اینک که فصل زراعی دیگری برای شالیکاران گیلانی رو به پایان است و خوشه‌های طلایی بیش از ۲۱۰ هزار هکتار از شالیزار‌های استان به ثمر نشسته عملا نیاز آبی آن‌ها به طور رسمی پایان یافته است.

این در حالی است در ابتدای فصل و سال زراعی جاری با کمبود ۱۳۰ میلیون مترمکعب ذخیره آبی سد سفیدرود نسبت به سال قبل از آن که از نظر خشکسالی و کمبود منابع آبی در استان بی‌سابقه بود مواجه بودیم و نگرانی بسیاری برای شالیکان و متولیان امر از این ناحیه ایجاد شده بود، اما در نهایت با مدیریت، هماهنگی و همراهی همه بخش‌ها موضوع به سرانجام مطلوب رسید.

سد سفیدرود بزرگ‌ترین سد مخزنی گیلان است که آب مورد نیاز ۱۷۲ هزار هکتار از مجموع ۲۳۸ هزار هکتار شالیزار‌های استان را تامین می‌کند، چنانکه از حدود سه میلیارد و ۳۰۰ میلیون متر مکعب آب مصرفی گیلان، حدود سه میلیارد متر مکعب مصرف بخش کشاورزی است.

با توجه به بارش‌های پاییز و زمستان سال گذشته انتظار می‌رفت سال زراعی جاری برای کشاورزان گیلانی سخت باشد چنانکه اواخر فروردین ماه سد سفید رود فقط ۵۳۸ میلیون متر مکعب ذخیره داشت که این میزان نسبت به مدت مشابه سال قبل ۲۱ درصد و نسبت به مدت نرمال ۵۰ درصد کاهش داشت.

ذخیره ناکافی برف در مناطق کوهستانی در جهت افزایش ذخایر آبی و آورد کم سدسفیدرود شرایط ویژه‌ای را بوجود آورد که تشکیل قرارگاه جهادی مدیریت آب کشاورزی با ریاست استاندار گیلان همچون سال گذشته که توانست با وجود کم بارشی و کم آبی به افزایش ۲۰ درصدی تولید برنج منجر شود برای دومین سال متوالی به ضرورتی غیرقابل انکار بدل شود.

نوزدهم اردیبهشت ماه امسال بود که آب سد سفیدرود رها شد؛ استاندار گیلان در مراسم آب‌گذاری کانال‌های آبیاری کشاورزی گیلان گفت: محدودیت آبی باعث شده که نظارت و کنترل بیشتری بر منابع آبی داشته باشیم و امسال نیز همچون پارسال قرارگاه جهادی مدیریت منابع آب استان را تشکیل دهیم.

عباسی همان زمان با تاکید بر همراهی کشاورزان استان با مسئولان و سیاست گذاری‌ها در حوزه آب افزود: کشاورزان تجربه و هماهنگی خوبی با متولیان امر داشته اند که این امر باعث می‌شود ما تا پایان فصل زراعی از همه ظرفیت‌ها برای کشت برنج بهره بگیریم و بتوانیم به افزایش تولید هم برسیم.

از آن زمان برای بیشتر کشاورزان با مدیریتی که انجام شد و بارش‌هایی که اتفاق افتاد، سال پر محصولی رقم خورد.

برای به ثمر نشستن برنج در آخرین مرحله، شالیزار‌ها دیگر نیاز به آب ندارند و باید مدتی بدون آب باقی بمانند تا درو محصول میسر شود بنابراین به گفته متولیان اگر کشاورزانی بر اساس تقویم زراعی حرکت نکرده باشند و از سایر کشاورزان عقب افتاده باشند باید خود آب شالیزارشان را تامین کنند.

از این‌رو مدیر عامل شرکت سهامی آب منطقه‌ای گیلان از پایان آبگذاری کانال‌های آبیاری کشاورزی استان خبر داد و گفت: امسال با برنامه ریزی و مدیریت دقیق و هم افزایی تمامی دستگاه‌های اجرایی استان در قالب قرارگاه جهادی مدیریت منابع آب استان گیلان، آب کشاورزی مورد نیاز گیلان به سختی، اما با موفقیت تامین شد.

وحید خرمی مدیرعامل آب منطقه‌ای گیلان با اشاره به مواجهه گیلان با کمبود ۱۳۰ میلیون متر مکعبی آب در ابتدای فصل زراعی ۱۴۰۲ به نسبت سال ۱۴۰۱ افزود: بر اساس آمار ثبت شده، امسال دشوارترین سال آبی را در حوضه سدسفیدرود داشتیم که با توجه به میزان ذخیره آن، این وضعیت در ابتدای فصل کشت برای کارشناسان و صاحبنظران بسیار نگران کننده بود.

