نورالینک، شرکت ایلان ماسک که رابط‌های مغز و ماشین را توسعه می‌دهد، فناوری خود را برای اولین بار در این هفته به نمایش گذاشت. این سیستم جدید حاوی هزاران الکترود است که در نخ‌های انعطاف‌پذیر و ریز تعبیه شده‌اند که سپس توسط یک ربات جدید شبیه به «ماشین خیاطی» در مغز کاشته می‌شوند.

مقاله‌ای که به ماسک و نورالینک اختصاص دارد، فناوری و آزمایش‌های اولیه آزمایش آن را در موش‌ها توصیف می‌کند. ماسک در اوایل این هفته گفت که روی میمون‌ها نیز آزمایش شده است.

اولین مورد با موفقیت در سال ۲۰۰۶ در مغز انسان کاشته شد. در طول سال‌ها، این رابط‌ها به افراد اجازه می‌دهد تا بازو‌های رباتیک را در کنار سایر وظایف کنترل کنند. کارشناسان معتقدند این سیستم جدید توسعه یافته توسط ماسک، یک گام رو به جلو را نشان می‌دهد، اگرچه موانعی باقی مانده است.

چنگیوان وو، جراح مغز و اعصاب در بیمارستان‌های دانشگاه جفرسون در فیلادلفیا که با دستگاه‌های کاشته‌شده کار می‌کند، گفت: «تکنولوژی بهتر از بسیاری از چیز‌هایی است که اکنون داریم، اما من موانع زیادی را می‌بینم که باید بر آن‌ها غلبه کرد». 

به عنوان مثال، دانشمندان هنوز در تلاش هستند تا الکترود‌های تعبیه شده در مغز برای مدت طولانی کار کنند. وو گفت: «وقتی چیز‌ها را در مغز قرار می‌دهید، می‌خواهید کوچک و کمتر تهاجمی باشند، اما چیز‌های کوچک معمولا شکننده‌تر هستند، در دیگر رابط‌های مغز و ماشین، الکترود‌ها و سیگنالی که ارسال می‌کنند در طول زمان تخریب می‌شوند؛ اجسام خارجی همچنین سلول‌های مغز را تحریک می‌کنند تا به گونه‌ای واکنش نشان دهند که گویی آسیب بافتی وجود دارد و باعث ایجاد بافت اسکار می‌شود. واکنش طبیعی بدن این است که ایمپلنت‌ها را جدا می‌کند و دریافت سیگنال برای شما سخت‌تر است. شما از دیوار ضخیم‌تری گوش می‌دهید».

برایان جونز، عصب شناس و استادیار چشم پزشکی و علوم بصری در دانشگاه یوتا نیز در این باره گفت: در طول این فرآیند که گلیوز نامیده می‌شود، سلول‌های مغز متورم می‌شوند و سیگنال‌هایی تولید می‌کنند که ممکن است اثرات موجی در مغز داشته باشد، همچنین ممکن است نحوه عملکرد مدار‌های مغز را تغییر دهد. 

او گفت: تحقیقات پایه‌ای در علوم اعصاب به اندازه کافی دور نیستند تا بتوانیم دقیقا بدانیم که چه اثراتی خواهد داشت. ما باید به برخی از آن مکانیسم‌های اساسی نگاه کنیم».

وو همچنین می‌خواهد بداند که چگونه به راحتی می‌توان سیستم را حذف کرد. آیا همه آن رشته‌ها دست نخورده می‌مانند یا در مغز گیر می‌کنند؟ به نظر جالب می‌رسد، اما وقتی به پیچ و مهره‌ها می‌پردازید، نگرانی‌هایی وجود دارد.

مقاله نورالینک اشاره دارد که این فناوری می‌تواند به بیماران مبتلا به آسیب نخاعی کمک کند تا دستگاه‌های مرتبط را کنترل کنند. با این حال ماسک کاشت این دستگاه‌ها را در افراد سالم توضیح داد که چگونه این روش‌ها ایمن‌تر و رایج‌تر از جراحی لیزیک چشم هستند.

