استان چهارمحال و بختیاری یک استان سردسیر در رشته کوه زاگرس است که به علت داشتن شرایط آب و هوایی خاص و آب کافی زمینه توسعه در حوزه کشاورزی را دارد.

استان چهارمحال و بختیاری توانسته در تولید بسیاری از محصولات باغی رتبه برتر در کشور را کسب کند که مهمترین آن‌ها بادام، گردو و هلو است.

درخت بادام به واسطه مقاومت بسیار بالا و بازده‌ای مطلوب در این استان در بسیاری از مناطق استان کاشته شده و باغات بادام توسعه یافته است.


بیشتر بخوانید


یکی از مهمترین نقاط استان چهارمحال و بختیاری در تولید بادام منطقه سامان است که هم آب با کیفیت و هم خاک حاصلخیز برای کاشت درخت بادام دارد، همچنین در شهرستان بن نیز باغات درخت بادام توسعه یافته است و یکی از مناطق دیگر استان در تولید بادام است.

بادام استان چهارمحال و بختیاری در ارقام بادام ربیع، بادام سفید، بادام سنگی و... تولید می‌شود.

بادام این استان توانسته در بسیاری از بازار‌های جهانی ورود پیدا کند و در این بازار‌ها به علت کیفیت بالای آن جایگاه قابل توجهی پیدا کند. هم اکنون بیشترین بادام چهارمحال و بختیاری به کشور هندوستان و کشور‌های حوزه خلیج فارس صادر می‌شود.

پیش بینی برداشت ۲۵ هزار تن بادام از باغات چهارمحال و بختیاری

رییس سازمان جهادکشاورزی چهارمحال و بختیاری، از پیش بینی برداشت ۲۵ هزار تُن انواع بادام مامایی، ربیع، شاهرودی، سنگی و سفید از ۲۰ هزار هکتار بادامستان‌های استان خبر داد.

وی با اشاره به اینکه استان یکی از قطب‌های مهم تولید بادام است، گفت: عملیات اجرایی زیرساخت‌های شهرک تخصصی بادام سامان ۹۵ درصد پیشرفت فیزیکی دارد.

حسین برزگر در حاشیه بازدید از برداشت بادام از باغ‌های شهرستان سامان چهارمحال و بختیاری اظهار کرد: فراخوان اهلیت‌سنجی متقاضیان و سرمایه‌گذاران متقاضی سرمایه‌گذاری در شهرک تخصصی بادام سامان انجام شده است.

وی افزود: به‌همین منظور سرمایه‌گذاران واجد شرایط پس از صدور پروانه و تحویل زمین برای احداث ساختمان تا یک ماه آینده می‌توانند عملیات ساخت‌وساز در این منطقه را آغاز کنند.

برزگر تصریح کرد: با راه‌اندازی شهرک تخصصی بادام سامان ۲ رویکرد اصلی صادرات با بسته‌بندی مناسب و فرآوری با هدف ایجاد ارزش افزوده انجام می‌شود.

وی با اشاره به پیش‌بینی برداشت ۲۵ هزار تُن انواع بادام مامایی، ربیع، شاهرودی، سنگی و سفید از افزون‌بر ۲۰ هزار هکتار بادامستان‌های چهارمحال و بختیاری در سال‌زراعی جاری یادآور شد و گفت: امسال به‌علت بارندگی مطلوب و نبود پدیده سرمازدگی محصول بیشتری از باغ‌های بادام استان برداشت خواهد شد.

برزگر با اشاره به رتبه نخست تولید بادام آبی چهارمحال و بختیاری در سطح ملی اظهار داشت: استمرار کسب این رتبه به اصلاح باغ‌های قدیمی و توسعه شبکه‌های آبیاری نوین نیاز دارد.

مدیر باغبانی سازمان جهاد کشاورزی چهارمحال و بختیاری نیز گفت: با توجه به پُرباری درختان میوه در استان هم‌اکنون برای برداشت محصول بادام با کمبود نیروی انسانی کارگری مواجه هستیم.

ابراهیم شیرانی تاکید کرد: امسال پیش‌بینی برداشت بادام در چهارمحال و بختیاری بیش از ۳۰ هزار تُن بود که این میزان به‌علت قطعی‌های مکرر برق و کم شدن عملکرد تولید به حدود ۲۵ هزار تُن کاهش داشته است.

