چگونه خوش اخلاق باشیم؟

حجت الاسلام والمسلمین عاملی، کارشناس مذهبی گفت: اسلام در مرحله عمل برای تنظیم روابط اجتماعی انسان‌ها آداب و وظایفی قرار داده و پایه آن را بر ایمان به خدا و تقویت روح و بنا نهاده است. بسیاری دوست دارند در ارتباط با همنوعان خویش موفق باشند، ولی به جهت ناآگاهی از چگونگی معاشرت و آداب آن، توانایی برقراری روابط مناسب و اسلامی را از دست می‏‌دهند و از روي ناچاري منزوی می‏‌شوند؛ بنابراین شناخت این آداب در مرحله عمل و توانایی ایجاد ارتباط مناسب با قشر‌های مختلف جامعه از اهمیت بسیاری برخوردار است. در همين زمينه امیرمؤمنان خطوط کلی آداب معاشرت در مرحله عمل را چنین بیان می‏‌کند: خویشتن را میان خود و دیگران میزان قرار ده؛ آن چه را برای خود می‌‏خواهی، برای دیگران بخواه. آن چه را برای خود خوش نمی‏‌داری، برای دیگران نیز خوش مدار.

به گفته حجت الاسلام والمسلمین عاملی،  آداب معاشرت از نظر اسلام را می‏‌توان در دو مرحله‏ «اندیشه» و «عمل» خلاصه کرد. مرحله اندیشه به این معناست که مسلمانان باید صفحه ذهن و اندیشه و نیت خود را نه تنها نسبت به برادران دینی خود، بلکه نسبت به تمام انسان‌ها و بلکه موجودات خدا، نیکو و زیبا گردانند. اندیشه خیرخواهی، نصیبحت، دوستی و سعادت آن‏ها را در سر بپرورانند. از نقشه کشی و توطئه چینی بر ضرر آنان بپرهیزند. امام علی (ع) در این مورد می‌‏فرمایند: خدا دوست دارد که نیت انسان درباره همنوعانش نیکو و زیبا باشد. 

این کارشناس مذهبی ادامه داد: از راه‌های تحصیل خوش اخلاقی و رفع بداخلاقی، تمرین عملی خوش اخلاقی هنگام برخورد با دیگران است. اگر کسی تصمیم بگیرد حداقل به مدت چهل روز در برخورد خود نسبت به اطرافیان تجدید نظر نماید و در این مدت بارویی گشاده و لبی خندان برخورد کند، قطعا نتایج خوبی خواهد گرفت.

حجت الاسلام عاملی اظهار کرد: انسان از راه مراقبت بر احوال خویش نباید بگذارد تنور آتش غضب روشن گردد. هر کسی از وضع و حالات خویش آگاه است و می‌داند از چه حرف ها، کار‌ها و برخورد‌هایی ناراحت و عصبانی می‌شود. سعی کند در چنین صحنه‌هایی وارد نشود. اگر وارد محیط تحریک کننده شد، به مجرد روشن شدن کبریت خشم، از آن محل خارج شود. اگر نمی‌تواند از آن محل خارج شود.

این کارشناس مذهبی بیان کرد:  راه بنیادین تحصیل خوش اخلاقی، توجه به توحید است؛ یعنی توجه به این معنی که تمام انسان‌ها مظاهر حق تعالی هستند. هر گونه برخوردی با آن ها، در واقع برخورد با مُظهر و صانعشان محسوب می‏‌شود. احترام و مهربانی با هر پدیده‌‏ای، در واقع احترام و مهربانی با پدیدآورنده‌‏ی آن است.