طلای سبز خراسان رضوی و مشکلات پیش رو
مدیر باغبانی سازمان جهاد کشاورزی خراسان رضوی از پسته، به عنوان طلای سبز نام برد و گفت: طی سال‌های اخیر این محصول به خصوص در شهرستان مه ولات، همواره با چالش‌ها و فراز و فرودهای بسیاری مواجه بوده است.
احمد نادری در حاشیه سفر به شهرستان مه ولات، با بیان اینکه آب، مهمترین مشکل بخش کشاورزی است، گفت: با توجه به برنامه‌های دولت سیزدهم در سالی که مزین به شعار مهار تورم، رشد تولید شده است، توجه به ارتقاء بهره‌وری و رشد تولید محصولات با مزیت صادراتی از اهمیت بسزایی برخوردار است.
وی از پسته به عنوان طلای سبز نام برد و اظهار کرد: طی سال‌های اخیر این محصول به خصوص در شهرستان مه ولات، همواره با چالش‌ها و فراز و فرودهای بسیاری مواجه بوده است.
مدیر باغبانی سازمان جهاد کشاورزی خراسان رضوی، نوسانات جوی و تغییر شرایط اقلیمی و همچنین شرایط مدیریتی در باغات توسط بهره‌برداران را از جمله چالش‌ها و فراز و فرودهای این محصول برشمرد و توضیح داد: پائین بودن میانگین عملکرد در واحد سطح به واسطه محدودیت‌های روز افزون منابع تولید آب و خاک و از سویی قیمت تمام شده محصول تولیدی از مهمترین مسائلی است که ادامه بهره‌برداری از این ثروت ملی را تهدید می‌کند.
کاهش شدید دبی منابع آبی، رقابت را برای باغداران پر چالش تر خواهد کرد
وی خاطرنشان کرد: پسته به عنوان ارز آورترین محصول صادراتی خراسان رضوی همواره با ایجاد اشتغال و ارزش افزوده و سایر جنبه‌های اقتصادی از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است.
نادری، چگونگی رویکرد و مواجهه دولت در برخورد با مسائل و مشکلات مرتبط با تولید و فرآوری و صادرات در حوزه‌های قوانین و مقررات، برنامه‌های حمایتی و حکمرانی در بخش کشاورزی از جمله در تولید محصول پسته را از دیگر موارد مهم پیش روی این محصول دانست.
مدیر باغبانی سازمان جهاد کشاورزی خراسان رضوی با بیان اینکه کاهش شدید دبی منابع آبی عملاً رقابت را برای باغداران سخت و پر چالش تر خواهد کرد، گفت: عدم مدیریت در استحصال آبی زیرزمینی توسط وزارت نیرو مطابق با پروانه‌های صادره در سال‌های گذشته منجر به برداشت بی‌رویه از منابع آب زیرزمینی و توسعه کشت باغات پسته شده است.
وی افزود: در حال حاضر عدم تناسب سطح زیر کشت با میزان آب قابل دسترس منجر به آبیاری کم باغات شده و یکی از مهمترین عوامل کاهش عملکرد در واحد سطح است.
نادری برای رفع این مشکلات پیشنهاد داد که وزارت جهاد کشاورزی با در نظر گرفتن انواع مشوق‌ها، مطالعه و اجرایی شدن سیستم‌های آبیاری مدرن زیرسطحی را مورد حمایت خود قرار دهد.
توسعه پایدار بخش کشاورزی، یکی از ضروریات سرزمینی
وی در ادامه با اشاره به اینکه در عصر حاضر توسعه پایدار بخش کشاورزی یکی از ضروریات سرزمینی به شمار می‌آید، افزود: در حال حاضر میزان افزایش شوری آب در اکثر منابع آبی یکی از مشکلات جدی مناطق پسته‌کاری است.
مدیر باغبانی سازمان جهاد کشاورزی خراسان رضوی بیان کرد: نه تنها بر اساس قانون توزیع عادلانه آب، وزارت نیرو در خصوص شیرین کردن آب‌های شور و جلوگیری از شور شدن آب‌های شیرین در مناطق لازم اقدام مؤثری انجام نداده است، بلکه حتی با درخواست متقاضیان برای احداث آب شیرین کن بر روی منابع آبی خود مخالفت و ممنوعیت ایجاد کرده است.
