کاهش وزن ناگهانی به‌حالتی اطلاق می‌شود که فرد ۴ تا ۶ کیلوگرم وزن را در چند هفته از دست می‌دهد؛ درحالی‌ که هیچ تغییری در رژیم غذایی و فعالیت‌های جسمانی ایجاد نشده است.

در مورد کودکان، کاهش بیش از ۵ درصد وزن اولیه در چند هفته علامت جدی خطر تلقی می‌شود.

علت‌های متعددی در کاهش وزن غیر عادی نقش دارند. وزن با تعادل بین دریافت و مصرف انرژی ارتباط دارد و کاهش وزن زمانی اتفاق می‌افتد که دریافت انرژی کمتر از نیاز بدن باشد یا انرژی بیشتری سوخت‌وساز شود و در بعضی موارد نیز هر دو عامل تاثیر دارند؛ اما علت‌های کاهش وزن ناگهانی عبارتند از:

بیماری‌های مزمن

بیماری‌های مزمن گوارشی و عفونی در این زمینه نقش دارند. بیماری ایدز و سل از جمله بیماری‌های عفونی هستند. پرکاری تیروئید نیز عامل مهم کاهش وزن به‌رغم افزایش اشتها است؛ زیرا افزایش خیلی زیاد هورمون‌های تیروئید بر متابولیسم تاثیر می‌گذارند.

دیابت کنترل‌نشده نیز با افزایش مصرف انرژی و اشتها همراه است که تشنگی مداوم نیز اتفاق می‌افتد. بیماری کرون یکی دیگر از این بیماری ها است که به‌دلیل اسهال مزمن اتفاق می‌افتد و فرد از درد‌های گوارشی نیز رنج می‌برد.

سوءجذب ریزمغذی ها

سوءجذب ریزمغذی‌ها نیز حتی با افزایش اشتها می‌تواند به لاغر شدن بینجامد. در این شرایط فرد مدفوع زیاد و معمولا چرب دارد. بیماری سلیاک نیز به‌رغم حفظ اشتهای فرد با کاهش وزن همراه است؛ زیرا ریزمغذی‌ها در جداره روده جذب نمی‌شوند. البته سوءجذب می‌تواند ناشی از تغذیه نادرست، کاهش اشتها یا مشکلات دندانی و حرکتی در سالمندان نیز باشد.

کاهش اشتها

کاهش اشتها ممکن است زمینه‌ساز لاغری شود که به‌خصوص در افراد مبتلا به اختلالات روانی مانند افسردگی شدید یا اختلالات جدی تغذیه مانند بی‌اشتهایی عصبی دیده می‌شود.

سرطان

سرطان یکی از مهم‌ترین علت‌های کاهش اشتها محسوب می‌شود؛ زیرا علاوه بر تاثیر تومورها، شیمی‌درمانی و رادیوتراپی نیز در این زمینه نقش دارند.

مصرف داروها

مصرف مداوم بعضی دارو‌ها نیز بر اشتها و وزن تاثیر می‌گذارد. از جمله مهم‌ترین دارو‌ها در این زمینه می‌توان به بعضی دارو‌های ضدافسردگی و آمفتامین‌ها اشاره کرد.

استرس

با این که استرس معمولا با افزایش وزن همراه است؛ زیرا بر مکانیسم‌های هورمونی به‌خصوص ترشح کورتیزول و مکانیسم‌های هیجانی (تمایل به تنقلات زیاد) تاثیر می‌گذارد، اما استرس خیلی شدید همراه با ناراحتی معده می‌تواند منجر به کاهش اشتها و لاغری شود.

یادتان باشد که اگر بدون هیچ علت مشخصی با کاهش وزن مواجه شدید، هرگز نباید نسبت به آن بی‌اهمیت باشید؛ بلکه لازم است با پزشک مشورت کنید تا با بررسی وضعیت سلامتتان، علت کاهش وزن تشخیص داده شود.

منبع: سلامت