نورهای عجیب و غریب، به مراتب بیشتر از چیزی که مردم تصور می‌کنند، در آسمان ظاهر می‌شوند؛ در بسیاری از مواقع انتشار تصاویری از این نورهای عجیب، گمانه‌زنی‌های زیادی را در مورد علل ایجاد آنها به وجود می‌آورد؛ از نفوذ موجودات فرازمینی گرفته تا سلاح‌های نظامی مخفی.

اما متاسفانه برخلاف میل نظریه‌پردازان تئوری‌های توطئه، همیشه توضیحاتی علمی برای این نورها وجود دارد؛ از حلقه‌های نور شبیه به بشقاب پرنده گرفته تا طاق‌هایی به رنگ خون... در این مقاله قصد داریم تا ده نمایش نوری عجیب و غریب در جو را با توضیحاتی ساده و حیرت‌آور به شما معرفی کنیم.

۱- حلقه‌هایی شبیه بشقاب پرنده

این حلقه‌های عجیب و غریب نور قرمز برای مدت کوتاهی بر فراز شهر پوسانو در شمال ایتالیا پدیدار شدند و برای چند میلی ثانیه در آسمان چشمک زنان، معلق بوده و ناگهان ناپدید شدند.

این فریزبی (چیزی شبیه بشقاب پرنده) های فلورسنت تحت عنوان "انتشار نور و اغتشاشات با فرکانس بسیار پائینی که ناشی از منابع پالس الکترومغناطیس" هستند شناخته می‌شوند. این پدیده در حقیقت نوعی اختلال جوی است که زمانی که صاعقه یک پالس الکترومغناطیس تولید می‌کند که به یونوسفر زمین برخورد می‌کند، ایجاد می‌گردد. یونوسفر، بخش یونیزه شده در جو فوقانی است که بین ۸۰ تا ۶۵۰ کیلومتر بالاتر از سطح زمین قرار دارد و رنگ قرمز آن ، توسط اتم‌های نیتروژن برانگیخته در یونوسفر ایجاد می‌شود.

این هاله نورانی در نتیجه یک طوفان تندری شدید در فاصله ۲۸۰ کیلومتری جنوب شرقی پوسانو ظاهر شد ولی پرسپکتیو اجباری این حلقه عظیم که ۳۶۰ کیلومتر قطر داشت، باعث شد تا این هاله به شکلی معلق برفراز این شهر دیده شود.

۲- طاق‌ها و هاله‌های نور

این تصویر، توسط یکی از فضانوردان دانشگاه کوئین در بلفاست در ایرلند شمالی گرفته شده و در آن مجموعه‌ای جذاب و تماشایی از طاق‌ها، کمان‌ها و هاله‌های نورانی را می‌بینیم که به دور خورشید می‌چرخند. نورهای این چنینی با تابش نور خورشید به میلیون‌ها کریستال یخ بسیار ریز در اتمسفر فوقانی ایجاد می‌شوند. بلورهای شش ضلعی مینیاتوری، نور را به سان یک منشور می‌شکنند و وقتی بادهای قوی آنها را در یک جهت، هدایت می‌کنند، نورهای منحرف شده با هم ترکیب شده و خطوط نور را تولید می‌کنند.

بیشتربخوانید

• خودنمایی دنیای پر رمز و راز نجوم؛ چراغ آسمان پرنور می‌شود

این تصویر دست کم سه پدیده نوری مختلف را نشان می‌دهد: یک هاله ۲۲ درجه که در واقع یک دایره بزرگ است که خورشید را احاطه کرده؛ یک جفت خورشید کاذب ( نقاط درخشانی که در دو طرف هاله ۲۲ درجه‌ای واقع شده‌اند) و یک دایره پرهلیک کامل (خطی که دایره را نصف می‌کند) که نادرترین پدیده است. این تصویر ممکن است شامل ویژگی‌هایی از یک هاله محدود و یک قوس فوق جانبی باشد که چیزی شبیه پلک را در بالا و پائین هاله ۲۲ درجه تشکیل می‌دهد.

تمام این پدیده‌ها، به شکلی جداگانه ممکن است رایج باشند اما دیدن همه آنها در کنار هم و دریک زمان، اتفاق بسیار نادری است.

۳- حباب‌های عجیب آبی رنگ

یک فضانورد در ایستگاه فضایی بین المللی (ISS)، تصویری از دو حباب آبی عجیب و غریب که در جو کره زمین می‌درخشند را ثبت کرده. جالب اینجاست که این دو حباب کاملا بی‌ربط به یکدیگر هستند و فقط به شکلی همزمان ظاهر شده‌اند.

نور حباب در پائین تصویر، یک صاعقه عظیم است که در کنار شکافی بزرگ و دایره‌ای در بالای ابرها رخ داده و این اتفاق باعث شده تا رعد و برق، دیوارهای اطراف ساختار ابری کالدرا مانند را روشن کرده و یک حلقه درخشان جالب توجه ایجاد کند.

