در حالت کلی، روابط اجتماعی میان شهروندان میبایست طبق قانون، تنظیم شده و افراد، از انجام اقداماتی که حقوق دیگران را تضییع نموده و یا به آنها آسیب برساند، بپرهیزند. با این حال، بعضا ممکن است در پی بروز اختلافات و مشکلات، اقدامات مجرمانهای صورت گیرد که از جمله این اقدامات مجرمانه، میتوان تهدید به قتل یا مرگ را نام برد.
صرفنظر از اینکه آیا این تهدید، عملی شده و اقداماتی جهت به قتل رساندن و کشتن دیگری انجام شود، خود تهدید کردن دیگری به مرگ نیز، جرم محسوب شده و مرتکب، قابل مجازات خواهد بود. به دلیل اینکه بعضا افراد، حین منازعه و درگیری با دیگری، اقدام به تهدید به مرگ میکنند، پرداختن به جرم تهدید به مرگ و حکم مجازات قانونی آن، ضرورت دارد.
جرم تهدید به مرگ چیست؟
در قانون مجازات اسلامی، مجموعهای از اقدامات مجرمانه که میتواند منجر به مجازات افراد گردد، ذکر شده است که یکی از این جرمها، جرم تهدید کردن میباشد. به طور کلی، جرم تهدید، به این معناست که شخصی، دیگری را نسبت به آسیب رساندن به جان، مال و یا آبروی وی، ترسانده و این امر، منجر به ترس و سلب آرامش روانی دیگری شود.
بر این اساس، تهدید کردن، میتواند مصادیق مختلفی داشته باشد که یکی از مهمترین انواع تهدید، تهدید به مرگ یا تهدید به قتل دیگری است که این موضوع، در ضمن ماده ۶۶۹ قانون مجازات اسلامی، جرم انگاری شده است. به همین دلیل، در این قسمت، قصد داریم به توضیح این سوال بپردازیم که جرم تهدید به مرگ چیست، تا در قسمت بعد نیز، حکم مجازات آن را بیان کنیم.
در خصوص جرم تهدید به مرگ، باید به این نکته اشاره کرد که نفس تهدید کردن دیگران به قتل، جرم بوده و مجازات دارد و این موضوع، ارتباطی به عملی کردن تهدید، نخواهد داشت؛ لذا صرف اینکه فردی، با انجام اقدامات یا گفتارهایی، دیگری را نسبت به سلب حیاتش، مورد تهدید قرار بدهد، به مجازات تهدید، محکوم خواهد شد. تهدید به مرگ، به صورت زیر، در ماده ۶۶۹ قانون مجازات اسلامی، جرم انگاری شده است:
در صورتی که شخصی، به هر نحوی، دیگری را تهدید به قتل یا ضررهای جانی، شرافتی یا مالی نموده و یا اینکه، وی را نسبت به افشای اسرارش نموده باشد، اعم از اینکه این تهدید، متوجه خود شخص و یا بستگانش باشد و اعم از اینکه به این واسطه، تقاضای دریافت پول، مال یا انجام دادن یا عدم انجام کاری نماید، به مجازات محکوم خواهد شد.
حکم مجازات جرم تهدید به مرگ
در خصوص حکم مجازات تهدید به مرگ، میبایست ماده ۶۶۹ قانون مجازات اسلامی را مورد توجه قرار داد که بر اساس این ماده، در صورتی که شخصی، به هر نحو، دیگری و یا بستگان وی را تهدید به مرگ کند، به مجازات تهدید به مرگ، محکوم خواهد شد که این مجازات، عبارت است از شلاق تا ۷۴ ضربه و یا حبس تعزیری از یک ماه تا یک سال.
بر این اساس، حکم مجازات جرم تهدید به قتل، به صرف اثبات تهدید به مرگ دیگری یا بستگان وی، قابل اعمال است؛ حتی اگر این تهدید، عملی نشده و تهدید کننده، یکی از انواع قتل را مرتکب نشود؛ لذا جرم تهدید به قتل، یک جرم مطلق است.
لازم به ذکر است که جرم تهدید به قتل، بر اساس ماده ۱۱ قانون کاهش مجازات حبس تعزیری مصوب ۱۳۹۹، قابل گذشت محسوب میشود؛ لذا صدور حکم مجازات آن، منوط به شکایت شاکی است.
نحوه شکایت و رسیدگی به جرم تهدید به مرگ
جرم تهدید به مرگ، جرمی است که به موجب آن، شخصی، دیگری را نسبت به آسیب رساندن به تمامیت جسمانی خود یا بستگانش، میترساند. البته، جرم تهدید به مرگ، در صورتی محقق میشود که این ترساندن، نامشروع باشد. اما اگر تهدید به مرگ دیگری، بر یک مبنای مشروع و قانونی صورت گیرد، نمیتوان از مرتکب، شکایت نمود. به عنوان نمونه، در صورتی که شخصی، به دیگری بگوید اگر دیه را نپردازی، قصاص میشوی.
نحوه شکایت از جرم تهدید به مرگ، به این صورت است که شخصی که خود یا بستگانش مورد تهدید قرار گرفتهاند، میبایست به یکی از دفاتر خدمات الکترونیک قضایی مراجعه نموده و یک نمونه شکواییه جرم تهدید به مرگ را، از طریق سامانه ثنا، به ثبت برساند. البته، حین شکایت کردن از جرم تهدید به مرگ، میبایست علاوه بر مدارک هویتی از جمله شناسنامه و کارت ملی شاکی، اسناد و مدارکی که دال بر ارتکاب جرم تهدید به مرگ هستند نیز، به همراه داشت تا ضمیمه شکواییه شوند.
نحوه رسیدگی به جرم تهدید به مرگ، به این صورت است که شکایت، ابتدائا در دادسرا، مورد رسیدگی قرار گرفته و مقامات دادسرا، نسبت به آن، تحقیقات مقدماتی انجام میدهند. در صورتی که با توجه به اسناد و مدارک موجود در پرونده، وقوع جرم توسط متهم، محرز دانسته شود، پرونده، جهت رسیدگی ثانویه، به دادگاه کیفری، ارجاع میشود و این بار، قاضی دادگاه، با رسیدگی مجدد به شکایت، در صورت اثبات تهدید، حکم مجازات تهدید به مرگ را برای مرتکب، صادر میکند.