ارتش نقشی بسزا در پیروزی انقلاب اسلامی داشت که تصویر بیعت هُمافران با امام خمینی (ره) و ملاقات جمعی از اعضای نیروی هوایی با ایشان در ۱۹ بهمن سال ۱۳۵۷ تبدیل به اسم رمز و نماد وفاداری در تاریخ شده است.
در دوران دفاع مقدس، که کشور مورد حمله غافل گیرکننده صدام قرار گرفت، این ارتش بود که تجربه و توان خود را به کار بست و با اخلاص به میدان آمد. همچنین تلاش بی دریغ ارتشیهای دلاور در کمک به قوام سپاه بر همگان روشن است.
از این رو همه سازمانها باید اهتمام خود را برای بازتاب رشادتهای تاریخ ساز ارتش در بزنگاههای مختلف در قاب هنر به کار برند که با همه تلاشها همچنان این نیاز احساس میشود.
در این میان سازمان اوج، نهاد هنری رسانهای وابسته به سپاه پاسداران انقلاب اسلامی است، اما توجهی خاص به ارتش دارد و به تناوب فعالیتهای این دلیرمردان را در قاب هنر بازتاب داده و بارها به ارتش و ارتشیها ادای دین کرده است که تازهترین آن در قالب دیوارنگاره میدان جهاد به بار نشسته است.
بیشتربخوانید
دیوارنگاره عملیات ۳۶۰
جدیدترین دیوارنگاره میدان جهاد تهران به انجام عملیات موفقیتآمیز «۳۶۰» توسط ناوگروه نیروی دریایی ارتش جمهوری اسلامی اختصاص یافته است. ناوگروه ۸۶ نیروی دریایی ارتش متشکل از ناوشکن تمام ایرانی دنا و ناوبندر مکران که عملیات خود را از ۲۹ شهریور با هدف طی یک دور ۳۶۰ درجه دور کره زمین آغاز کرده بود، پس از هشت ماه دریانوردی و طی ۶۳ هزار کیلومتر مسیر دریایی، ۲۷ اردیبهشت امسال وارد آبهای سرزمینی جمهوری اسلامی ایران شد.
این ناوگروه در طول انجام ماموریت خود چهار مرتبه از خط استوا عبور کرد و در مدت ماموریت خود در بندرهای بمبئی هندوستان، بندر جاکارتا، بندر ریودوژانیرو، بندر کیپتاون و صلاله پهلوگیری کرد و از تنگه مالاکا، دریای سلبس، اقیانوس آرام، تنگه ماژلان، اقیانوس اطلس، اقیانوس هند و دریای عمان گذر کرده است. این نخستین ناوگروه جمهوری اسلامی ایران بوده که با عبور از اقیانوس آرام اقدام به دور زدن کره زمین کرده و وارد قاره آمریکا شده که نشاندهنده توانمندی متخصصان داخلی و نیروهای مسلح جمهوری اسلامی ایران است.
فیلم سینمایی «منصور»
شهید منصور ستاری از چهرههای ممتاز معاصر است که سیاوش سرمدی بخشهایی از زندگی او را در قالب فیلم «منصور» به تصویر کشید. شهید ستاری در کشور آمریکا دوره دیده بود و وقتی زمزمههای انقلاب را شنید، به سمت آرمان امام خمینی (ره) گرایش پیدا کرد. جنگ تحمیلی که شروع شد، درسش را در رشته برق و الکترونیک رها کرد و به جبهه رفت. شهید ستاری تجربه و هوش خود را به کار بست تا جایی که سال ۶۲ به عنوان معاون عملیات فرماندهی پدافند نیروی هوایی ارتش انتخاب شد.
او دو سال بعد معاون طرح و برنامه نیروی هوایی شد و در سال ۱۳۶۵ فرماندهی نیروی هوایی ارتش ایران در اختیار او قرار گرفت و تا لحظه شهادت در این سِمت باقی ماند. تا سالها شهید ستاری برای عامه مردم صرفا نامی بود بر بزرگراهی در تهران! و این فیلم «منصور» بود که مردم را با رشادتها و ذکاوت هایش آشنا کرد. بزرگ مردی که در زمان جنگ تحمیلی با راه اندازی کارگاهی، برخی از تجهیزات لازم برای ساخت هواپیما را به ایران آورد و به ساخت هواپیما در کشور پرداخت تا بسیاری از مشکلات در زمان جنگ را حل کند. شهید ستاری معماری آینده نگر برای سامانه پدافند هوایی کشور بود. «منصور» علاوه بر این که فیلمی پرتره است، اثری تاریخی هم محسوب میشود.
