سید روح اله لطیفی ، سخنگوی کمیسیون روابط بین الملل و توسعه تجارت خانه صنعت معدن و تجارت ایران ضمن انتقاد از برداشت‌های غیر کارشناسی و سیاسی از آمار تجارت خارجی گفت: صادرات مستقیم و غیر مستقیم کشور به قاره آفریقا در دولت سیزدهم با دیپلماسی فعال دولت و همراهی بخش خصوصی افزایش یافته است و اگر کاهشی در تجارت مستقیم به آفریقا در هفت ماهه امسال اعلام شده نسبت به هفت ماهه سال گذشته بوده که باز هم توسط دولت سیزدهم  رکوردی از صادرات به این قاره محسوب می‌شد. بنابراین داده‌های آماری برای ریل گذاری درست، جبران عقب ماندگی در برنامه و تلاش‌های بیشتر، شناسایی گلوگاه‌ها و تسهیل تجارت اعلام می‌شود و موضوعی تخصصی با مولفه‌ها و متغیرهای بسیاری است که باید به آن دقت شود و برداشت مغرضانه یا غیر کارشناسی کمکی به تجارت و برنامه ریزی برای رسیدن به مسیر منطقی نخواهد داشت.

وی افزود: در هفت ماهه ابتدایی سال ۹۹ و در دولت قبل ۱۵۲ میلیون دلار و در هفت ماهه سال ۹۸ نیز ۳۳۲ میلیون دلار کالا به آفریقا  صادر شده بود که صادرات هفت ماهه امسال نسبت به سال ۹۸ بیش از ۳۰ درصد و نسبت به سال ۹۹ بیش از ۱۸۵ درصد رشد داشته است. اما نسبت به  هفت ماهه سال ۱۴۰۱ که به رکورد بی سابقه در تاریخ صادرات به آفریقا یعنی ۹۳۳ میلیون دلار رسیده بود با کاهش ۵۳ درصدی همراه بوده که با سفر رئیس‌جمهور در ۲۱ تیرماه به سه کشور آفریقایی پس از افت چهار ماهه ، شاهد رشد و شتاب مناسب در صادرات به آفریقا هستیم.

لطیفی در مورد شتاب صادرات از اواخر تیرماه به آفریقا گفت: تا پایان تیر ماه صادرات مستقیم کشورمان به آفریقا به ۱۵۲.۴ میلیون دلار رسیده بود که نسبت به عملکرد همین دولت تا پایان تیرماه ۱۴۰۱  کاهش ۶۹ درصدی داشته که پس از سفر رئیس‌جمهور و شتاب گرفتن تجارت، ۲۹۰ میلیون دلار در ۱۰۰ روز به قاره آفریقا صادر شد و بخش قابل توجهی از سرعت نامطلوب چهار ماهه نخست جبران شد.

وی افزود: فقط در مرداد ماه ۱۱۳.۴ میلیون دلار کالا به آفریقا صادر شد و در شهریور  و مهر نیز این میزان ۷۲ و ۹۵ میلیون دلار بود در صورتی که صادرات ما در فروردین ۲۹.۴ میلیون دلار،  اردیبهشت ۴۸.۸ میلیون دلار، خرداد ۴۲.۵ میلیون دلار و تیر ماه ۳۱.۶ میلیون دلار بوده است.

سخنگوی کمیسیون توسعه تجارت خانه صمت ایران تاکید کرد: این آمارها صرفا آمارهای تجارت مستقیم با اظهار صاحب کالا به گمرک است و اگر کالایی به مقصد دیگر صادر شود و مجددا مقصد ثالث برایش در نظر گرفته شود شامل آن نمی‌شود و با وجود رونق صادرات به آفریقا به دلیل اینکه حمل و نقل مستقیم و مستمر نداریم و ساز و کار جابجایی مالی با ۵۵ کشور یکسان نیست و تحریم در برخی مراودات سایه افکنده است بنابراین این موضوع به منزله کاهش تجارت نیست و بخش زیادی از کالاها مجددا از کشورهایی مانند امارات، ترکیه و عمان به مقاصد دیگر صادر می شود.

وی در پایان افزود: سهم آفریقا در واردات طلا به کشور نیز سهم قابل توجهی است که از طریق سایر کشورها صورت گرفته است. چای، قهوه، کاکائو، مواد معدنی، روغن‌های صنعتی، تجهیزات و ماشین آلات صنعتی و دارو نیز از جمله کالاهای وارده از آفریقا به ایران هستند که بخشی از آن مستقیم و بخشی غیر مستقیم وارد کشور می‌شود و عملا در دولت سیزدهم واردات و صادرات ایران و آفریقا به توازن نزدیک شده که این مقدمه تجارت پویا با این قاره است که امیدواریم با حل مشکلات حمل و نقلی و مالی شاهد تجارت پنج میلیارد دلاری تا پایان دولت سیزدهم و تجارت ۱۰ میلیارد دلاری در سال پس از آن با ریل گذاری مناسب در این دولت باشیم.