این روز‌ها دنیای لاکچری بازان به دور دور کردن با ماشین‌های گران قیمت ختم نمی‌شود و نگهداری حیوانات خانگی مثل سگ و گربه عطش خود برتربینی آن‌ها را سیراب نمی‌کند و اخیرا دست به کار متفاوتی زده‌اند و آن خریداری بره گوسفند و خوشحالی چندصباحی برای فرزندشان است.

  از اینکه دام‌هایش امسال ۲ قلو زاییده اند؛ خوشحال بود، اما خوشحالی و شادکامی او بدلیل خشکسالی و گرانی نهاده‌ها دوامی نداشت و زودگذر بود و دیگر حال خوش روز‌های گذشته برایش تکرار نمی‌شود.

مش عباس اهل روستای گیفان از توابع بجنورد است و پنج رأس بره و بزغاله را در سطح شهر بجنورد می‌چرخاند تا شاید خریدار بهتری پیدا شود البته که مشخص است مشتریان او همان کسانی هستند که با سمندر، مار و ماهی سفره نوروز را هیجانی می‌کنند و یا در تابستان با جوجه و خرگوش فرزندشان را شاد می‌کنند.

بره کوچولو‌های گزارش ما با آن نگاه معصومانه به دنبال پیرمرد از این کوچه به آن کوچه راه افتاده اند تا مشتری پیدا شود و از روی دلسوزی به مش عباس پول بیشتری پرداخت کنند و آن‌ها را مدتی برای سرگرمی و سپس به فروش برسانند، سرنوشت این حیوانات زیبا من را متاثر می‌کند و جلو می‌روم و از او که علل بساط خود را در چهار راه خوشی بجنورد پهن کرده است و دلیل فروش بره‌ها را می‌پرسم.

مش عباس با ناراحتی می‌گوید: گوسفند بالغ و قوچ به دلیل قیمت بالا، خریدار ندارد و یا با قیمت مناسب خریده نمی‌شود به همین دلیل به سراغ بره‌ها رفتم که شاید مشتری با پول مناسب پیدا شود.

وی می‌افزاید: بره‌ها را می‌گیرند و این زیبا‌های خفته را برای دل مشغولی کودکانشان می‌خواهند و البته قیمت بسیار کمی را پیشنهاد می‌دهند.

این دامدار که هر رأس بره را یک میلیون تومان قیمت گذاری کرده است می‌گوید: خریداران بهانه می‌آورند که بره هنوز شیرخوار است و به این قیمت نمی‌ارزد و مشتری از اینکه بره کوچک و احتمال زنده ماندش کم است با شک و تردید معامله می‌کنند و قیمت پایین پیشنهاد می‌دهد.

از او دلیل فروش این دام که در آینده برای او سوداوری بیشتری را دارد می‌پرسم، می‌افزاید: امسال تیغ خشکسالی در این منطقه برنده‌تر از هر سالی شده است و گرانی نهاده‌های دامی نیز امان ما را بریده و چاره‌ای جز فروش این بره‌ها نداریم.

اگرچه مش عباس به فکر سودش و تنها به فکر فروش این بره ناقلا‌های زیبا بود، اما فرهنگ حیوان فروشی برای سرگرمی را ترویج می‌داد و این موضوع بسیار ناراحت کننده بود.

چرا این فرهنگ اشتباه باید در جامعه گسترش یابد و چرا مردم با مار، سوسمار، ماهی و یا هر حیوان دیگری اسباب خوشحالی فرزندان خود را فراهم کنند.

‌

می‌خواهم متمایز باشم

اگرچه کارشناسان اقدام به نگهداری حیوانات خانگی و یا حیوانات نامتعارف در منازل را بیشتر با هدف جلوه گری، فخرفروشی و یا متمایز نشان دادن خود از دیگران می‌دانند، ولی نگهداری از بره قطعا در زمره این فخرفروشی‌ها نمی‌گنجد و نگهداری آن نیاز به مکانی خاص دارد.

معاون سلامت اداره کل دامپزشکی خراسان شمالی در خصوص این نوع از پدیده می‌گوید: نگهداری از حیوانات خانگی در شهر که مستلزم داشتن مکان است، اقدامی تفریحی محسوب می‌شود و البته در کنار آن مسائل اقتصادی هم سبب گرایش افراد به این اقدام شده است.

علی اکبر دلیرصحرایی می‌گوید: اگر آموزش‌های لازم در خصوص نگهداری حیوانات خانگی و مخاطرات این کار به جامعه ارایه شود کسانی که حیوانات خانگی نگهداری می‌کنند با آگاه شدن از مخاطرات این کار، تمایلشان کمتر شده و یا حداقل به صورت اصولی و صحیح با کمترین مخاطره اقدام به ادامه این کار خواهند کرد.