وو که امروزه در تلاش است بیماران مبتلا به صرع را متقاعد کند که برای بهبود کیفیت زندگی خود جراحی مغز انجام دهند، گفت: این یک مانع روانی بزرگ است. تمام جراحی‌ها با خطر خونریزی و عفونت همراه هستند، اما با جراحی مغز در نواحی کلیدی مغز برای حرکت و عملکرد طبیعی، این خطرات می‌توانند پیامد‌های عمده‌ای داشته باشند. حتی با جراحی برای صرع، که مراکز حرکتی مغز را درگیر نمی‌کند، این خطر وجود دارد. اگر خونریزی در قشر حرکتی داشته باشید چه؟ وو گفت، در غیر این صورت می‌توانید بیماران را فلج کنید. این ایمپلنت‌ها برای افراد سالم پیشنهاد می‌شوند و هیچ‌گاه خطر آن صفر نیست.

بین هی که سرپرست آزمایشگاه مهندسی عصبی و تصویربرداری عملکردی زیست پزشکی در دانشگاه کارنگی ملون است، گفت: «این فقط یک سؤال فنی نیست، یک بعد اخلاقی نیز وجود دارد. در حالی که فناوری کاشت ممکن است برای افراد مبتلا به بیماری‌های خاص مفید باشد، تصور اینکه چگونه این فناوری برای عموم مردم اعمال می‌شود، بدون توجه به اینکه فناوری چقدر خوب باشد، مشکل دارد. همیشه این تردید وجود دارد که آیا می‌خواهیم به مغز آسیب برسانیم».

او روی رویکرد‌های غیرتهاجمی برای رابط‌های مغز و ماشین کار می‌کند. از آنجایی که الکترود‌ها در خارج از جمجمه در آن سیستم‌ها قرار دارند، تفسیر سیگنال دشوارتر است. با این حال پیشرفت‌ها در یادگیری ماشین و هوش مصنوعی این فرآیند را بهبود بخشیده‌اند: ماه گذشته تیم او مطالعه‌ای را منتشر کرد که نشان می‌داد آن‌ها قادر به توسعه دستگاهی بودند که می‌توانست بازوی رباتیک را کنترل کند. این قابلیتی است که قبلا توسط سیستم‌های تهاجمی نشان داده شده بود. حتی اگر سیستم‌های غیرتهاجمی کمتر دقیق باشند، باز هم ممکن است انتخاب بهتری باشند. اگر بتوانید کاری را که می‌خواهید انجام دهید و نیازی به ایمپلنت مغزی نداشته باشید، کدام را انتخاب می‌کنید؟

بنا بر گفته ماسک، هدف او این است که فناوری این شرکت که روی موش‌ها و میمون‌ها آزمایش شده است تا پایان سال در انسان‌ها کاشته شود، اما به گفته کارشناسان احتمالا غیرواقعی است. چرا که این مدت زمان برای چنین کاری بسیار کم است و به زمان و آزمایشات  بیشتر نیاز است.

وو گفت: تحقیقات در رابطه با رابط‌های مغز و ماشین به سرعت در حال انجام هستند، اما حضور شخصی مانند ماسک در این زمینه، این پتانسیل را دارد که همه چیز را سریع‌تر پیش ببرد تا زمانی که این رابطه مشارکتی باشد. کار‌ها بر اساس یک موسسه و یک شرکت پیش نمی‌روند. گر ایلان ماسک مایل باشد بگوید، این فناوری است، بیایید همه از آن استفاده کنیم و از تخصص در آزمایشگاه‌های مختلف استفاده کنیم، همه چیز را حتی فراتر خواهد برد، بدون آن، اتفاق زیادی نمی‌افتد. ما به فعالیت در سیلو‌ها ادامه خواهیم داد».

جونز گفت: مقاومت در برابر هیاهویی که ماسک به راه انداخته نیز مهم است؛ این مهم است که در این مورد واقع بین باشیم. بیایید قول‌هایی ندهیم که نمی‌توانیم به علم عمل کنیم».

منبع: popsci