بیشترین ماموریت‌های اورژانس پیش‌بیمارستانیِ کشور مربوط به استان تهران است. ماهانه بیش از ۲۸۵ هزار تماس مردمی با اورژانس ۱۱۵ این استان گرفته می‌شود که برای حدود یک‌سوم آنها آمبولانس و دیگر خودروهای امدادی اعزام می‌شود. این در حالی است که اورژانس تهران با کمبود شدید پایگاه و خودروهای امدادی مانند آمبولانس و موتورلانس مواجه است و خودروهای موجود نیز عمر بالایی دارند و فرسوده هستند. موضوعی که می‌تواند در کیفیت کار این سازمان تاثیر بگذارد و درنتیجه هم مردم را به مشکل بیندازد و هم ماموران اورژانس را دچار فرسایش‌های جسمی و روحی - روانی کند.

کمبود امکانات و تجهیزات اورژانس تبعات زیاد و ناخوشایندی دارد. کمبود تجهیزات مثل آمبولانس در بسیاری از موارد موجب تاخیر در رسیدن ماموران به صحنه حوادث می‌شود و همین مساله، درگیری مردم با ماموران اورژانس را به دنبال دارد. درگیری‌ای که در برخی موارد به ضرب و شتم ماموران می‌انجامد و آنها را با آسیب‌های جسمی متعددی مواجه می‌کند. آسیب‌هایی که گاه برای همیشه با آنها می‌ماند. در آخرین مورد، روز ۲ خرداد در شهر تهران عده‌ای از تماشاگران حادثه به بهانه تأخیر اورژانس، با کارشناسان درگیری فیزیکی پیدا کردند که منجر به جراحت شدید یکی از پرسنل شد. این افراد به آمبولانس هم آسیب رساندند.

در ماجرای عجیب دیگری که مرداد پارسال در سعادت‌آباد تهران رخ داد، ماموران اورژانس برای رسیدگی به حال یک بیمار به منزل او اعزام شده بودند که همراه بیمار و ماموران با هم جدال لفظی می‌کنند و او درِ خانه را قفل می‌کند و از سگ خانگی خود می‌خواهد که به ماموران حمله کند. در این ماموریت، یکی از نیروهای اورژانس دچار سگ‌گزیدگی شد که بعد از انتقال به بیمارستان به او واکسن هاری تزریق شد.

درگیری با ماموران اورژانس مختص تهران نیست و ممکن است در سایر شهرهای کشور هم رخ می‌دهد. جالب این که موضوع نزاع‌ها و ضرب و شتم‌ها بسیار ناچیز و بی‌اهمیت است. مرداد سال گذشته ماموران اورژانس کرمانشاه قصد اعزام یک بیمار به بیمارستان را داشتند که مورد ضرب و شتم شدید همراهان بیمار قرار گرفتند. به طوری که برای ضاربان پرونده قضایی تشکیل شد. ماجرا از این قرار بود که همراهان بیمار که سه نفر بودند، قصد داشتند همراه بیمارشان سوار آمبولانس شوند و او را تا بیمارستان همراهی کنند. طبق قانون، تنها یک همراه می‌تواند سوار آمبولانس شود و همین، موضوع درگیری و شکسته شدن بینی و پارگی ابرو و لب تکنسین اورژانس شد و کارش به بیمارستان کشید.

علاوه بر همه این مشکلات، مزاحمت‌های تلفنی با اورژانس ۱۱۵، یکی دیگر از مصائب اورژانس استان تهران است که در کار این سازمان اختلال ایجاد می‌کند و کیفیت کار ماموران را کاهش می‌دهد و انرژی آنها را برای ادامه کار می‌گیرد. حدود ۱۰ درصد از تماس‌های روزانه با اورژانس استان تهران، از نوع تماس‌های مزاحم است. مزاحمت‌هایی از سر تفریح، شیطنت کودکانه و گاه به قصد آزار و اذیت که منجر به اخلال در کار اورژانس می‌شود و در این میان ممکن است حتی جانی از دست برود.

۴۱۰ پایگاه اورژانس کم داریم/ فشار کار ماموران اورژانس به دلیل کمبود‌ها

اسماعیل فراهانی، معاون فنی و عملیات اورژانس استان تهران درباره کمبودهای این سازمان می‌گوید: تعداد پایگاه‌های اورژانس استان تهران با استانداردها فاصله دارد و همین باعث می‌شود که در ارائه خدمات با مشکلات متعددی مواجه شویم.