وی افزود: اصلاح باغ‌های سنتی و استفاده بهینه منابع آب از طریق اجرای شبکه‌های آبیاری نوین از مهم‌ترین راهکار‌های افزایش تولید بادام و سایر محصولات باغی در چهارمحال و بختیاری به‌شمار می‌رود.

بادام تولیدی در چهارمحال و بختیاری جزو بهترین بادام‌های کشور به‌شمار می‌رود

محمدکاظم منزوی سرپرست معاونت هماهنگی امور اقتصادی استانداری چهارمحال و بختیاری با اشاره به انجام اقدامات مطلوب در حوزه ترویج، آموزش، تحقیق و توسعه مرتبط با محصول بادام چهارمحال و بختیاری افزود: شورای تخصصی تحقیق بادام در آینده‌ای نزدیک تشکیل می‌شود و تمامی تحقیق‌های انجام شده در خصوص بادام در اختیار انجمن تولیدکنندگان و صادرکنندگان بادام استان قرار می‌گیرد.

منزوی تصریح کرد: سیاست‌های تخصصی وزارت جهاد کشاورزی درخصوص بادام از سوی سازمان جهاد کشاورزی چهارمحال و بختیاری به انجمن تولیدکنندگان و صادرکنندگان بادام ارائه خواهد شد.

وی یادآور شد: انواع رقم‌های بادام تولیدی در چهارمحال و بختیاری جزو بهترین بادام‌های کشور به‌شمار می‌رود که مشتری‌پسند و بازارپسند است.

سرپرست معاونت هماهنگی امور اقتصادی استانداری چهارمحال و بختیاری اظهار داشت: بانک کشاورزی یک طرح ویژه برای بادام‌کاران تدوین و برای اجرا به انجمن تولیدکنندگان و صادرکنندگان بادام استان ارائه کند.

بادام مامایی چهارمحال و بختیاری، محصولی با شهرت جهانی

وی گفت: برگزاری جشنواره تخصصی بادام با هدف معرفی ارقام تولیدی در استان و برندسازی درخصوص صادرات بادام در دستور کار قرار گیرد.

منزوی تاکید کرد: سیاست‌گذاری واردات و صادرات بادام با هدف ورود قوی بادام‌کاران چهارمحال و بختیاری به بازار این محصول ضروری است.

وی افزود: با تشکیل و فعال شدن انجمن تولیدکنندگان و صادرکنندگان بادام چهارمحال و بختیاری باید زنجیره ارزش این محصول وارد استان شود.

منزوی تصریح کرد: مقدمات تشکیل و فعال شدن مرکز توسعه صادرات چهارمحال و بختیاری در اتاق بازرگانی، صنایع، معادن و کشاورزی استان فراهم شده است.

مصرف بادام در کشور ۱۰ درصد افزایش یافته است

رئیس اتاق اصناف جهاد کشاورزی چهارمحال و بختیاری با اشاره به اینکه مصرف بادام در کشور ۱۰ درصد افزایش یافته است، گفت: تشکیل انجمن بادام گام مثبتی در راستای توسعه و پویایی اقتصاد استان است.

مرتضی درخشان اظهار کرد: طی جلسات متعدد در راستای پایه‌گذاری انجمن بادام در کشور از بین استان‌های مختلف، تنها استان ما با این موضوع همراه شد.

بادام مامایی چهارمحال و بختیاری، محصولی با شهرت جهانی

رئیس اتاق اصناف جهاد کشاورزی چهارمحال و بختیاری با اشاره به فواید تشکیل انجمن بادام، افزود: صادرات بادام اهمیت زیادی در اقتصاد استان دارد و با تشکیل آن می‌توانیم موانع و مشکلات این حوزه را بر طرف کنیم.

درخشان ادامه داد: در سال‌های گذشته در صادرات با پس‌رفت مواجه بوده‌ایم و حمایت مطلوبی از تولیدکنندگان به ویژه در حوزه بادام صورت نگرفته است لذا باید نگاه و حمایت ویژه‌ای از تولیدکنندگان و صادرکنندگان بادام چهارمحال و بختیاری انجام شود.

صادرات ۴۰۰ تن بادام از چهارمحال و بختیاری

مدیرکل گمرک چهارمحال و بختیاری گفت: در چهارماهه نخست امسال ۴۰۰ تن بادام به ارزش بیش از ۳ میلیون دلار از استان صادر شده است.

