شاید تا همین دو سه دهه پیش پیدا کردن موز، انبه، نارگیل و آناناس به عنوان تنها میوههای استوایی و گرمسیری در بازار ایران سخت بود و وجود این میوهها در هر خانهایی از وضعیت مالی خوب صاحب خانه خبر میداد. در چند سال اخیر، اما ورق برگشته و بازار میوه روی دیگرش را نشان داده است.
این میوهها اگرچه بر اساس کتاب مقررات واردات و صادرات اجازه ورود به کشور را ندارند و حتی شاید طعم بسیاری از آنها به ذائقه مردم هم خیلی نزدیک نباشد، بهخاطر ظاهر متفاوت و تبلیغات در شبکههای مجازی توانستهاند مشتریان زیادی را به سمت خود جلب کنند و فروشندگان هم بهراحتی آنها را عرضه میکنند. کافی است در شهر به اولین میوه فروشی محله خود سربزنید تا ببینید این میوهها چطور با اشکال و رنگهای چشمپسند و جذاب در قفسهها چیده شدهاند.
قیمتگذاری این میوهها فرنگی نیز در دست عدهای خاص است و فروشگاههای اینترنتی نیز این میوههای لاکچری را آزادانه و بدون هیچ نظارتی با نرخ دلخواه عرضه میکنند.
حبیب، یکی از میوهفروشان شهر بوشهر میگوید: فروش میوههای قاچاق استوایی سالهاست باب شده است و در بوشهر هم مانند سایر نقاط کشور انواع و اقسام این میوهها در بیشتر میوهفروشیها به راحتی پیدا میشود.
او ادامه میدهد: بیشتر مشتریان میوههای استوایی آشپزها و شیرینیپزانی هستند که با سفارش مشتری با تماس تلفنی سفارش خود را ثبت میکنند، ما هم برای آنها میوه را تهیه و در اختیارشان قرار میدهیم. البته تعداد زیادی از مشتریان نیز افرادی هستند که قبلا این میوهها را امتحان کردهاند و یا برای امتحان مزه جدید آنها کنجکاو هستند.
به گفته حبیب، در بین میوههای استوایی دراگون، آووکادو، میوه کاکتوس و بلوبری بیشترین مشتری را دارند. بالا رفتن قیمت دلار و به تبع آن قیمت این میوهها در تعداد مشتریها تاثیری نداشته است و چه بسا که روز به روز تعداد مشتریانشان افزایش هم پیدا میکند، اما ما فروشندگان با حساسیت بیشتری و در حجم کم آنها را برای عرضه میآوریم. چرا که خرابی این میوهها ضرر زیادی را به همراه دارد.
ایران با داشتن شرایط اقلیمی مساعد میتواند از این نعمت آب و هوایی برای پرورش بسیاری از گیاهان و میوهها استفاده کنند و درواقع شرایط اقلیمی مساعد کشور میتواند بازار میوههای استوایی را از انحصار کشورهای چین، ویتنام و تایوان خارج کند.
در استان بوشهر نیز بهدلیل شرایط آب و هوایی گرم و مرطوب سالهاست که میوههای مختلف استوایی از جمله جمبو و لوز تولید میشود، اما هیچگاه این میوهها بازار جدیدی در خارج از استان پیدا نکردند تا اینکه در چند سال اخیر بازار میوههای گرمسیری در کشور داغ شد.
حبیبِ میوهفروش میگوید: در دو سه سال اخیر کشاورزان استان بوشهر هم دست به کار شدهاند و به دلیل شرایط آب و هوایی مناسب اقدام به کاشت تعدادی از این میوههای استوایی کردهاند، برای مثال اکنون ۲ میوه، پاپایا و فیسالیس موجود در مغازه حاصل دسترنج کشاورزان هم استانی است.
معاون بهبود تولیدات گیاهی جهاد کشاورزی استان بوشهر میگوید: میوههای استوایی یا گرمسیری، همانطور که از نامشان مشخص است در ناحیهی استوای کرهی زمین وجود دارند. از این رو کشورهای کمی میتوانند این میوهها را در خود داشته باشند.
کبری توکلی با تاکید بر اینکه قبل از تولید هر میوه در یک منطقه جدید نیاز است که سازگاری آن با شرایط محیط بررسی شود، اعلام میکند: در واقع بدون داشتن یک ناحیهی گرمسیری و استوایی، رشد میوههای گرمسیری مشکل خواهد بود، کشاورز باید بداند که کدام منطقه شرایط کشت مورد نظر را دارند، از این رو سال گذشته کاشت میوههای استوایی به صورت پایلوت در مناطق مختلف استان بوشهر اجرا شد.
به گفته او، در شرایط گلخانههای شهرستانهای دشتی و دشتستان چند محصول آناناس، پاپایا، موز، کاکتوس (گلابی خاردار)، اپونتیا، جمبو و لوز کشت شد که بعد از میوهدهی باتوجه به نتایج مثبت ارزیابی جهت تنوع بخشی به محصولات و تولیدات باغی توصیه میشود.
معاون بهبود تولیدات گیاهی جهاد کشاورزی استان بوشهر با بیان اینکه میوههای استوایی تولید شده در گلخانههای دشتستان و دشتی مورد مصرف داخل استان قرار میگیرد، عنوان میکند: ارزش افزوده و توجیه اقتصادی بالای این میوهها تولیدکننده را ترغیب به کاشت میکند.
توکلی با تاکید بر اینکه واردات میوههای استوایی به جز انبه، نارگیل، آناناس و موز ممنوع است، میگوید: کاشت و پرورش گیاهان و میوههای استوایی در فضای باز و کنترل شده استان بوشهر توصیه میشود.
از آنجا که میوههای خارجی همچون هر محصول و کالای وارداتی پیش از توزیع باید قرنطینه شود تا صحت سلامت آن بررسی شود، خرید و فروش قاچاق این میوهها در بازار کشور زنگ خطری است که باید شنیده شود؛ به عقیده کشاورزان کاشت و تولید این میوههای گرمسیری در کشور علاوه بر ایجاد اطمینان خاطر از سلامت میوه مصرفی خانوار و ایجاد اشتغال پایدار از خروج ارز نیز جلوگیری خواهد کرد.
منبع ایسنا