به گفته فراهانی، طبق قانون باید ۷۰۰ پایگاه اورژانس در کل استان داشته باشیم اما الان فقط ۲۹۰ پایگاه داریم و ۴۱۰ پایگاه در شهرها و جاده‌های کل استان کم داریم. البته پیگیری‌های لازم در دست انجام است تا در سال‌های آینده به استانداردِ تعریف‌شده برسیم.

معاون فنی و عملیات اورژانس استان تهران با بیان این که کمبودهای پایگاه و کمبود خودرو تبعات فراوانی به خصوص برای ماموران اورژانس دارد، ادامه می‌دهد: وقتی پایگاه اورژانس کم باشد، حجم کار ماموران بیشتر می‌شود و حجم کار هم که افزایش پیدا کند، در کیفیت کار و سلامت جسمی و روحی و روانی کارکنان بسیار اثرگذار است. هرچه کمبودها بیشتر باشد، خدمات هم با استانداردها فاصله پیدا می‌کند. البته تلاش ما این است که با وجود کمبودها هیچ گونه کوتاهی در ماموریت‌ها نداشته باشیم اما واقعیت این است که کمبودها اثر خود را روی کیفیت کار می‌گذارد.

فراهانی می‌گوید: وزارت بهداشت، سازمان اورژانس کشور، مسئولین استانی و خیران تلاش‌های خوبی دارند انجام می‌دهند تا کمبودهای اورژانس تهران رفع شود و امیدواریم با حمایت‌های آنها به حد استاندارد برسیم و بتوانیم در بحث اورژانس پیش‌بیمارستانی خدمات باکیفیتی به مردم ارائه دهیم.

از دیر رسیدن آمبولانس به محل حادثه تا کتک خوردن ماموران اورژانس / مصدوم کردن ماموران با شوکر و چاقو!

معاون فنی و عملیات اورژانس استان تهران به تبعات کمبودهای اورژانس در شهر و شهرستان‌های استان تهران اشاره می‌کند و می‌گوید: یکی از تبعات کمبودها این است که زمان رسیدن تیم‌های اورژانس به محل حوادث و منزل بیمارانِ نیازمند دریافت خدمات طولانی می‌شود. دیر رسیدن اورژانس منجر به نارضایتی و عصبانیت همراهان بیمار می‌شود و باعث می‌شود که با نیروهای عملیاتی ما درگیری فیزیکی پیدا ‌کنند. هرچند نیروهای عملیاتی اورژانس دوره‌های آموزشی ویژه مثل کنترل خشم و مدیریت صحنه را گذرانده‌اند و رعایت آن جزو تکالیف اصلی آنها است که در اکثریت ماموریت‌ها مدیریت می‌شود اما در برخی صحنه‌های حوادث به دلیل شرایطی که حاکم است، تنش‌هایی پیش می‌آید و نیروهای اورژانس مورد ضرب و شتم قرار می‌گیرند و آسیب می‌بینند.

فراهانی تاکید می‌کند: مردم باید بدانند که اورژانس پیش‌بیمارستانی با بضاعتی که در اختیار دارد، تمام توان خود را به کار گرفته تا خدمات لازم را به آنها ارائه بدهد. به هر حال کمبودها می‌تواند باعث شود که گاهی نتوانیم خدمات خوبی ارائه بدهیم و همین منجر به گلایه مردم و درگیری در صحنه می‌شود. هرچقدر آگاهی مردم بالاتر برود، این مساله کمتر خواهد شد. رسانه‌ها هم لازم است کمک کنند تا فرهنگسازی لازم صورت بگیرد و تنش‌ها بین مردم و اورژانس کم شود.

این مسئول، یکی از دلایل مهم آسیب دیدن پرسنل اورژانس را ناآگاهی مردم از وظایف تخصصی اورژانس پیش‌بیمارستانی عنوان می‌کند و می‌گوید: خیلی از مردم طبعا با وظایف اورژنس آگاهی ندارند و خیلی وقت‌ها درخواست‌هایی دارند که به لحاظ قانونی جزو تکالیف اورژانس محسوب نمی‌شود و همین یکی از دلایل ضرب و شتم ماموران ما می‌شود.

