در نشست بررسی سقاخانه‌های تهران که با حضور داریوش شهبازی تهران‌پژوه و امیر قاسمی سرپرست ستاد گردشگری شهرداری تهران و کارشناسان و علاقه‌مندان برگزار شد، به وجود بیش از ۲۰۰ سقاخانه در تهران اشاره شد که در میان آن‌ها سقاخانه‌های تاریخی هم‌چون نوروزخان و خدابنده‌لو وجود دارند که تاکنون به حیات خود ادامه داده‌اند و برای ادامه‌ی این مسیر باید حفظ این میراث فرهنگی تهران مورد توجه قرار گیرد.

امیر قاسمی سرپرست ستاد گردشگری شهرداری تهران در این نشست با اشاره به تحقیقات میدانی گسترده‌ای که طی سال‌های گذشته در خصوص سقاخانه‌های کشور انجام شده است، گفت: متاسفانه در این تحقیقات به نقش تهران کم‌لطفی شده و این درحالی است که هویت سقاخانه در تهران به‌ویژه در دوره قاجار مورد توجه بوده است.

در ادامه‌ی این جلسه داریوش شهبازی، مولف، محقق و تهران‌پژوه به معرفی هویت سقاخانه در معماری سنتی ایرانی پرداخت و گفت: سقاخانه‌‎‌ها فضا‌های کوچک هستند که توسط اهالی و کاسبان برای دسترسی رهگذران تشنه به آب سالم در گذر و کوچه‌ها ساخته می‌شد.

شهبازی با اشاره به اهمیت آب در زندگی ایرانیان که در منطقه‌ای خشک زندگی می‌کنند، گفت: در فرهنگ کهن سرزمین ما از گذشته مردم برای آب احترام قائل بوده‌اند و حتی در نوشته‌های مورخان یونانی نوشته شده که ایرانیان خود را در آب رودخانه استحمام نمی‌کردند چرا که اعتقاد داشتند آب آلوده می‌شود.

این تاریخ‌پژوه با اشاره به این‌که اغلب سقاخانه‌ها وقف شده‌اند، اظهار کرد: ایرانیان به حضرت ابوالفضل (ع) ارادت ویژه‌ای دارند و علاوه بر ثواب بردن، باور‌های اعتقادی دیگری مثل شمع‌روشن‌کردن و نذرکردن برای گرفتن حاجت نیز در رفتار مردم وجود داشته است.

وی اظهار کرد: سقاخانه علاوه برتوجه به نیاز حیاتی رهگذران شهری تشنه برای دسترسی به آب سالم، آیین‌های فرهنگی را در خود جای داد‌ه‌اند به‌طوری که مردم به سقاخانه حرمت می‌گذاشتند و در نزدیک سقاخانه، افراد رفتاری محترمانه داشته‌اند.

گفتنی است موزه‌ی نقشه‌ی تهران به‌عنوان بخشی از مرکز آمار و رصد شهری، در زیر مجموعه سازمان فناوری اطلاعات و ارتباطات شهرداری تهران فعالیت می‌کند؛ در این راستا این موزه به‌عنوان یکی از قطب‌های تهران‌شناسی، اجرای نشست‌های تخصصی درباره‌ی تهران را در دستور کار قرار داده است به طوری که بعد از برپایی نشست محله‌های تهران در عصر قجر، سقاخانه‌های تهران نیز با حضور علاقه‌مندان و کارشناسان مورد بررسی قرار گرفت.