بیماران اغلب نسبت به دریافت داروهای ضدافسردگی صناعی در دوزهای حتی بالا مقاوم میگردند. به عنوان یک درمان جایگزین، داروهای گیاهی موثر ممکن است برتری نسبی داشته باشند و باعث بهبود و پذیرش دارویی بیماران شوند. با این حال میزان بهبودی پایین و ریسک برگشت بیماری یا عود همچنان بالا باقی میماند؛ بنابراین به عوامل با اثربخشی بیشتر و سمیت کمتری نیاز است و عصاره برخی گیاهان منابع موثری از داروهای جدید و نویدبخش در درمان افسردگی به شمار میروند.
دکتر مریم اهوازی گیاه شناس و عضو هیات علمی پژوهشکده گیاهان دارویی جهاددانشگاهی با اشاره به اینکه پیکر رویشی گل راعی حاوی مواد موثره ارزشمندی است که در صنایع دارو سازی به عنوان مواد اولیه در تولید داروهای ارزشمند از اهمیت فراوانی برخوردار است، درباره خصوصیات گیاه شناسی این گیاه عنوان کرد: گل راعی که با نامهای دیگری نظیر علف چای، هزار چشم و هوفاریقون نیز شناخته میشود، گیاهی علفی، چند ساله و متعلق به تیره کلازیاسه میباشد. برگهای گل راعی تخم مرغی شکل یا کشیده، متقابل، صاف، بدون کرک و بدون دمبرگ است. گلها فراوان، زرد رنگ، به قطر یک تا سه سانتی متر و دارای تقارن شعاعی است.
دکتر واثقی کارشناس و عضو گروه فارماکولوژی و طب کاربردی این پژوهشکده اظهار کرد: گل راعی یکی از مهمترین و پرکاربردترین گیاهان دارویی درجهان بوده و کاربرد وسیعی در درمان افسردگی خفیف تا متوسط دارد.
وی افزود: علف چای در درمان افسردگیهای خفیف عصبی همچون افسردگیهای دوران یائسگی و درمان خستگیهای عصبی موثر است. خاصیت این گیاه در درمان افسردگی به اثبات رسیده است. ماده موثر این گیاه هایپریسین است.
واثقی خاطرنشان کرد: وجود آنزیم مونو آمینو اکسیداز (MAO) سبب تجزیه نوروترانسمیترهای دوپامین، سروتونین، و نوراپی نفرین در محل سیناپسهای عصبی شده و تجزیه نوروترانسمیترهای مذکورسبب ایجاد افسردگی (Depression) در افراد میشود.
طی مطالعات انجام گرفته، نشان داده شده است که هایپریسین موجود در عصاره گیاه علف چای، انواع مونو آمینو اکسیداز را مهار مینماید. در واقع هیپرسین موجود در این گیاه منجر به مهار تجزیه سروتونین، دوپـامین و نوراپی نفرین در سیناپسها میشود در نتیجهی این اثر، میزان واسطههای شیمیایی سروتونین، نوراپی نفرین و دوپامین در هستههای مغزی افزایش یافته، موجب بهتر شدن خلق و بر طرف شدن افسردگی میشود. همچنین عصارهی این گیاه دارای محتوی فنلی بالایی بوده و از خاصیت آنتی اکسیدانی ضد سرطانی، ضدویروسی و ضد باکتریایی مناسبی برخوردار است.
نتایج این مطالعه که توسط دکتر واثقی و همکارانشان انجام پذیرفت، در ژورنال Naunym-schiedebergs Archives of pharmacology با عنوان
ST. Johns worth (Hypercium perforatum) and Depression: what happens to the neurotransmitter systems به چاپ رسیده است.