مستند «نبردهای فانتوم»
«نبردهای فانتوم» به کارگردانی مهدی جبینشناس از جمله مستندهای تحسین شدهای است که گوشهای از رشادتهای ارتش ایران در دوران دفاع مقدس را به تصویر کشیده. در این مستند سریالی، تصاویری از عملیاتهای انجام شده توسط هواپیماهای فانتوم در طول هشت سال دفاع مقدس گنجانده شده. علاوه براین، ماجرای شهادت بسیاری از خلبانان این هواپیما در این مجموعه سه قسمتی روایت میشود؛ از شهید خلعتبری تا شهید ابوالفضل هوشیار. مستند نبردهای فانتوم ضمن استفاده از تصاویر آرشیوی عملیاتها و یا بازسازی آن سراغ بسیاری از خلبانان بازنشسته ارتش رفته است، کسانی که در این عملیاتها حضور داشتند و از نزدیک در جریان ریز آن بودند.
فیلم سینمایی «غریب»
بخشهایی از فرماندهی شهید محمد بروجردی پیش از آغاز جنگ تحمیلی دستمایه ساخت فیلم سینمایی «غریب» ساخته محمد حسین لطیفی شده است. فیلم بر فرماندهی او در کردستان متمرکز شده و در عین حال نقش دیگر چهرهها در آزادی این منطقه از کشورمان را فراموش نکرده. یکی از آنها امیر سرلشکر شهید ایرج نصرت زاد، از فرماندهان ارتش جمهوری اسلامی ایران است که دی ماه ۵۸ با انتصاب به فرماندهی تیپ یکم لشکر ۲۸ پیاده نیروی زمینی ارتش با درجه سرهنگی به منطقه کردستان اعزام شد و در پادگان سنندج، خدمت خود را شروع کرد.
در فیلم اشاراتی به رشادتهای او و همرزمانش میشود و فداکاری و شهادتش سکانس درخشان «غریب» لقب گرفته است. بازسازی لحظه شهادت او و بهره مندی از جملههایی که در آخرین پیام خود، با بی سیم به مرکز لشکر مخابره کرده، تکان دهنده، غرورآفرین و تحسین برانگیز است: «من سرهنگ ستاد ایرج نصرت زاد، جانم فدای ایران، درود بر رهبر انقلاب، زنده باد ارتش جمهوری اسلامی ایران، زنده باد فرماندهان گردان تیپ یکم، خدا حافظتان، نصرت زاد». این سکانس با بازی درخشان فرهاد قائمیان ادای دینی هنری به شهید نصرت زاد است. کسی که بازنشسته بود، اما وقتی دید کشور مورد هجوم است، در خانه نماند و جانش را تقدیم وطن کرد.
پوستر و موشن گرافیک
در مناسبهای تاریخی و هم در رویدادهای مختلف، مجموعه پوسترهایی برای پاسداشت ارتش ایران نیز منتشر شده است. از جمله آن میتوان به پوسترهای فَرّ هما، پاسداران شهر، بلند آسمان جایگاه من است، ما همه سرباز وطنیم، فاتحان آسمان و ... اشاره کرد که ایده آن برگرفته از بعیت تاریخی همافران با امام خمینی (ره) و روز نیروی هوایی ارتش جمهوری اسلامی ایران است.
پوسترهایی مثل «ارتش الله» نیز اشاره به روز بیست و نهم فروردین، سالروز ارتش جمهوری اسلامی ایران و نیروی زمینی ارتش دارد. حضور در موقعیتهای مختلف مثل سیل خوزستان و زلزله کرمانشاه نیز وجهی دیگر از تلاشهای ارتش در قالب پوستر را بازتاب داده. برپایی پل شناور توسط ارتش برای درستری به مناطق محاصره شده در آب در سیل خوزستان نیز سوژه موشن گرافی شده. در همین قالب، موشن گرافیکهایی با موضوع پاسخ قاطع نیروی هوایی ارتش به بمباران فرودگاههای ایران توسط رژیم بعث عراق، نقش ارتش در پیروزی انقلاب و. ساخته و منتشر شده اند.
چنین تلاشهایی از سوی نهادها، ارزشمند است، اما فراموش نکنیم که ارتش ایران ظرفیتی بی پایان است و هنوز بخشهایی از تاریخ و چهرههای درخشان آن در قالب هنر بازتاب نیافته است.
منبع: ایرنا