علی‌اصغر عبداللهی اظهار کرد: این استان ۲۰ درصد بادام کشور را تولید می‌کند، اما اولین صادر‌کننده بادام نیست.

مدیرکل گمرک چهارمحال و بختیاری خاطر‌نشان کرد: در دنیای تجارت بسته‌بندی محصول جایگاه بالایی دارد، کشور‌هایی مانند آلمان و فرانسه جزو تولیدکنندگان برتر بادام نیستند، اما صادرکننده برتر در این حوزه هستند.

وی افزود: ترکیه یکی از کشور‌هایی است که به دلیل استفاده از محصولات بادام در مواد آرایشی و بهداشتی، از بزرگترین واردکنندگان بادام است، اما ما این ظرفیت را از دست داده‌ایم و در بحث صادرات بادام به این کشور ضعیف عمل کرده‌ایم.

عبداللهی با اشاره به تولید سالانه ۲۵ هزار تن بادام در چهارمحال و بختیاری، بیان کرد: با توجه به اینکه ارزش بادام سنگی ۹ دلار و بادام مامایی ۱۸ دلار است، در صورت صادرات این محصول می‌توانیم سالانه ۲۵۰ میلیون دلار گردش مالی فقط از طریق بادام داشته باشیم.

وی اظهار داشت: در چهارماهه نخست امسال ۴۰۰ تن بادام به ارزش بیش از ۳ میلیون دلار از استان صادر شده است که می‌توان با سرمایه‌گذاری، اصلاح باغات و بسته‌بندی بادام میزان صادرات را افزایش داد.

بادام به تنهایی ۶ درصد اقتصاد چهارمحال و بختیاری را در برمی گیرد

رئیس سازمان جهاد کشاورزی چهارمحال و بختیاری گفت: صنعت بادام به تنهایی بین ۳ تا ۶ درصد تولید ناخالص داخلی و اقتصاد استان را در برمی گیرد.

حسین برزگر گفت: در حال حاضر دو محصول هستند که بهره وری اقتصادی آن‌ها بالای یک دلار به ازای هر متر مکعب است؛ یکی پسته و دیگری بادام می‌باشد و نیاز آبی پایینی هم دارند و هم عملکرد و هم بحث بهره اقتصادی محصول نیز بالا می‌باشد.

برزگر افزود: در کشور‌های توسعه یافته بهره‌وری اقتصادی نزدیک به هفت تا هشت دلار، به ازای هر متر مکعب می‌باشد، این در حالی است که بهره‌وری اقتصادی آب در کشور ما به ازای هر متر مکعب کمتر از سه دهم دلار است و در حقیقت یک بخش ناشی از ارزش پول ملی می‌باشد، و بخش دیگر نیز ناشی از بحث بهره‌وری فیزیکی و راندمان آب آبیاری و بخش زنجیره ارزش است.

وی اضافه کرد: نقش بادام در اقتصاد استان بایستی از ۳ تا ۵ درصد به ۶ تا ۱۰ درصد ارتقاء یابد و از این حیث به راحتی می‌توان جایگاه مناسبی را برای این محصول در نظر گرفت به شرطی که زنجیره ارزش نیز مورد توجه قرار گیرد.

بادام مامایی چهارمحال و بختیاری، محصولی با شهرت جهانی

برزگر ضمن اشاره به اینکه در حوزه بادام و راه اندازی شهرک تخصصی بادام دیدگاهمان صرفا واگذاری زمین نیست و هدفمان این است که با چند ایده فنی و ایده آل، سرمایه گذاران واقعی راشناسایی نموده و به شهرک تخصصی بادام هدایت کنیم افزود: در اصل هدفمان روی دو موضوع مهم هدایت صادرکنندگاه بادام از خارج استان به شهرک تخصصی بادام سامان و افزایش ارزش افزوده و ایجاد بازار برای ارقامی غیر از رقم بادام مامایی می‌باشد.

رییس سازمان جهاد کشاورزی اعلام داشت: در نهایت در شهرک تخصصی بادام به سه طریق؛ واحد‌های سورت و بسته بندی مختص صادرکنندگانی که در حوزه صادرات بادام خارج از استان مشغول به فعالیت می‌باشند، واحد‌های فرآوری مثل روغن گیری، تهیه خلال و شیر بادام و واحد‌های مربوط به صنایع جانبی و افزایش انباری و سردخانه مثل واحد‌های کنسانتره، نئوپان و تهیه خوراک دام از پوست سبز بادام مستقر خواهند شد.