حباب آبی در بخش بالا و سمت راست تصویر، نتیجه نور تابیده شده از سمت ماه است. جهت ماه نسبت به ایستگاه فضایی بین‌المللی به نحوی است که نوری که از خورشید منعکس می‌شود، از جو کره زمین عبور کرده و آن را به یک لکه آبی روشن با هاله‌ای مبهم تبدیل می‌کند.

۴-گرداب نور

گردابی از نور آبی که در آسمان شب آلاسکا ظاهر شده بود، برای مدت کوتاهی توجه یک نمایشگر شفق قطبی را به خود جلب کرد. اما این پدیده عجیب به شکل گرداب هیچ ارتباطی به رقص‌های نور قطبی نداشت.

این مارپیچ گرداب مانند درخشان، در اثر سوخت منجمد موشک که از یکی از موشک‌های فالکون ۹ اسپیس ایکس خارج می‌شد، ایجاد شده بود و با توجه به ارتفاع بالای موشک، این سوخت منجمد، نور خورشید را به زمین بازتاب می‌کرد و بدین شکل در آسمان شب دیده می‌شد. نورهای این چنینی برای چند دقیقه و تا زمانی که کریستال‌های سوخت منجمد پراکنده شوند، در آسمان دیده می‌شوند.

فیلمی از یک گرداب مشابه در آسمان هاوایی نیز دیده شده که در آن یک مارپیچ این چنینی در آسمان شب ایجاد شده و سپس ناپدید می‌شود. ستاره‌شناسان این نورهای چرخان را "مارپیچ‌های اسپیس ایکس" نامگذاری کرده‌اند و بر این باورند که با افزایش تعداد موشک‌های اسپیس ایکس، در آینده بیش از پیش شاهد این پدیده خواهیم بود.

۵- قوس قرمز رنگ

پس از برخورد طوفان خورشیدی قدرتمند به زمین، یک رگه نور به رنگ قرمز روشن در آسمان بخش‌هایی از اسکاندیناوی رویت شد اما این نوار قرمز رنگ نور، شفق قطبی نبود و پدیده‌ای به مراتب نادرتر بود.

این پدیده غیرمعمول که تحت عنوان کمان قرمز شفق قطبی پایدار (SAR) شناخته می‌شود، به رغم نامش، نه شفق قطبی است و نه پایدار است. این پدیده برخلاف شفق‌های قطبی، زمانی ظاهر می‌شود که تشعشعات خورشیدی، مولکول‌های گاز را در اتمسفر بالایی تحریک می‌کند. SAR وقتی شکل می‌گیرد که گاز اتمسفر توسط سیستم جریان حلقه‌ای زمین (یک حلقه عظیم از جریان الکتریکی که زمین را احاطه کرده) به شدت گرم می‌شود. بعد از آنکه طوفان‌های خورشیدی، مگنتوسفر زمین را ضعیف می‌کنند، احتمال رویت چنین پدیده‌هایی بیشتر می‌شود.

بنا به دلایل نامشخص، در جریان یک SAR تنها اکسیژن گرم می‌شود و این بدان معناست که این پدیده‌ها، همیشه یک سایه قرمز را منتشر می‌کنند.

۶- ابرهای رنگین‌کمانی

این ابرهای رنگارنگ در آسمان شب قطب شمال دیده شده بودند. این ابرها که تحت عنوان ابرهای استراتوسفر قطبی (PSC) شناخته می‌شوند تنها در استراتوسفر (دومین لایه جو زمین) در دمای منفی ۸۱ درجه سانتیگراد تشکیل می‌شوند. معمولا استراتوسفر، برای تشکیل ابرها، فضای بسیار خشکی است ولی در دماهای بسیار پائین، مولکول‌های آب با فاصله زیاد با هم ادغام شده و کریستال‌های یخ کوچکی را شکل می‌دهند که مبدل به ابر می‌شوند.

زمانی که نور خورشید بر این ابرهای کریستالی می‌تابد، پراکنده شده و طول موج‌های مختلف نور ایجاد می‌شود و همین موضوع به ابرها ظاهری رنگارنگ و رنگین‌کمانی می‌دهد. با توجه به ارتفاع بالای این ابرها، نور خورشید می‌تواند به کریستال‌ها تابیده و در آسمان پراکنده شود؛ حتی اگر خورشید فراتر از سطح افق باشد که در این حالت، ابرها به شکل درخشان‌تری ظاهر می‌شوند.

۷- خطوط لیزری سبز روشن

این تصویر توسط تلسکوپی که در مرتفع‌ترین قله هاوایی به نام مائونا کیا واقع شده، شکار شده و در آن خطوط لیزری سبز رنگی را می‌بینیم که در آسمان شب چشمک می‌زدند.

