این شهر تاریخی با آبشارها و باغهای زیبایش، یکی از معروفترین شهرهای خراسان رضوی است.
شهر خَرْوْ در شرقیترین نقطه خراسان رضوی در شیار کوههای مرتفع بینالود در فاصله ۱۸ کیلومتری شمال شرقی شهرستان نیشابور با چهار محلهی بزرگ خروعلیا (با بافتی قدیمی)، خرو سفلی (با بافتی قدیمی، که ساکنان آن از سادات حسینی میباشند)، شهرک امام رضا (ع) (با بافت جدید شهری) و ساحل برج؛ بزرگترین و پر جمعیتترین شهر پس از نیشابور است؛ و از نظر تقسیمات کشوری این شهر جزء بخش زبرخان شهرستان نیشابور واقع میباشد.
در ادبیات کهن فارسی معنی کلمه خرو چنین آمده است: «شرقیترین و مرتفعترین نقطه نیشابور که خورشید از این محل طلوع میکند و این شهر قدمتی چند صد ساله دارد و نام خرو بارها در کتابهای تاریخی همچون تاریخ بیهقی، تاریخ نیشابور، معجم البلدان، منتخب السیاق و اسرار التوحید ذکر شده است».
مروارید چند صد ساله در معماری
در زمان ورود به این شهر و گشت و گذاری از دو محله علیا و سفلی که بافت قدیم و سنتی دارد خانهها به صورت پلکانی است، به طوری که پشت بام خانه پایینی حیاط خانه بالایی محسوب میشود و مصالح به کار رفته در ساخت آنها گِل و چوب است و این نوع معماری منحصر به فرد است که به این خاطر خرو را «ماسوله خراسان» نیز میگویند.
اما مردم شهر خرو به دو زبان ترکی و فارسی صحبت میکنند و عمده ساکنان محله سفلی سادات هستند. خرو دارای ۸۶ شهید و زادگاه سردار شهید قدمیاری است و دو شهید گمنام در این شهر دفن شدهاند.
جاذبه های غنی شهر خرو
وجود سه رودخانه پر آب و ۱۷ رشته قنات از جمله قناتهای: رویتخت، بالاده و بازه چغندر سبب شده که باغهای میوه همچون حریری سبز اطراف این شهر را احاطه کنند و درختان آلو، سیب، آلبالو، گیلاس، انگور، گردو و گلابی محصولات این باغها هستند و شهرت باغداری این شهر به دلیل وجود بیش از ۶۰۰ هکتار باغ آلوی آن است که این شهر را به پایتخت آلوی کشور معروف کرده است.
نقاط تاریخی خرو
وجود برجها و غارهای قدیمی در اطراف شهر، رباط شاه عباسی، آتشگاه، تیغ سفید و تیغ سیاه (از قلعههای قدیمی خرو) بقعه چشمه علی، پارک کوهستانی حاج قره، کلاته عزیز، آبشارهای رودمیان و شش آب و کوچه باغهای افسانهای از جاذبههای دیدنی و تاریخی این شهر است.
در این شهر هنوز صنایع دستی همچون قالیبافی، گلیم و سله بافی، آهنگری و چاقوسازی رونق دارد.
مردم شهر خَرْوْ پرتلاش، خستگی ناپذیر ومهمان نوازند که هر ساله میزبان مسافران و گردشگران کثیری از سرتاسر ایران و جهان میباشند.
آنچنان که ازلابلای کتب تاریخی وتذکره هابدست میآیدتاریخ خرو به قدمتی چندصدساله برمی گردد. ودرکتب معروف تاریخ بیهقی، تاریخ نیشابور، منتخب السیاق، معجم البلدان، اسرارالتوحید، جغرافیای سرزمینهای شرقی خلافت اسلامی و… به مناسبتهای گوناگون نام خرو ذکرشدهاست. ازجمله درتاریخ نیشابور در موردنخستین کاریزها درنیشابور وازخرو بعنوان تأمین کننده آب شهرنیشابوریادشدهاست.
سوغاتی های خوشمزه خرو را فراموش نکنید!