وی گفت: با توجه به اهمیت بسیار بالای موضوع تامین آب برای نجات شالیزار‌های گیلان، استاندار گیلان به مانند سال قبل دستور تشکیل قرارگاه جهادی مدیریت منابع آب استان گیلان را صادر کرد و براساس آن توانستیم با مدیریت دقیق، توزیع حساب شده و عادلانه آب، نوبت بندی آن در سطح شبکه سفیدرود را انجام دهیم و کسری آب را جبران کنیم.

خرمی با بیان اینکه بارش‌ها برای جبران بخشی از کسری آب در برنامه نوبت بندی آب شرکت سهامی آب منطقه‌ای گیلان لحاظ شده بود و به لطف خدا به کمک گیلان آمد، گفت: با توجه به برنامه ریزی‌های دقیقی که صورت گرفت با وجود کمبود ۱۳۰ میلیون متر مکعبی آب در ابتدای فصل زراعی به نسبت سال قبل از آن، صرفه جویی آب سفیدرود ناشی از بارش‌هایی که به آن اشاره شد به قریب به ۱۷۰ میلیون متر مکعب رسید و آبگذاری کانال‌های آبیاری که قرار بود تا پایان تیرماه انجام شود، تا دهم مرداد ماه ۱۴۰۲ تمدید شد.

وی تصریح کرد: امسال در مسیر اجرایی کردن برنامه ناگزیر سخت‌گیرانه تامین و توزیع آب شاهد همکاری بسیار ارزشمند مردم و مسئولان بودیم.

خرمی افزود: در این مدت با برنامه ریزی و مدیریت دقیق، صرفه جویی و بازچرخانی آب، هماهنگی و انسجام دستگاهها، لایروبی نزدیک به هزار و ۲۰۰ کیلومتر از انهار اصلی، وارد مدار کردن بیش از یک‌هزار ایستگاه پمپاژ و چاه عمیق بعلاوه تامین سوخت و برق آن‌ها با همکاری دستگاه‌های مربوطه و همکاری ستودنی و مثال زدنی مردم توانستیم امسال نیز سال کشاورزی موفقی را پشت سر گذاریم.

صالح محمدی رئیس سازمان جهاد کشاوری گیلان نیز در این رابطه گفت:با وجود همه نگرانی‌هایی که برای تامین آب به دلیل کاهش نزولات جوی در فصل پاییز و زمستان سال گذشته داشتیم، با توجه به تجربه خوب قرارگاه جهادی آب در سال گذشته با هدایت استاندار امسال هم توانستیم با تقویم زراعی به عنوان فرهنگ کشاورزی استان حداکثر بهره‌وری را از آب داشته باشیم.

وی افزود: تاکنون بیش از ۲۱۰ هزار هکتار از شالیزار‌های استان در مرحله خوشه دهی هستند و کار برداشت در همه شهرستان‌ها آغاز شده است.

 امسال نیز فصل کشاورزی گیلان با مدیریت جهادی با موفقیت به سرانجام رسید و این امر با تلاش و همکاری و انسجام بین مردم و مدیران حاصل شد.

سد سفید رود بر روی رودخانه سفیدرود و در پایین دست محل تلاقی ۲ رودخانه قزل اوزن و شاهرود در ۷۵ کیلومتری جنوب شهر رشت و در مجاورت شهر منجیل احداث شده است.

سالانه زراعت برنج در ۲۳۸ هزار هکتار از اراضی شالیزاری گیلان انجام می‌شود که ارزش اقتصادی تولید این محصول در استان طی سال گذشته بیش از ۱۵۰ هزار میلیارد ریال بوده است. امسال ۱۷۰ هزار هکتار از اراضی شالیزاری گیلان به روش مکانیزه و بقیه به شیوه سنتی کشت شد.

گیلان دارای ۳۱۴هزار هکتار اراضی کشاورزی است و ۳۱۷ هزار نفر از مردم استان در بخش کشاورزی مشغول به فعالیت هستند. برنج، چای، زیتون، پیله ابریشم، بادام زمینی، زیتون، فندق و مرکبات عمده‌ترین محصولات کشاورزی گیلان هستند. گیلان همچنین یکی از تولید کنندگان مهم طیور در کشور است.

گیلان بزرگترین تولیدکننده ارقام بومی و با کیفیت برنج در کشور به شمار می‌آید که با ۲۳۸ هزار هکتار اراضی شالیزاری، رتبه اول کشور را از لحاظ سطح زیرکشت و همچنین رتبه دوم تولید برنج را به خود اختصاص داده است.

ارقام هاشمی، علی کاظمی، صدری، حسنی و دیلمانی جزو رقم‌های کیفی و ارقام گوهر و سپیدرود جزو رقم‌های پرمحصول است که در شالیزار‌های گیلان کشت می‌شود، بیشترین رقم‌های کشت شده برنج در این استان، رقم‌های کیفی هاشمی و علی کاظمی است که افزون بر ۸۵ درصد محصول برنج گیلان را شامل می‌شود.

شهرستان‌های رشت و صومعه‌سرا بیشترین سهم را از مساحت اراضی شالیکاری گیلان در اختیار دارند.

منبع: ایرنا