بادام مامایی چهارمحال و بختیاری، محصولی با شهرت جهانی

قابل ذکر است: هم اکنون بیشترین مصرف مربوط به بادام آجیلی است و مغز بادام به صورت خام، سفید شده، شور، بو داده، طعم دار، برشته، شکری بسته بندی وبه مصرف می‌رسد که یکی از فراورده‌های بادام تولید روغن بادام می‌باشد که دارای ارزش غذایی، خواص دارویی وآرایشی بهداشتی است.

از دیگر فراورده‌ها می‌توان به آرد بادام، کره بادام وشیر بادام به منظور تهیه انواع کیک وشیرینی نام برد و کنجاله آن پس از روغن گیری بعنوان مکمل غذایی دام وطیور مورد استفاده قرار می‌گیرد.

صرف هزار میلیارد ریال اعتبار برای ناحیه صنعتی تخصّصی بادام

مدیرعامل شرکت شهرک‌های صنعتی چهارمحال و بختیاری، از صرف هزار میلیارد ریال اعتبار برای ناحیه صنعتی تخصّصی بادام خبر داد.

حمید غفاری گفت: تا کنون هزار میلیارد ریال اعتبار از سوی شرکت شهرک‌های صنعتی چهارمحال و بختیاری به‌منظور ایجاد زیرساخت‌های لازم در ناحیه صنعتی تخصّصی بادام در شهرستان سامان هزینه شده است.

مدیرعامل شرکت شهرک‌های صنعتی چهارمحال و بختیاری افزود: این اعتبار صرفِ تعیینِ حدودِ ناحیه صنعتی، ایجاد زیرساخت‌های شبکه توزیع آب، شبکه‌های داخلی برق و گاز و زیرسازی خیابان‌ها و جدول‌گذاری معابر در فاز عملیاتی ناحیه صنعتی تخصّصی بادام شد که در آینده‌ای نزدیک وارد مدار واگذاری به متقاضیان سرمایه‌گذاری می‌شود.

بادام مامایی چهارمحال و بختیاری، محصولی با شهرت جهانی

وی با اشاره به روند احداث ناحیه صنعتی تخصّصی بادام اظهار کرد: افزایش بهره‌وری در راستای فرآوری محصولات باغی، جلوگیری از خام‌فروشی و رشدِ تولیدِ صادرات‌محور، اصولِ اوّلیه طرحِ احداث این ناحیه صنعتی تخصّصی بوده است که در حال حاضر ۲۰ هکتار از آن در فاز عملیاتی قرار دارد و پس از آماده‌سازی در قالب ۷۰ قطعه ۲ هزار و ۵۰۰ تا ۳ هزار مترمربعی به متقاضیانِ واجدِ شرایط واگذار خواهد شد.

غفاری ادامه داد: با توجّه به اهمیّتِ کیفی واحد‌های مستقر در این ناحیه صنعتی، متقاضیان سرمایه‌گذاری باید پس از طی مراحلّ فنّی و تخصّصی در سازمان جهاد کشاورزی استان، جواز تأسیس دریافت و سپس نسبت به عقد قرارداد برای تخصیص زمین، به شرکت شهرک‌های صنعتی استان مراجعه نمایند.

وی تأکید کرد: در حال حاضر ساخت ایستگاه پمپاژ و ایجاد شبکه فیبر نوری جزو اولویت برنامه‌های شرکت شهرک‌های صنعتی چهارمحال و بختیاری برای توسعه و تثبیتِ زیرساخت‌های ناحیه صنعتی تخصّصی بادام است.

چهارمحال و بختیاری از قافله برندسازی بادام عقب مانده است

رئیس کمیسیون کشاورزی، صنایع تبدیلی، آب، منابع‌طبیعی و محیط‌زیست اتاق بازرگانی چهارمحال و بختیاری گفت: عمده بادام مامایی تولیدی در استان به کشور هند صادر می‌شود، متاسفانه این استان از قافله برندسازی بادام عقب مانده است.

خلیل شریفی رئیس کمیسیون کشاورزی، صنایع تبدیلی، آب، منابع‌طبیعی و محیط‌زیست اتاق بازرگانی چهارمحال و بختیاری با اشاره به مصوبات آخرین جلسه کارگروه توسعه صادرات غیرنفتی استان، اظهار داشت: در این جلسه مقرر شد انجمن تخصصی بادام جلسه‌ای با محوریت برندسازی بادام داشته باشد، بنابراین تصمیم گرفتیم این موضوع در کمیسیون کشاورزی مطرح و در خصوص آن تصمیم‌گیری شود. 