یکی از بزرگترین دغدغههای مسافران هنگام بازگشت از سفر، خرید سوغاتی برای اقوام و آشنایان است. ریواس، عسل و محصولات باغی از مهمترین سوغاتیهای شهر خرو میباشد. برخی محصولات باغی شهر خرو عبارتند است از: آلو، گردو، گلابی، سیب، گیلاس، هلو و ….
شربت ریواس و انواع لواشک از دیگر تولیدات باغداران شهر خرو است، با توجه به قرار گیری خرو در دامنه کوههای بینالود عسل طبیعی نیز از سوغات این منطقه به حساب میآید.
صنایع دستی: سله بافی، چاقو سازی و ….
وجود باغداران با تجربه و زحمت کش، باغات و زمینهای حاصل خیز فراوان که در شهر خرو و خارج از آن وجود دارد باعث شده که آلوی خرو چه از لحاظ گستردگی تولید و چه از لحاظ طعم و مزه در ایران در رتبهٔ اول قرار گیرد. به همین علت شهر خرو پایتخت آلوی ایران نام گرفته است.
از تولیدات انواع آلو میتوان به آلو رسمی، حاج حسنی، کبرایی، شوقانی، شمس و طلایی و … اشار کرد؛ که هر نوع مزه، طعم و خاصیت متفاوتی دارد. با توجه به اینکه شهرت و آوازهی ریواس و آلوی خرو جهانی است این محصولات به کشورهای دیگر نیز صادر میشود.
آلوی خرو نامی است که در سراسر شهرهای ایران شناخته شدهاست. این محصول به صورت تازه و خشک وارد بازرا شده و مورد مصرف قرار میگیرد. با توجه به خاصیت آلو و نقش آن در سلامتی دستگاه گوارش به صورت خشک شده در انواع خورشتها مورد استفاده قرار میگیرد.
دیدنیهای خرو را از دست ندهید!
آبشار خرو
این آبشار در ۸ کیلومتری شمال شهرستان خرو در میان دره رودی زیبا واقع شده است. پایتخت آلوی ایران واژهی خرو در برخی جایها به معنی محل تقسیم مورد استفاده قرار میگرفته و شاید اتلاق کردن این نام برای این منطقه چندان بی ربط نباشد. چون این نقطه محلی است که آب دو رودخانهی دائمی و نسبتا پرآب تقسیم میشود. شهر خرو (خروین) بخشهای مختلفی دارد.
خرو دارای دو رودخانهی بزرگ و کوچک میباشد که از کوههای زنبورگاه در رشته کوه بینالود سرچشمه میگیرند. در مسیر هر دو رود دو آبشار وجود دارد. مسر شمال شرقی به چشمه علی و مسیر شمالی به ۀبشار خفر منتهی میگردد. آبشار بزرگ که در مسیر رودخانهی کوچک قرار دارد و آبشار کوچک که در مسیر رودخانهی بزرگ قرار دارد. این رودخانهها در دو دره مجزا قرار دارند که از حاصلخیزترین درههای خراسان است. برای دسترسی به آبشار خرو مسیر رودخانه شمالی روستا به فاصله ۸ کیلومتر به آبشار خرو منتهی میشود.
آبشار رودمیان
آبشار رودمیان در موقعیت جغرافیایی N۳۶۱۲۲۷ E۵۹۰۶۰۷ در استان خراسان رضوی واقع است. این آبشار در ۶ کیلومتری شمال شرقی شهرستان خرو در مسیر چشمه علی این منطقه و پس از آن واقع است.
خرو دارای دو رودخانهی بزرگ و کوچک میباشد که از کوههای زنبورگاه در رشته کوه بینالود سرچشمه میگیرند. در مسیر هر دو رود دو آبشار وجود دارد. مسر شمال شرقی به چشمه علی و مسیر شمالی به آبشار خفر منتهی میگردد. آبشار بزرگ که در مسیر رودخانهی کوچک قرار دارد و آبشار کوچک که در مسیر رودخانهی بزرگ قرار دارد. این رودخانهها در دو دره مجزا قرار دارند که از حاصلخیزترین درههای خراسان است. برای دسترسی به آبشار رودمیان مسیر رودخانه شمال شرقی روستا به فاصله ۶ کیلومتر به آبشار رودمیان منتهی میشود.