فراهانی می‌گوید: شدیدترین حوادثی که برای ماموران اورژانس اتفاق افتاده، استفاده از شوکر، ضربه زدن با چاقو و دیگر اجسام سخت بوده که منجر به شکستگی بینی، آسیب دیدن چشم، پاره شدن ابرو، آسیب دیدن کمر، آسیب به بازو و دیگر صدمات شده است. آسیب‌هایی که همکاران ما بعد از گذشت مدت‌ها همچنان درگیر آن هستند. این خیلی غم‌انگیز و تلخ است که مامور اورژانسی که قصد داشته خدمات فوریت‌های پزشکی را به صورت رایگان و بی‌منت به مصدوم ارائه بدهد، به شدت از همراهان بیمار آسیب ببیند. این در حالی است که اکثر مردم از خدمات اورژانس رضایت دارند و مردم قدردان نیروهای اورژانس هستند و وقتی رصد می‌کنیم، درصد رضایتمندی بالایی داریم. اما عده معدودی هم هستند که به دلیل ناآگاهی و دلایل دیگر با نیروهای اورژانس درگیر می‌شوند و شدیدترین آسیب‌ها را به آنها می‌رسانند.

آسیب‌های جسمی و روحی که ماموران اورژانس می‌بینند/ یک مامور اورژانس ماهانه ۲۴۰ ساعت کار می‌کند

معاون فنی و عملیات اورژانس استان تهران درباره وضعیت ماموران بعد از آسیب‌دیدگی توضیح می‌دهد: ما از طرف ستاد مرکزی پیگیر امور درمانی ماموران اورژانس آسیب‌دیده هستیم. هم آنها را به مراکز درمانی انتقال می‌دهیم و مراقبت می‌کنیم تا تحت درمان قرار بگیرند و هم از طریق مراجع قضایی، شکایت از ضارب و تشکیل پرونده برای وی را پیگیری می‌کنیم. دستگاه قضایی هم تمام پرونده‌ها را به خوبی پیگیری و دستورات ویژه‌ای را برای برخورد قضایی صادر می‌کند. البته در اکثر موارد فرد ضارب از اقدام خود احساس ندامت می‌کند اما درنهایت برخوردهای قضایی لازم با فرد ضارب انجام می‌شود و امیدوارم این برخوردها بازدارندگی لازم را داشته باشد.

به گفته فراهانی، خوشبختانه با اطلاع‌رسانی و نیز با برخوردهای قضایی، میزان تنش‌ها بین مردم و ماموران اورژانس استان و میزان آسیب‌های ماموران رو به کاهش است. ولی متاسفانه همچنان مواردی از این دست وجود دارد.

این مقام مسئول در اورژانس تهران می‌گوید: غیر از صدمات جسمی که ماموران ما از خانواده‌های بیماران می‌بینند، دلیل بخش بزرگی از آسیب‌ها حجم بالای کار، سختی کار و شرایط حاکم در ماموریت‌ها است. آسیب‌هایی مثل کمردرد، حوادث ترافیکی، سوختگی، آسیب‌های چشمی و ... . چون نیروهای عملیاتی اورژانس اغلب در صحنه‌ها و محیط‌های تعریف‌نشده حضور پیدا می‌کنند و به همین دلیل آسیب‌های متعددی می‌بینند.

به گفته معاون فنی و عملیات اورژانس استان تهران،‌ آسیب‌های روانی هم برای ماموران اورژانس کم نیست. آنها حین انجام ماموریت صحنه فوت می‌بینند، صحنه‌های دلخراش تصادف را به چشم می‌بینند، ضرب و جرح می‌بینند. همین موارد، آسیب‌های روانی خاصی برای آنها به دنبال دارد. ما در اورژانس پیش‌بیمارستانی پیش‌بینی روانشناس و تیم روان‌درمانی را انجام داده‌ایم و واحد سلامت کارکنان داریم و به منظور کاهش فشارهای روحی و روانی و برای آمادگی برای ماموریت‌های بعدی، این تیم در واحد حضور پیدا می‌کنند و اقدامات حمایتی را انجام می‌دهند.

فراهانی می‌گوید: هر نیروی عملیاتی اورژانس ماهانه ۲۴۰ ساعت کار می‌کند و مواجهه‌ی مستمر با این گونه حوادث می‌تواند آسیب‌های جسمی و روانی متعددی برای این نیروها به همراه داشته باشد.