وی افزود: چهارمحال و بختیاری قطب تولید بادام در کشور محسوب می‌شود، بادام مامایی در بین سایر ارقام بادام تولیدی استان، جنبه صادراتی بیش‌تری دارد و عمده بادام مامایی تولیدی به کشور هند صادر می‌شود. 

شریفی با بیان اینکه به طور متوسط سالانه ۱۴۰۰ تن بادام و مغز بادام از چهارمحال و بختیاری صادر می‌شود، خاطرنشان کرد: متاسفانه اکثر صادرکنندگان بادام به‌صورت فله‌ای مغز بادام را صادر می‌کنند، این استان از قافله برندسازی بادام عقب مانده است. 

رئیس کمیسیون کشاورزی، صنایع تبدیلی، آب، منابع‌طبیعی و محیط‌زیست اتاق بازرگانی چهارمحال و بختیاری با بیان اینکه در جلسه آتی این کمیسیون موضوع شهرک تخصصی بادام استان مورد توجه قرار خواهد گرفت، گفت: راه‌اندازی هر چه سریعتر این شهرک یک اولویت در استان محسوب می‌شود. 

بادام مامایی چهارمحال و بختیاری، محصولی با شهرت جهانی

وی بیان کرد: برای حل مشکلات و معضلات در حوزه تولید، فروش و صادرات بادام از استان نیازمند راهکار‌ها و پیشنهادات عملی هستیم، با شرایط موجود قطعا تولید بادام در چند سال آینده صرفه اقتصادی نخواهد شد. 

شریفی با تاکید بر اینکه انجمن تولیدکنندگان و صادرکنندگان بادام در اتاق بازرگانی چهارمحال و بختیاری تشکیل شده است، یادآور شد: این انجمن همانند یک صنف در استان برای پیگیری موضوعات مرتبط با این حوزه فعال شده است. 

رئیس کمیسیون کشاورزی، صنایع تبدیلی، آب، منابع‌طبیعی و محیط‌زیست اتاق بازرگانی چهارمحال و بختیاری عنوان کرد: برای برندسازی بادام از نظرات صاحب‌نظران استفاده خواهیم کرد، کارگروه تخصصی بادام ذیل کمیسیون کشاورزی اتاق بازرگانی و با حضور صاحب‌نظران در این حوزه تشکیل خواهد شد. 

وی افزود: بادام یکی از ظرفیت‌ها در حوزه تولید محصولات کشاورزی در چهارمحال و بختیاری است، حلقه‌های ارزش این محصول باید بومی‌سازی شود. 

در ادامه جلسه سعید فیاضی، نائب رئیس اتاق بازرگانی چهارمحال و بختیاری با بیان اینکه در یک جلسه نمی‌توان برای برندسازی بادام استان نتیجه‌گیری و آن را به‌ثمر نشاند، اظهار کرد: باید چند موضوع در خصوص برندسازی محصول بادام مورد توجه قرار بگیرد. 

وی افزود: تعیین ویژگی‌های بادام تولیدی در چهارمحال و بختیاری، شناسایی رقبا، شناسایی بازار‌های هدف صادرات، تعیین چشم‌انداز تولید و صادرات بادام و یکپارچه‌سازی تجار در این حوزه از جمله ضرورت‌ها در حوزه برندسازی بادام استان است. 

فیاضی خاطرنشان کرد: بادام با نشان‌های تجاری مختلف در جهان عرضه می‌شود، برای رسیدن به هدف برندسازی بادام نیاز به جلسات تخصصی هستیم. 

بهنام علیخانی نائب رئیس کمیسیون کشاورزی، صنایع تبدیلی، آب، منابع طبیعی و محیط زیست اتاق بازرگانی در ادامه این جلسه با اشاره به اینکه برندسازی نیازمند رعایت موارد مختلفی است، اظهار کرد: این موضوع با حضور کارشناسان این حوزه نتایج ارزشمندتری را به دنبال دارد.