وی عنوان می‌کند: تمایل افراد به نگهداری حیوانات تا حدی ذاتی است پس شاید بهتر باشد به جای مقاومت و جبهه گیری‌های غیراصولی در برابر این خواسته و تمایل ذاتی، که سال‌های اخیر در برخی رسانه‌ها شاهد بودیم و نتایج عکس داشته، آن را در مسیر صحیح و اصولی آموزش و هدایت کنیم.

معاون سلامت اداره کل دامپزشکی خراسان شمالی با بیان اینکه هر حیوانی برای بقا نیازمند محیط خاص است تصریح کرد: اگر این شرایط در مورد حیوانات خانگی رعایت نشود مخاطرات این گونه حیوانات به دلیل افزایش استرس‌های محیطی روند افزایشی خواهد داشت.

وی می‌افزاید: یکی از مهمترین شرایط نگهداری حیوانات خانگی محل نگهداری یا «لانه» است که باید طوری تعبیه شود که حیوان امکان تماس با حیوانات وحشی و ولگرد را نداشته باشد تا از این طریق امکان ابتلا به بسیاری از بیماری‌های انگلی و مشترک از بین برود.

خطر کاهش دام مولد

خراسان شمالی با دارا بودن بیش از ۲ میلیون راس دام سبک و حدود ۸۰ هزار راس دام سنگین قطب دامپروری کشور محسوب می‌شود و معیشت بسیاری از مردم به این بخش گره خورده است، اما زندگی این تولید کنندگان این روز‌ها دستخوش خشکسالی قرار گرفته و همراه با گرانی نهاده‌های دامی دغدغه این قشر را افزایش داده است.

دیگر تولید گوشت قرمز در دامداری‌های سنتی این استان صرفه اقتصادی ندارد چرا که ضریب تبدیل خوراک به گوشت از فروش پیشی گرفته است و دامدارن ناچار باید از دانش روز در پرورش دام بهره‌مند شوند و منابع علوفه‌ای ارزان‌تر و حتی بی ارزش جایگزین علوفه لوکس و گران مانند جو و کنستانتره شود تا هزینه‌های تولید کاهش یابد.

گفتگو با دامداران پرده‌های این بازار را می‌گشاید چرا که آنان دام را با قیمت ۷۰ هزار تومان عرضه می‌کنند و قصاب گوشت را به قیمت بیش از ۲۰۰ هزار تومان به فروش می‌رساند و اگر سود قصاب بر اساس نرخ اصناف ۲۰ درصد باشد، میزان سود واسطه گر در این بازار کاملا مشخص می‌شود.

واضح است که در بازار دام خراسان شمالی واسطه گر بیشترین سود و دامدار کمترین بهره را می‌برد، بنابراین دولت نیز برای کنترل این شرایط طرح خرید حمایتی گوسفند با قیمت مصوب ۸۵ هزار تومان و گاو با قیمت ۸۸ هزار تومان را در این خطه دامپرورخیز اجرایی کرد، ولی کمبود کشتارگاه صنعتی خرید حمایتی را محدود کرده است و با این حساب دولت در نیمه نخست سالجاری پنج هزار و ۷۰۰ راس دام سبک و ۷۰ راس دام سنگین با هدف حمایت از دامداران و تامین ذخیره گوشتی استان خرید حمایتی کرد که توانست نقش خود را در ابتدای اجرای این سیاست اجرا کند.

مدیرکل امور عشایر خراسان شمالی در این خصوص می‌گوید: میزان محصولات لبنی عشایر استان بدلیل خشکسالی و کاهش جمعیت دامی در سال گذشته به نسبت سال ما قبل ۱۸ درصد کاهش یافت و میزان تولید شیر و لبنیات عشایر استان در سال ۱۴۰۱ پنج هزار تُن بود که این رقم پارسال با ۹۰۰ تُن کاهش به چهار هزار و ۱۰۰ تُن رسید.

رضا روشن ضمیر با اشاره به اینکه سال ۱۴۰۱ نیز میزان تولید محصولات لبنی عشایر استان نسبت به سال ماقبل کاهشی بود می‌گوید: خشکسالی‌ها یکی از علت‌های کاهش میزان تولید لبنیات به وسیله عشایر است در شرایط خشکسالی، دام به لحاظ جسمانی ضعیف شده و بر این اساس بهره وری کاهش می‌یابد.

وی یکی از علت‌های مهم کاهش تولید لبنیات عشایر را کاهش جمعیت دامی دانست و می‌افزاید: امسال جمعیت دامی عشایر استان از ۷۰۰ هزار رأس به ۶۰۰ هزار رأس رسیده است و عشایر استان ۱۰۰ هزار رأس دام مولد و استراتژیک خود را از دست داده اند.

منبع:ایرنا