معاون فنی و عملیات اورژانس استان تهران با بیان این که حجم قابل توجهی از ماموریت‌های اورژانس کشور در استان تهران انجام می‌شود، می‌گوید: اورژانس استان تهران در سال ۱۴۰۱ بیش از یک میلیون ماموریت با آمبولانس، موتورولانس، اورژانس هوایی و ... انجام داد و این در حالی است که اورژانس استان کمبودهای قابل توجهی دارد.

به گفته فراهانی، آمبولانس‌هایی که در اختیار ما است، به‌روز هستند و استانداردهای ملی را پاس کرده‌اند و تجهیزات و امکانات خوبی دارند. البته عمر آمبولانس‌های ما بالا است و نیاز به نوسازی دارد اما امکانات‌شان به روز است و تجهیزات‌شان با استانداردهای تعریف‌شده مطابقت دارد.

معاون فنی و عملیات اورژانس استان تهران با بیان این که به طور میانگین روزانه ۹ هزار و ۵۰۰ تماس با اورژانس ۱۱۵ برقرار می‌شود، می‌گوید: از این تعداد در ۳۵۰۰ موارد منجر به اعزام آمبولانس می‌شود و از این ۳۵۰۰ مورد اعزام، ۷۰۰ مورد به مراکز درمانی منتقل می‌شوند و بقیه در همان محل تحت درمان قرار می‌گیرند و نیاز به انتقال به بیمارستان پیدا نمی‌کنند. سایر موارد از طریق تلفنی مشاوره انجام می‌شود و نیاز به اعزام آمبولانس نمی‌شود.

۱۷۰ هزار تماس تلفنی مزاحم با سامانه اورژانس ۱۱۵ تهران/ بعضی‌ها از مزاحمت تلفنی لذت می‌برند

اورژانس استان تهران با وجود فشار کاری بالا و کمبودهای متعدد امکانات، مزاحمت‌های تلفنی روزانه هم دارد. حدود ۱۰ درصد تماس‌های روزانه با اورژانس کشور و نیز اورژانس تهران، از نوع تماس‌های مزاحم است. به گفته مسئولان، ۲۵ تا ۳۰ درصد ماموریت‌های اورژانس کشور مربوط به تهران است و ایجاد مزاحمت برای اورژانس، امدادرسانی پرسنل این نهاد خدمت‌رسان را در بسیاری از مواقع دچار مشکل کرده است.

فراهانی در این رابطه می‌گوید: برخی از افراد به قصد تفریح و سرگرمی برای اورژانس ۱۱۵ مزاحمت ایجاد می‌کنند که این مورد می‌تواند در خدمات ما مشکل ایجاد کند. وقتی فرد مزاحم تماس می‌گیرد، فردی که واقعا نیازمند کمک است؛ مثلا بیمار است یا تصادف کرده یا دچار حمله قلبی شده، پشت خط می‌ماند و می‌تواند منجر به مرگ او شود.

او می‌گوید: بخشی از مزاحمان، کودکان هستند که در سایه غفلت والدین خود، تلفن اورژانس را اشغال می‌کنند و لازم است که والدین به آنها آموزش دهند که شماره سه‌رقمی ۱۱۵ برای تفریح نیست و فقط برای مواقع اضطراری باید با آن تماس گرفتته شود. دسته دیگر مزاحمان، مشکلات روانی دارند و از مزاحمت لذت می‌برند و باعث اختلال در کار اورژانس می‌شوند.

به گفته این مسئول، اورژانس ۱۱۵ استان تهران در طول سال ۱۴۰۱ تعداد ۱۷۰ هزار و ۶۳۵ مزاحمت تلفنی داشت که عدد قابل توجهی است. البته تمام تلاش ما این است که تعداد مزاحمت‌ها کاهش پیدا کند. در خیلی از موارد با مزاحمان برخورد قضایی می‌شود یا مثلا تلفن‌شان با دستور قضایی قطع می‌شود. غالب این افراد هم بعدا اظهار پشیمانی می‌کنند اما لازم است تا جایی پیش برویم که تعداد مزاحمان از این هم کمتر شود و شماره مهم و اضطراریِ اورژانس اشغال نشود.

منبع: همشهری