وی با تأکید بر اینکه برای رفع ممنوعیت احداث آب شیرین‌کن بر روی منابع آبی همراه با اجرای طرح‌های زیست‌محیطی اقدام لازم انجام شود، افزود: هر چند بحران آب یکی از مشکلات و چالش‌های بخش کشاورزی در کل کشور و خراسان رضوی است، اما این بحران در شهرستان مه ولات که بزرگترین شهرستان باغی خراسان رضوی محسوب می‌شود و بیش از ۹۷ درصد اشتغال این شهرستان وابسته به این بخش است، بیش از پیش به چشم می‌آید.
نادری در ادامه با توجه به نقش حاصلخیزی خاک به عنوان یک اولویت اساسی در زمان احداث باغ پسته، گفت: با توجه به اینکه برابر ماده ۲۷ قانون توزیع عادلانه آب پروانه مصرف آب مختص به زمین و مواردی بوده که برای آن صادر شده است، لذا پیشنهاد می‌شود پروژه انتقال آب از یک پلاک به پلاک دیگر در شهرستان‌ها به کارگروهی متشکل از افراد ذیصلاح واگذار شود.
خاموشی چاه‌های کشاورزی در فصل تابستان و افزایش درصد پوکی
وی تغییرات اقلیمی و گرم شدن کره زمین همراه با بروز خشکسالی‌های متوالی و کاهش کمی و کیفی روز افزون در منابع آبی را واقعیتی غیر قابل انکار دانست و اظهار کرد: باید در راستای تعامل و سازگاری در شرایط ایجاد شده احداث سایبان در باغات پسته و ایجاد باغات الگویی با هدف بررسی اثرات تغییر اقلیم، مدیریت صحیح تغذیه و عوامل خسارت زا در دستور کار وزارت جهاد کشاورزی قرار گیرد.
مدیر باغبانی سازمان جهاد کشاورزی خراسان رضوی همچنین شور شدن آب آبیاری و تبعات ناشی از آن، شیوع "نماتد" در باغات پسته، طغیان آفات از جمله پسیل پسته و پروانه چوبخوار پسته و کاربرد انواع شوینده‌ها در کنترل آفات و پائین بودن کیفیت سموم کشاورزی، اجرای شیوه‌های آبیاری زیرسطحی به روش کم فشار و تحت فشار و همچنین اعمال خاموشی چاه‌های کشاورزی در فصل تابستان و افزایش درصد پوکی و عدم ثبات قیمت محصول را از دغدغه‌های جدی بهره‌برداران دانست.
وی با اشاره به اینکه انتظار می‌رود نسبت به تأمین اعتبار و اجرای پروژه‌های مطالعاتی و تحقیقاتی مرتبط مورد حمایت وزارت جهاد کشاورزی قرار گیرد، خاطرنشان کرد: رعایت ضوابط زیست‌محیطی در خصوص تصفیه فاضلاب واحدهای پسته پاک‌کنی مستلزم هزینه هنگفتی برای صاحبان واحدهای مذکور بوده که آن‌ها را با مشکلاتی جدی مواجه کرده است.
۹۰ درصد جمعیت شهرستان مه ولات، بهره‌بردار تولید پسته
نادری با بیان اینکه ۹۰ درصد از جمعیت ۵۶ هزار نفری شهرستان مه ولات بهره‌بردار تولید پسته شهرستان هستند، گفت: امسال ۲۱ هزار و ۳۴۰ هکتار از زمین‌های کشاورزی و باغات شهرستان به کشت پسته اختصاص یافته است.
وی با اعلام اینکه هم‌اکنون حدود ۱۰۰ کارخانه و کارگاه فراوری پسته در مه ولات فعالیت دارد، افزود: ۷۰ درصد رقم تولیدی پسته این شهرستان گونه "بادامی سفید" و در زمره بهترین و معروف‌ترین پسته ایران است.