وی عنوان کرد: در حوزه برند سازی، ابتدا محصول باید هویت‌بخشی شود و سپس با شناسایی رقبا، بازار هدف و مشخص نمودن چشم‌انداز به بررسی برندسازی بپردازیم، هر برند باید بیانگر یک موضوع هدفدار باشد و صادرات هر برند خود تابع شرایط متفاوتی است.

علیخانی در پایان تاکید کرد: حضور در نمایشگاه‌های خارجی در حوزه برندسازی و فروش بسیار موثر است و در زمینه برندسازی برخی اوقات ارتباطی بین تولید و برندسازی نیست، بنابراین تشکیل کارگروه‌های کارشناسی در این موضوع امری ضروری است.

گزارش از افسانه احمدی فارسانی

اخبار پیشنهادی
تبادل نظر
آدرس ایمیل خود را با فرمت مناسب وارد نمایید.
نظرات کاربران
انتشار یافته: ۱۰
در انتظار بررسی: ۰
Iran (Islamic Republic of)
کشاورز
۲۰:۳۴ ۲۴ شهريور ۱۴۰۲
آب چند هزار ساله اصفهان رو احمدی‌نژاد داد به شهر کرد روستاهای دنبال رودخونه وکل استان اصفهان رو نابود کرد جالب است بدانید 70 درصد از افراد دنبال رودخونه شهرکرد ساکن استان اصفهان شده‌اند هم کارخونه ها رو اشغال کرده‌اند وهم از تمام مزایا اصفهان استفاده میکنندوتا فاصله 30 کیلومتری از رودخونه وتا نوک کوهها هم بادام وگردو کاشته‌اند پس برگردید به روستا هاتون وشهر خودتون تا ما یک نفسی بکشیم
Iran (Islamic Republic of)
No name
۱۲:۳۹ ۲۵ شهريور ۱۴۰۲
آب چند هزار ساله از چهارمحال به سمت اصفهان میاد
مال اصفهان نبوده و نیست ابتدا باید صاحب آب استفاده کنه چون اصفهان هیچ پول و عوارضی برای این آب ب چهارمحال نمیده وقتی از چیزی اطلاع ندارید اول مطالعه کنید سرچشمه این رودخونه ها توی خاک چهارمحاله بعد شما میگید آب چند هزارساله اصفهان ????
Iran (Islamic Republic of)
هموطن ایرانی
۱۴:۱۸ ۲۴ شهريور ۱۴۰۲
چه جالب نام بادام مامایی رانشنیده بودم . دعامیکنم همه کشاورزان وزحمت کشان همیشه تندرست وموفق باشند. ان شاالله
Iran (Islamic Republic of)
ناشناس
۱۴:۱۷ ۲۴ شهريور ۱۴۰۲
چه جالب نام بادام مامایی رانشنیده بودم . دعامیکنم همه کشاورزان وزحمت کشان همیشه تندرست وموفق باشند. ان شاالله
Iran (Islamic Republic of)
ناشناس
۱۰:۵۶ ۲۴ شهريور ۱۴۰۲
دقیقا به خاطر گسترش باغات بادام و هلو است که آب زاینده خشک شده و کشاورزی شرق اصفهان نابود شد تالاب گاوخونی نابود شد شهر اصفهان دچار فرو نشست شد . سیاستهای غلط زمان احمقی نژاد.
Iran (Islamic Republic of)
ناشناس
۱۵:۵۱ ۲۸ شهريور ۱۴۰۲
متاسفانه آب چهار محال صرف برنج کاری که محصول پر آبی هست در مزارع اصفهان میشه
ولی بادام محصول کم آبی هست
Iran (Islamic Republic of)
منصور
۱۲:۲۶ ۲۳ شهريور ۱۴۰۲
علت نامگذاری بادام مامایی این است که موقعیی انرا میشکنید // مغز ان دوقلو است
Iran (Islamic Republic of)
No name
۱۲:۳۷ ۲۵ شهريور ۱۴۰۲
بادام مامایی تک مغز هم داریم
ربطی ب تعداد مغزش نداره
Iran (Islamic Republic of)
ناشناس
۱۲:۱۹ ۲۳ شهريور ۱۴۰۲
اگه گفتید // چرا میگن مامایی ؟؟
Iran (Islamic Republic of)
ناشناس
۱۲:۰۶ ۲۳ شهريور ۱۴۰۲
چرا قیمت بادام را باید دلال و تاجر بادام تعیین کنند و زحمت کشاورز تحت شعاع قرار گیرد .متولی این مهم کدام کیست
آخرین اخبار