رضوانی فر رئیس کل گمرک در برنامه صف اول به سوالات زیر پاسخ داد.

تخلفات در گمرک به چه صورت است؟.

رضوانی فر: بخشی از تخلفات گمرکی به صاحب کالا بر می گردد، در مجموعه ای که حدود یک میلیون اظهارنامه صورت می گیرد شایع ترین تخلف این است که در تعیین ارزش کالا تغییراتی صورت گیرد. در بخش صادرات برای اینکه تعهد ارزی کمتری بدهند کم اظهاری وجود دارد و در بخش واردات بیش‌بود و بیش اظهاری است. همچنین ممکن است حجم و تعداد کالا با چیزی که اظهار شده تفاوت داشته باشد.

هرچه نظارت ها در گمرک بیشتر شود آمار کشفیات تخلف هم بیشتر می شود و این افزایش آمار کشفیات نشان از افزایش بزه نیست.

ما جزو اولین کشورهای منطقه بودیم که سیستم های گمرکی را هم مجهز به آشکارساز (تجهیزات ایکس ری) کردیم وهم از سامانه های هوشمند و یکپارچه برای تشریفات گمرکی استفاده کردیم اما نسبت به پراکندگی و گستردگی گمرکات، امکانات و ظرفیت نیروی انسانی ما به اندازه کافی توسعه پیدا نکرده است . در دولت سیزدهم سامانه جامع گمرکی را به زودی رونمایی خواهیم کرد.

در تعامل با دستگاه ها چه مشکلاتی دارید؟

رضوانی فر: ما با حدود ۲۵ دستگاه در فرایند انجام تشریفات گمرکی در تعامل هستیم که اصطلاحا دستگاه همجوار نامیده می شوند. در یک مرحله از تشریفات گمرکی نیاز می شود که استعلامی از دیگر سازمان ها داشته باشیم تاخیر در جواب دستگاه ها مستقیما در خدمات گمرکی تاثیرگذار است و صاحب کالا فقط کمرگ را مقصر می داند.

دستگاه های همجوار مکلفند حداکثر ظرف مدت ۷ روز پاسخ استعلام گمرک را بدهند اما معدل دستگاه ها این نیست. دستگاهی داشتیم که بالای ۱۷ روز جواب استعلام را داده است. در مقابل سازمان حفظ نباتات متوسط کمتر از ۶ روز جواب استعلامات را می دهد. هرچه زمان پاسخگویی استعلامات کاهش یابد سرعت ارائه خدمات گمرکی بیشتر می شود.

مورد دیگر بخشنامه های متعددی است که از سوی دستگاه ها صادر می شود و گمرک مجری آن است و صاحبان کالا گمرک را مقصر می دانند. همچنین تغییر در رویه های اقتصادی، تاخیر در گرفتن ارز و تاخیر در صدور مجوز از سوی دیگر دستگاه ها انجام می شود اما صاحبان کالا شکایت را به گمرک می آورند که تشریفات گمرکی زمان بر است.

حدود ۴۰ هزار فعال اقتصادی از گمرک خدمات می گیرند و اگر سرعت خدمات مناسب نباشد نارضایتی ایجاد می شود. در پاسخگویی به استعلامات وزارت اقتصاد ورود داشته است و رئیس جمهور هم  بر این موضوع تاکید دارد. زمان پاسخگویی به استعلامات در حال بهبود است.

در خصوص بخشنامه ها مقرر شد که از ۲۸ اردیبهشت دستگاه ها اجازه صدور بخشنامه ندارند مگر اینکه قبل از صدور آن را در سامانه مرتبط در معاونت حقوقی ریاست جمهوری بارگذاری کرده باشند و این امر امسال تعداد بخشنامه ها را به شکل معناداری کاهش داده است. سال گذشته تا ۲۲ خرداد حدود ۹۶ بخشنامه صادر شده بود امسال کمتر از ۳۰ بخشنامه بوده است.

میزان رضایت دستگاه از شما چقدر است؟

رضوانی فر: بعد از نفت و مالیات سومین منبع درآمدی کشور گمرک است و ما سال ۱۴۰۱ حدود ۱۵۷ هزار میلیارد تومان واریزی به خزانه داشتیم. امسال هم تا ۲۲ خرداد بیش از ۳۰ هزار میلیارد تومان واریزی داشتیم. طبیعی است که وقتی اعمال قانون می کنیم برخی دستگاه ها گله مندی هایی را دارند.

مبنای ما این است که اگر استعلام ها را کنار بگذاریم، زمان تشریفات گمرکی کمتر از ۴ ساعت باشد و در مواردی که کالاها استعلامی از دیگر دستگاه ها نداشته باشند زمان انجام تشریفات گمرکی همین حدود است.

برای تسهیل کار واردکنندگان و صادرکنندگان مجموعه ای از خدمات و تسهیلات در گمرک در حال ارائه است. این امکان را فراهم کردیم برای دستگاه های دولتی، حقوق ورودی و گمرکی را در قالب تعهد ذی‌حسابی پرداخت کنند. در خصوص شرکت های خصوصی از ظرفیت ضمانت نامه استفاده می کنیم. شرکت ها می توانند انبار اختصاصی در گمرک داشته باشند. ظرفیت حمل یکسره برای شرکت های دارویی و شرکت های دارای کالای فسادپذیر وجود دارد. امکان ترخیص درصدی برای شرکت ها وجود دارد.

هدف از این مجموعه این است که  تسهیل و تسریع در ترخیص کالا به وجود آید و هزینه کم و سرعت زیاد شود که در نهایت به رونق تولید هم کمک می کند.