این خطوط که یکی پشت دیگری ظاهر می‌شدند، حدود یک ثانیه در آسمان دوام داشتند ولی در بحث‌های آنلاین خیلی‌ها آن را با باران دیجیتال یا خطوط کد سبز رایانه‌ای که در فیلم‌های ماتریکس حرکت می‌کردند، مقایسه می‌کردند.

اما این خطوط، مدرکی بر اینکه ما در دنیای ماتریکس زندگی می‌کنیم نیست. بلکه این خطوط، لیزرهایی هستند که از ماهواره ICESat-۲ ناسا می‌آیند که هدفش اندازه‌گیری میزان یخ در کرایوسفر زمین (قسمتی از زمین که با یخ جامد پوشیده شده) است و با این روش دانشمندان میزان برف، یخ دریا و دریاچه و رودخانه، کوه‌های یخ، یخچال‌های طبیعی و صفحات یخی را اندازه‌گیری می‌کنند.

۸- استیو حیرت‌آور

استیو، رگه نوری عجیب و غریبی که شبیه شفق قطبی است، در پی طوفان بزرگ خورشیدی در اوایل سال ۲۰۲۳ در چند ایالت آمریکا مشاهده شد. استیو ( افزایش سرعت انتشار حرارتی قوی)، پدیده نادری است که در آن نوار جامدی از نور ایجاد می‌شود که تا یک ساعت در هوا معلق است. این نوار توسط رودخانه‌ای از پلاسمای داغ یا گاز یونیزه شده‌ای که در هنگام طوفان‌های خورشیدی از مگنتوسفر ضعیف شده کره زمین جدا شده، ساخته می‌شود. جریان پلاسما ثابت و یکنواخت است؛ بدان معنا که همان گازها برانگیخته باقی مانده و به شکلی مداوم همان نور را ساطع می‌کنند.

استیو ممکن است بسیار دورتر از سرزمین‌های قطبی که در آن شاهد پدیده شفق قطبی هستیم، پدیدار شود؛ هر چند که دانشمندان هنوز درباره دلیل آن اطمینان ندارند.

۹- حلقه‌های درخشان رنگین‌کمان

زمانی که تصویری از حلقه‌های متحدالمرکز رنگین کمان در فنلاند گرفته شد، چیزی در مثل گرده در هوا معلق بود. حلقه‌های رنگارنگ این چنینی که به نام "تاج گرده‌ای" شناخته می‌شوند، زمانی شکل می‌گیرند که نور خورشید، هزاران دانه گرده را در هوا پراکنده می‌کند. این یک الگوی انکسار ایجاد می‌کند که در آن طول موج‌های جداگانه نور، یکدیگر را خنثی کرده و فقط به رنگ‌هایی خاص اجازه رویت شدن می‌دهند. دانه‌های جداگانه نیز روشن شده و به شکل نقاط روشنی در تصویر ظاهر می‌شوند.

گرده‌هایی که در این تصویر می‌بینیم، متعلق به درختان کاج (Pinus sylvestris) هستند که کیسه‌های هوایی‌شان به شناور شدن این گرده ها کمک می‌کنند. تاج‌های گرده‌ای تنها زمانی پدیدار می‌شوند که غلظت گرده‌ها بسیار زیاد باشد و زمانی که خورشید یا ماه کامل تا حدی پنهان باشند، با وضوح بیشتری دیده می‌شوند.

۱۰- آسمان خونین

پس از آنکه یکی از موشک‌های فالکون ۹ اسپیس ایکس، سوراخی در یونوسفر زمین ایجاد کرد، یک رگه نور قرمز در آسمان آریزونا از خود به جای گذاشت.

حفره‌های یونوسفری زمانی ایجاد می‌شوند که مرحله دوم سوخت یک موشک در ارتفاع بین ۲۰۰ تا ۳۰۰ کیلومتر بالای سطح زمین بسوزد. در این ارتفاع، دی اکسید کربن و بخار آب خارج شده از اگزوز موشک، باعث می‌شود تا اتم‌های اکسیژن یونیزه شده دوباره ترکیب شده و یا دوباره به مولکول‌های اکسیژن دو اتمی تبدیل شوند و شکافی در پلاسما ایجاد شود. همین موضوع مولکول‌ها را تحریک کرده و آنها انرژی را به شکل نور ساطع می‌کنند.

دانشمندان مدتی است که متوجه حفره‌های یونوسفری شده‌اند؛ اما با افزایش تعداد پرتاب موشک‌ها، این پدیده رایج‌تر نیز خواهد شد. لازم به ذکر است که این حفره‌ها تهدیدی برای ساکنان کره زمین به شمار نمی‌روند و به شکل طبیعی در طول چند ساعت و با یونیزه شدن دوباره گازهای ترکیب شده، دوباره بسته می‌شوند.

منبع: خبرآنلاین