رحماندوست مطرح کرد؛
قصه گویی؛ مادر هنر‌های نمایشی
یک نویسنده گفت: قصه‌گویی، مادر همه هنر‌های نمایشی است و ثابت شده اگر کشوری بخواهد سطح مطالعه را بالا ببرد باید به گسترش قصه‌گویی توجه کند.
مصطفی رحماندوست، شاعر و نویسنده کودک و نوجوان، از بنیان‌گذاران جشنواره قصه‌گویی و دبیر اولین دوره این رویداد، همچنین طی سال‌های برگزاری این جشنواره، همیشه همراه و یاور این رویداد بوده است.
رحماندوست با بیان اینکه قصه‌گویی در کانون سابقه‌اش از برگزاری جشنواره خیلی بیشتر است، افزود: پیش از جشنواره هم مربی‌های کانون برای بچه‌ها قصه می‌گفتند. نیازش در آغاز این بود که مربیان کانون بهتر قصه بگویند و مدیران آن زمان کانون هم این جشنواره را، راه انداختند.
من پیش از جشنواره قصه‌گویی، در «کلاس‌های بازآوری» برای مربیان کانون، کارگاه آموزشی داشتم. از مربیان کانون هم در کتابم با نام «قصه‌گویی: اهمیت و راه و رسم آن» استفاده کردم که اولین کتاب تالیفی درآن زمان در زمینه قصه‌گویی بود که در ایران منتشر شد.
این نویسنده کتاب‌های کودک و نوجوان در پاسخ به این سوال که قصه‌گویی از ابتدا یک فرآیند رو در رو داشته، آیا در دوران کنونی که کودکان با انواع رسانه‌های دیجیتالی بمباران فکری می‌شوند، می‌تواند کارکرد اولیه خود را داشته باشد. گفت: قصه‌گویی روز به روز نوتر شده است. در کشور‌های مختلف ِجهان، آکادمی‌هایی راه افتاده که قصه‌گویی در آن از سنت قدیمی بیرون آمده و تبدیل به هنر شده است. قصه‌گویی، مادر همه هنر‌های نمایشی است. ثابت شده اگر کشوری بخواهد سطح مطالعه سرانه را بالا ببرد؛ مسئولانش باید به گسترش قصه‌گویی توجه کنند. امروزه کشور‌ها برنامه‌های ۵ و ۱۰ ساله مطالعه دارند. از رادیو، تلویزیون و دیگر رسانه‌ها می‌خواهند که بروند به طرف شیرین کردن قصه‌گویی در خانواده. این حرکت در دنیا خیلی فرق دارد با قصه‌گویی سنتی.
او اضافه کرد: با این حال، ادامه حیاتِ قصه‌گویی قدیمی، نشان می‌دهد که انسان‌ها همچنان به آن نیاز دارند. رسانه‌های جدید در جای خود، ولی قصه‌گویی جایگاه خودش را همچنان حفظ کرده است. همانطور که اشاره کردم، این اتفاق هنری در دنیا خیلی پیشرفته‌تر از کشور ماست و ما در تمام ایران فقط یک کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان را داریم که متولی این امر است.
رحماندوست در پاسخ به این سوال که یک قصه‌گو در فرایند اجرایی چه عناصری را باید بداند و رعایت کند، تا بتواند مخاطب را پای قصه خود بنشاند، گفت: من بیش از ۱۰۰ کارگاه قصه‌گویی برگزار کرده‌ام، اما سه عامل عمده همچون شناخت مخاطب و اینکه قصه‌گو مخاطب خود را دوست داشته باشد، قصه‌گو‌ها خودشان این کار را دوست داشته باشند و از آن لذت ببرند و کتاب خوب و داستان پر جاذبه‌ای برای گفتن داشته باشند، مهم‌تر هستند.
شاعر کتاب «بازی با انگشت‌ها» خاطرنشان کرد: باید بدانیم که قصه‌گویی مثل نقالی و شعرخوانی نیست. قصه باید جانِ کلمه به‌کار برده شده را به جان مخاطب پیوند دهد و البته قصه‌گویی علمی‌تر و تاثیرگذارتر از آنهاست.
این نویسنده و شاعر کودکان و نوجوانان در ادامه در مورد شیوه‌های قصه‌گویی یادآور شد: من در حال حاضر در کلاس‌هایم، ۱۱ شیوه قصه‌گویی را تدریس می‌کنم که آن‌ها را به سادگی به دست نیاورده‌ام و حاصل سال‌ها تجربه و خواندن و مطالعه است. در بیست‌ودومین جشنواره، «قصه‌گویی تاملی» را پیشنهاد کردم و در کتابخانه‌های کانون از سوی یکی از دانشجویانم اجرا شد که موضوع پایان‌نامه و رساله دانشجویی‌اش بود. در حال حاضر، سالی نیست که درباره قصه و قصه‌گویی در رشته‌های ادبی رساله و پایان‌نامه نداشته باشیم.
رحماندوست در مورد روند کیفی این رویداد توضیح داد که در سال اول، این جشنواره فقط برای مربیان مراکز فرهنگی‌هنری کانون بود. مادر بزرگ‌ها و پدر بزرگ‌ها هم آمدند و قصه‌های قشنگی گفتند و این پیوندی شد بین شیوه‌های مدرن و سنتی که خیلی هم تاثیرگذار بود. ولی در حال حاضر، جشنواره بخش‌های جدیدتر و مخاطبان گسترده‌تری دارد.
وی افزود: خدا را شکر می‌کنم که این جشنواره هنوز چراغش روشن است. امیدوارم که موسسه‌های دیگر هم که با مادران، سروکار دارند به این امر بپیوندند و آن را ترویج دهند تا از این سطحی که در زمینه قصه‌گویی داریم، فراتر هم برویم. چرا که قصه‌گویی و قصه‌خوانی تاثیراتی زیاد در علاقه‌مند کردن کودکان جامعه به مطالعه و ترویج کتابخوانی دارد.
بیست‌وچهارمین جشنواره بین‌المللی قصه‌گویی، از سوی کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان، از ۲۵ تا ۲۹ دی ۱۴۰۱در شهر یزد برگزار خواهد شد.
