینن
طراحی خلد کرده بر وی نقاش
گر نغمه مرغان بهشتت هوس است
رو نغمه مرغکان مرغک را باش
این شعریست که شاعر عصر قاجاریه صحبت لاری که برای علم اموزی به رونیز امده بوده و در همین جا نیز وفات یافته، در وصف رونیز و مرغک سروده است.
مرغک، یادگاری کهن، زیبا و دل انگیز است که باید برای حفظش نهایت کوشش را انجام داد
مرغک چقدر به ما روحیه و انرژی مثبت داده ولی ما با او چه کردیم؟
نگذارید بمیرد مرغک
جلوی چشم همه دارن مرغک رو نابود می کنن. چه کار کارشناسی؟ یعنی نمی بینید؟!
از زخم های درختان تو من دل شکسته ام
مرغک یادگار مردم باصفا و خوش قلب گذشته است
مرغک شناسنامه رونیز است
مرغک را امروز دریابیم که فردا خیلی دیر است!
مردم رونیز از از وضعیت بسیار ناراحتند